Pıcasso’dan Sali’ye...

Kendi payıma ben bu çalışmadan edebiyat alanına ilişkin olarak da çıkarsamalar yaptım. Garaudy özetle, Picasso’nun gerçekleştirdiği devrimlerin somuttan soyuta bir kaçış değil, sadece yeni biçim arayışlarıyla ilgili salt biçimsel bir çaba değil, gerçekliği ayrıştırıp yeniden kurarak onu daha derinliğine algılama yönünde bir varoluş çabası olduğunu gösteriyor... Bu çaba ne salt matematiğe, ne salt duyguya indirgenebilir...

Garaudy oldukça kısa fakat sanatın özü konusunda alabildiğine derinlikli çalışmasında bu “varoluş” sözcüğünü kullandı mı, anımsamıyorum... Fakat bu metni okurken söz konusu ressamın biçim arayışlarının biçimselin çok ötesinde, sadece duyguya da indirgenemeyecek bir zekâ, duygu, algı, sezgi, akıl sentezi ardında olduğunu algılıyorsunuz... Böyle bir çaba ise, gerçeği yansıtmanın da, bu yansıtmaya yeni anlatım yolları aramanın da ötesine anlamlar taşır... Gerçekliği araştırırken onu aşmaya yönelik bir çabadır bu...

Ama bu aşkınlık soyuta, soyutlamaya doğru bir kaçış, bir erime, bir yok oluş, mistik bir esriklik değil, heyecan verici bir devingenlik, nesnel gerçeklikle birlikte kendi öz benliğimizi de daha çok keşfetmeye yönelik bir akıl aydınlığı ve aydınlatma etkinliğidir. Arkadaşım Sali’nin tamamlanmış çalışmalarına bakarken de, onu çalışırken izlerken de, bu heyecan verici varoluş çabasını, gerçekliği yeniden kurgularken onun zapt edilemez devingenliğini tuvale aktarma heyecanını duyumsarım... Teknik alanla sınırlı bir arayış, serinkanlı bir keşif merakı değildir bu... Fakat tekniği reddeden bir rastgelelik, yönü tümüyle belirsiz bir “yaratma” heyecanı hiç değildir... Yıllar önce bir şiirimde “şiir yazmak istemiyorum satranç tahtasında, ya da matematiksel olarak/ matematiği bilmek, ama şiir bir uçurumdur yine de...” demiştim... Arkadaşım Sali’yle bizi sanat ve yaşam anlayışlarımızda buluşturan işte bu matematik ve uçurum dengesidir... Buna ben varoluşta derinleşerek onu aşmak, ya da onu aşarak onda derinleşmek diyorum... Bu nedenle de Picasso’nun çizimlerindeki ve renklerindeki diyalektik devingenlikle arkadaşım Sali’nin arayışları arasında bir koşutluk, neredeyse özdeşlik görüyorum...

Sali’nin desenleri Kuzguncuk’ta

Ressam Sali’nin (Turan) desenlerinin yer aldığı “Sali Antik Kentlerde” sergisi İstanbul Kuzguncuk’taki Kelimat Sanat Galerisi’nde açıldı. Sergi 18 Aralık’a kadar ziyaret edilebilir. Adres: Kuzguncuk, İcadiye Caddesi, Bostan Sokak No: 8/A Üsküdar, İstanbul