Perseverance Mars'ta yaşam bulursa ne olacak?

NASA'nın yeni uzay aracı Perseverance, Mars'a ulaştığından beri birçok gelişme yaşandı. Keşif aracı Jezero kraterine iner inmez Kızıl Gezegen'den ilk fotoğrafını ve ses kaydını yolladı, ayrıca karnında taşıdığı Ingenuity helikopterini de konuşlandırdı.

cumhuriyet.com.tr

Ancak bu gelişmeler, uzay aracının asıl hedeflerinin yanında epey ufak kalıyor. Gezginin en önemli hedefleri arasında Mars'ın geçmişte yaşam barındırıp barındırmadığının keşfi yer alıyor. Peki uzay aracı, Mars'ta yaşam keşfederse ne olacak? İşte uzmanların verdiği yanıtlar:

BİYOLOJİK İMZALAR: "KİMSE VAR MI?"

NASA'nın Jet İtki Laboratuvarı'ndaki Gezegen Bilimi Müdürlüğü'nün başmühendisi Gentry Lee, "Carl Sagan, ‘Olağanüstü iddialar olağanüstü kanıtlar gerektirir' diyor. Evrenin başka bir yerinde yaşamın var olduğunun keşfi de kesinlikle olağanüstü bir iddia" ifadelerini kullanıyor.

Bilim insanları milyarlarca yıl önce Mars'ın bugünkünden çok daha farklı bir yer olduğunu söylüyor. Şimdiye dek elde edilen bulgulara göre Kızıl Gezegen'in atmosferi geçmişte daha yoğundu ve yüzeyinde sıvı halde su bulunuyordu. Bu da o dönemde gezegende yaşam olabileceği ihtimalini gündeme getiriyor.

Gökbilimciler, gezegen yüzeyindeki nehir yatakları artık kurumuş olsa da zemindeki topraklarda keşfedilmeyi bekleyen "biyo-imzalar" bulunabileceğini düşünüyor. Uzmanlara göre, bir zamanlar Mars'ta yaşam gelişmişse bile bunlar yalnızca mikroskobik ölçekte olabilir. İşte Perseverance, bu mikrobiyal yaşama dair "biyo-imza" ismi verilen fosil örneklerini arıyor.

Perseverance görevinin yetkili isimlerinden Ken Williford şunları söylüyor:

Biyolojik imza arayışındaki en iyi yerler, Jezero'daki eski göl yatağı veya fosillerin korunmasında önemli rol oynayan karbonat mineralleriyle kaplanmış olabilecek kıyı şeridi kayaçları. Yine de başka bir gezegende mikroorganizma kanıtı ararken açık fikirli olmak gerek.

Perseverance mineral kaplı olduğu düşünülen bu kayaçlardan örnekler toplayacak ve Avrupa Uzay Ajansı'nın Mars Sample Return isimli görevi sayesinde bunları Dünya'ya gönderecek.

Ken Williford, "Jezero Krateri'nin bir zamanlar yaşam için gerekli maddelere sahip olduğuna dair güçlü kanıtlarımız var. Geri dönecek numunelerin analizinden sonra gölün yaşam barındırmadığı sonucuna varsak bile evrendeki yaşamın kapsamına dair önemli bir şey öğrenmiş olacağız" diyor ve ekliyor:

Mars bir zamanlar yaşam barındırmış olsun veya olmasın, bizimki gibi kayalık gezegenlerin nasıl oluştuğunu ve geliştiğini anlamak çok önemli. Mesela Mars ıssız ve çorak bir araziye dönüşürken gezegenimiz nasıl ‘konuksever' kaldı?

YAŞAM BULUNDUĞUNDA

Bilimkurgu yazarı ve Universe Today'in bilim muhabiri Matt Williams, "Yaşamın bulunduğu duyurusu, bir orman yangını gibi hızla tüm dünyaya yayılacaktır. Manşetleri hayal edin: Perseverance, Marslı yaşamın kanıtını buldu!' Ancak bu keşif, elbette cevaplanması çok güç soruları da gündeme getirecek" diyor.

Williams'a göre bu noktada ilk olarak Mars'taki yaşamın Dünya'daki yaşamla ilişkili olup olmadığı sorusu gündeme gelecek. Bu sorunun cevabı evetse bilim dünyasında uzun süredir tartışılan "panspermi" isimli teoriyi destekleyecek. Bu teori, evrendeki yaşamın, göktaşları aracılığıyla bir gezegenden diğerine aktarıldığını öne sürüyor.