Piyasada, net rezervinin kuru frenlemek için örtülü olarak kullanıldığı şüphesi artıyor

Merkez Bankası 12.7 milyar dolarlık kısa vadeli borçlanmayla net rezervini 2.3 milyar dolar artırdı ancak geriye kalan paraya ne olduğu belirsiz. Eski TCMB Başkanı ve İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Durmuş Yılmaz, piyasada TCMB’nin rezervleri kullanarak döviz piyasasına arka kapıdan müdahale ettiği yönünde şüpheler olduğunu ancak bankanın bu şüpheleri giderecek bir açıklama yapamadığını dile getirdi.

cumhuriyet.com.tr

Merkez Bankası (TCMB) rezervlerine ilişkin soru işaretleri yatırımcıları kaygılandırıyor. TCMB net döviz rezervinin 1-22 Mart arasında 35.2 milyar dolardan 26.1 milyar dolara gerilemesiyle piyasada ortaya çıkan kaygı ve soru işaretleri giderek artıyor. Rezervlerin dolaylı olarak seçim öncesinde kuru frenlemek için kullanılmış olabileceğine dair şüpheler güçlenirken, TCMB’den somut veriler içeren bir açıklama gelmemesi de dikkat çekiyor.

12 Nisan itibarıyla TCMB net rezervi 28.4 milyar dolar. Ancak 25 Mart-12 Nisan arasında TCMB’nin bankalardan döviz karşılığı TL takası (swap) yoluyla topladığı 12.7 milyar dolarlık kısa vadeli borç çıkarıldığında net rezerv 15.7 milyar dolara geriliyor. 22 Mart-12 Nisan arasında 12.7 milyar dolarlık swap yapılırken, net rezervin sadece 2.3 milyar dolar artması da 10.4 milyar dolara ne olduğu konusunda soru işaretlerine neden oluyor.

Cephane az

İngiliz Financial Times gazetesinin TCMB net rezervlerinin kısa vadeli borç yoluyla ve uluslararası standartlara uygun olmayan şekilde artırıldığına dair haberinin ardından Bloomberg de, TCMB’nin swap işlemleriyle yaptığı kısa vadeli borçlanma ile net rezerv artışı arasındaki farka dikkat çekti. Değerlendirmede, TCMB’nin açıklama yapmamasının kaygılandırdığı, bu durumun TCMB’nin kura müdahale için rezervi kullanmış olabileceğine dair şüpheye neden olduğunu vurgulandı.
Türkiye’nin kısa vadeli dış borcu 118 milyar dolarken, brüt rezervinin 97.8 milyar dolar, netin ise 28.4 milyar dolarla borcun çok altında olması, olası bir krize karşı ülkenin cephanesinin sınırlı olduğu yorumlarına neden oluyor.

‘Kura müdahale için kullanıldı’ 

Eski TCMB Başkanı ve İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Durmuş Yılmaz, piyasada TCMB’nin rezervleri kullanarak döviz piyasasına arka kapıdan müdahale ettiği yönünde şüpheler olduğunu ancak bankanın bu şüpheleri giderecek bir açıklama yapamadığını dile getirdi. Gazetemize konuşan Yılmaz, swap piyasası aracılığıyla çok kısa vadeli borçlanmaya gidildiğini ancak şeffaflık eksikliği nedeniyle soru işaretlerinin ortaya çıktığını söyledi.

Eski Hazine Müsteşarı Mahfi Eğilmez de bloğunda şu değerlendirmede bulundu:
Bağımsızlık sorunu

“Merkez Bankası uzun zamandır bilinen yöntemlerin dışında farklı araçlara dayalı farklı yaklaşımlar sergiliyor. Bu tür yaklaşımlar kurallara aykırı olmasa bile durumu geçici olarak olduğundan iyi göstermeye yarayan ama aslında soruna kesin çözüm getirmeyen hatta sorunun çözümünü zorlaştıran bir çeşit zaman kazanmaya dönük yaklaşımlar olarak adlandırılabilir. Bu tür yaklaşımlar bağımsızlığın tam olarak kullanılamamasından kaynaklanan yaklaşımlar gibi görünüyor. Oysa Merkez Bankası sıradan bir kurum ya da şirket değil. ”

Ekonomist Uğur Gürses de Deutsche Welle Türkçe’de yayımlanan analizinde, swapla gelen döviz miktarı kadar rezerv artışı olmadığı için aradaki fark kadar çıkış olduğunu ancak TCMB’nin sorulara net yanıt vermemesinin ve arka kapı politikalarının krizin faturasını artırdığını söyledi.

Enflasyon ve kurda beklentiler yükseldi

Seçim öncesinde TCMB rezerv tartışmalarıyla başlayan ve ABD ile yaşanan S-400 gerilimi, kamu bankalarının kredi musluklarını açması, bütçe açığının patlaması ve seçim belirsizliğiyle artan TL’deki değer kaybı, enflasyon ve kurda beklentileri yükseltti.

TCMB nisan beklenti anketinde yılsonu tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi 15.64’ten yüzde 16.23’e çıkarken, yılsonu dolar kuru beklentisi de 6.06 yerine 6.20 oldu. Büyüme beklentisi de aşağı yönlü revize edildi ve 2019 yılı için büyüme yüzde 1.2 yerine yüzde 0.6 olarak güncellendi.