Peşmerge, ABD’nin desteğiyle Şengal’de

Mezopotamya’nın kadim halkı Ezidilerin geçen yaz IŞİD soykırımına uğradığı Şengal’in cihatçılardan temizlenmesi için nihayet düğmeye basıldı. ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerinin havadan destek verdiği Peşmerge, PKK ve Ezidi güçleri, örgütün Suriye’deki kalesi Rakka ve Irak’ta ele geçirdiği Musul arasındaki kritik ikmal hattını kısa sürede kesmeyi başardı.

Sabaha karşı başladı

‘Şengal’e Özgürlük Operasyonu’ dün sabah gün doğarken başladı. IŞİD’den kaçan Ezidilerin terk edilmiş otomobilleri ve kanlı kıyafetlerinin hâlâ yol kenarlarında durduğu dağdan inen Kürt güçleri, doğu ve batıdaki köyleri kurtardıktan sonra kente girdi. Sokak çatışmaları sürerken kaymakamlığı ele geçiren peşmerge binaya IKBY bayrağını astı. IŞİD militanlarının bombalı araçlarından 4’ü savaş uçaklarınca, biri de tanksavar füzelerle imha edildi. ABD Dışişleri Müsteşar Yardımcısı Brett McGurk, koalisyon güçlerinin bölgede yaklaşık 40 hava saldırısı gerçekleştirdiğini açıkladı.

Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) Güvenlik Konseyi, operasyona 7 bin 500 Peşmergenin katıldığını duyurdu. Erbil merkezli Rudaw televizyonuna göre, IKBY Başkanı Mesud Barzani’nin komutasındaki bu güce gönüllü yüzlerce peşmerge de eklendi. BBC muhabiri ise operasyona “6 bin peşmerge ile 1500 Ezidi savaşçı ile 300 PKK gerillasının katıldığını” duyurdu. Yabancı basına konuşan PKK militanları operasyonlara geniş katılım gösterdiklerini ve büyük başarı elde ettiklerini söyledi.

Hedef 47. otoban

Ezidi savaşçılar arasında YPG’nin eğittiği Şengal Direniş Birliği (YBŞ) ve aşiretler bulunuyor. Kenti kimin kurtaracağı ve sonrasında yöneteceği tartışmalarının operasyonu haftalarca geciktirdiği, bu sırada IŞİD’in kentte bulunan 300-400 militan sayısını iki katına çıkardığı belirtiliyor. Cihatçılar uzun süredir kente bomba ve tuzak da yerleştiriyor. Militanların telsiz konuşmalarında birbirlerini ölümüne savaşmaya teşvik ettikleri, kaçanı da vurmakla tehdit ettikleri duyuluyor. Zira Şengal’le birlikte Suriye ve Irak arasında silah ve militan sevk ettikleri 47. Otoban’ı da kaybetmeleri, günlerce çölden gitmek zorunda kalacakları anlamına geliyor. Şengal’in cihatçılardan temizlenmesinin ardından kenti gelecek çatışmalardan koruyacak bir tampon bölge oluşturulması da hedefleniyor.

Hem stratejik hem sembolik

Irak’ın orta bölgelerinde direnişle karşılaşmadan hızla yayılan IŞİD, Ağustos 2014’te peşmergenin kaderine terk ettiği Şengal ve çevresini ele geçirdi. Yaklaşık 5 bin Ezidi erkeği katleden cihatçılar, binlerce kadını seks kölesi yaptı. Şengal Dağı’na kaçan 50 bin insan, sıcaklarda aç susuz mahsur kaldı. Soykırım uyarıları ABD’nin IŞİD’e yönelik hava saldırılarını tetiklerken Ezidilerin yardımına Suriyeli Kürtler koştu. YPG’nin açtığı koridordan tahliye edilenler Kürdistan’da kamplara yerleştirildi. Binlercesi silahlanarak intikam yemini ederken “Onurumuzu geri istiyoruz” dedi.

Bayık’tan ortak komutanlık tepkisi

Med Nuçe kanalına konuşan KCK Yürütme Konseyi Eşbaşkanı Cemil Bayık, “Gerilla her türlü tehlikeyi göze alıp Şengal halkını büyük bir katliamdan korudu. Daha sonra çeşitli güçler oraya gelebildiyse bu onların sayesinde. Şimdi gerillayı orada operasyon dışı bırakmak istiyorlar. Bu ne siyaseten, ne ahlaken kabul edilebilir” dedi. Bayık, IKBY yönetiminin ortak komutanlığı kabul etmemesi yüzünden Şengal’in hâlâ kurtarılamadığını savundu. Şengal’in özerk yönetilmesini istediklerini belirten Bayık, “Bizim orada iktidar olma gibi bir derdimiz yoktur” dedi.