Peşmerge kara harekâtına hazırlanıyor

Irak Kürt Bölgesi’nde tam bir seferberlik hali var. ABD’nin hava saldırıları sayesinde bir hafta içinde Irak Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) estirdiği panik  atlatılmış olsa da bölge başkenti Erbil’den (Hewler) çıkıp karayolundan kuzeye Duhok’a uzandığınızda, her yerde sıkı kontroller ve yüzleri maskeli özel  birlikleri görüyorsunuz. IŞİD saldırıları karşısında ilk etapta geri çekilerek büyük tartışmalar yaratmış olsalar da radyolar, peşmergenin kahramanlıklarına övgü düzen marş ve türküler çalıyor…

ABD yönetimi dün 7 Ağustos’tan bu yana IŞİD’in elinde bulunan Musul’un 50 km. kadar kuzeyindeki Musul Barajı civarına en büyük hava operasyonunu düzenledi. Burası Irak’ın su ve elektrik üretimi açısından stratejik barajı, hayati önem arz ediyor. Amerikan savaş uçakları ve insansız uçaklarının 32  kilometrelik bir alana yayılan saldırısında IŞİD’e büyük kayıplar verdirildiği, 30’a yakın teröristin öldüğü haberleri geliyor.

Batı’dan ise en son ABD’nin bir grup deniz piyadesinin Sincar Dağı’nda Amerikan devletinin yardım örgütü USAID görevlileri eşliğinde keşif yaptığı, onlara Suriye Kürdistanı’ndan (Rojava) gelen PYD’nin askeri kanadı YPG’nin eşlik ettiği fotoğraflarla dünyaya yansıdı. Bu keşfin ardından Amerikan yönetimi askeri etkinliğini hava saldırısıyla sınırlayacak gibi. ABD Başkanı Barack Obama’nın “Sincar kuşatmasının kırıldığı” yolundaki sözleri ile Amerikalı yetkililerin dağda 4-5 bin Ezidi’nin kaldığı, onların da insani ihtiyaçlarının karşılandığını söylemeleri buna işaret.

Havadan yetmez: Son örnek Kojo

Ancak karadan müdahale olmadan durumun nasıl değişeceği meçhul. Nitekim önceki gece IŞİD’in Sincar’ın hemen güneyindeki Kojo köyündeki katliam  haberi geldi. Ezidi vekillerin verdiği bilgiye göre beş gün köyü kuşatan IŞİD, köy sakinlerini zorla İslama döndürmek istedi, ardından verdikleri süre  dolunca 80 kadar erkeği katledip 100 kadar kadın ve genç kızları kaçırdı. Büyük olasılıkla Tel afer’e götürüldükleri söyleniyor.

Sincar Dağı’nın kuzeyi IŞİD’den temizlenmiş olabilir ama güneyinde durum değişmişe benzemiyor. Ve burada ABD’nin hava desteği altında peşmergenin  kara harekâtının başlamasının eli kulağında olduğu söyleniyor. Sahada peşmergenin yanı sıra giderek popülerliği artan YPG ile Kandil’den inen PKK’nin  askeri kanadı HPG var.

‘YPG’nin kadın savaşçıları’

Zaho-Duhok-Erbil yolunda iki gün ‘taban teptiğimiz’ şoförüm Berevan’ın ağabeyi bir peşmerge.  Ezidilerin Zammar köyündeki çatışmayı ağabeyinden  dinlemiş, heyecanla anlatıyor. Peşmergenin Daiş’in (IŞİD) ağır silahları karşısında şansı olmadığını söyleyen Berevan, “Amerikan Hummer’larına Bixi’den ateş açmışlar. Kurşun geçirmediği için tesir etmemiş. Roket de etmiyormuş, illa topla vurulması gerekiyormuş!” diyor. Berevan’a göre peşmergenin yeterli silahı olsa Daiş’in hakkından gelir. Bir an duruyor ve “Ama YPG çok güzel savaşıyor” diyor, sonra da gülerek ekliyor: “Özellikle YPG’nin kadın savaşçıları.”

YPG, Sincar Dağı’ndan açtıkları koridorla binlerce Ezidi’yi kurtarmış, HPG de Erbil’e ilerleyen IŞİD’in Mahmur’da durdurulmasında önemli rol oynamıştı.  Artık hem Mahmur’da hem Rabia ve Sincar bölgesinde ‘savunma güçlerinin’ parçasılar. Buradaki ahalinin ifadesiyle ‘Kürdistan’ın kurtarılmasında’ rol  oynuyorlar. En çok tartışılan ‘silah’ meselesi. Ancak 1997’den beri ABD’nin ‘terör listesinde’ yer alan PKK’ye hukuken bu destek imkânsız. Asıl soru, ABD  başta olmak üzere Batı peşmergeyi silahlandırmaya başlamışken, bu silahların HPG ve YPG’ye de gidip gitmeyeceği…

Peşmerge’de rahatsızlık

Sahada oluşan ‘ortak cephe’ye, Mesut Barzani’nin Mahmur’u ziyaret edip HPG’ye ‘teşekkür etmesine’ karşın elbette kimi peşmerge unsurları rahatsız.  Peşmerge kaynakları Kürt medyasına Sincar’ı almak istediklerini, ABD’lilerle plan yaptıklarını ancak YPG’nin izin vermediğini ‘fısıldıyorlar’. YPG’nin Sincar  Dağı’nda Ezidiler için bir askeri eğitim merkezi açtığı da söyleniyor. Bu bilgiyi doğrulatamadım lakin, iki gün önce bindiğim ‘dolmuşta’ tanıştığım Sincarlı Ezidi gencin, saflara katılacağını söylediğini aktarmalıyım.