Panetta'dan İsrail'e: Şu lanet olası masaya otur
ABD Savunma Bakanı Leon Panetta, İsrailli liderleri Filistinlilerle barış müzakerelerinin yeniden başlaması için daha fazla çaba göstermeye çağırarak, İsrail'e hitaben ''Şu lanet olası masaya otur'' dedi.
cumhuriyet.com.trPanetta, ABD'deki düşünce kuruluşu Brookings Enstitüsü'nün Washington'da düzenlenen bir forumunda yaptığı konuşmada, İsrail'in bölgede giderek artan ''izolasyonundan'' duyduğu rahatsızlığı dile getirdi.
''Maalesef son bir yıl içinde İsrail'in bölgedeki geleneksel güvenlik ortaklarından izolasyonunun büyüdüğünü ve kapsamlı bir Ortadoğu barışı gayretinin fiilen beklemede olduğunu görüyoruz'' diyen Panetta, İsrail'in, güvenlik için sadece güçlü bir orduya bel bağlamaması gerektiği, güçlü bir diplomasinin de gerekli olduğu mesajını verdi.
Bu izolasyonun tek sorumlusunun İsrail olmadığını, ancak İsrail'in, bu gidişatı tersine çevirecek adımlar atabileceğini ifade eden Panetta, bu çerçevede İsrail'in, Türkiye, Mısır ve Ürdün gibi ülkelere açılıp, bu ülkelerle ilişkilerini onarabileceği önerisinde bulundu.
Panetta, ''İsrail, bölgesel istikrarda ortak bir çıkarı paylaşan Türkiye, Mısır ve Ürdün gibi ülkelere açılıp, bu ülkelerle ilişkilerini onarabilir. Bu kritik bölgede bu kilit ilişkileri geliştirip yeniden tesis edebilme açısından çok önemli bir zamandayız. Bu imkansız değil'' diye konuştu.
Bakan Panetta, ayrıca, İsrail'i, Mısır'daki devrime dair kaygılarını Mısırlı yetkililerden ''uzaklaşarak'' değil, onlarla daha fazla iletişim ve işbirliği kurarak ele alması gerektiğini söyledi.
''Sadece şu lanet olası masaya otursun''
İsrail'in Arap dünyasındaki ayaklanmalardan duyduğu kaygıları da hatırlatan Panetta, ''İsrail'in, 'şu anın barış için gayret gösterme zamanı olmadığı, Arap uyanışının güvenli ve demokratik bir İsrail hayalini daha da tehlikeye attığı' yönündeki görüşünü anlamakla birlikte, buna katılmıyorum'' dedi.
Panetta, İsrail'in, Filistinlilerle barış müzakerelerine yeniden hayat kazandırmak için bazı riskleri de alması gerektiğini belirtirken, forumun moderatörünün, ''İsrail'in barış için ne gibi adımlar atması gerektiği'' şeklindeki sorusunu, ''Sadece şu lanet olası masaya otursun. Şu anki sorunumuz, onları (İsraillileri), en azından aralarındaki farklılıkları tartışmaya başlamaları için şu lanet olası masaya oturtamıyor olmamız'' diye yanıtladı.
Yine de ABD'nin, İsrail'in güvenliğini koruma, bölgesel istikrarı temin etme ve İran'ın nükleer silah edinmesini engelleme yönündeki sarsılmaz bağlılığını da yineleyen Panetta, ''İsrail'in de bu ortak hedefler için gayret gösterme, kendisi ve ABD'nin güvenlik hedefleri için bölgesel destek inşa etme yolunda sorumluluğu bulunuyor'' ifadesini kullandı.
''Türkiye-İsrail ilişkilerinden kaygılıyım''
Konuşmasında Türkiye-İsrail ilişkilerine de değinen Panetta, ''İki ülke ilişkilerinin gidişatından çok derin kaygı duyuyorum'' dedi.
Türkiye'nin kilit bir NATO müttefiki ve gerçek ortak olduğunu belirten Panetta, ''İsrail'in Türkiye ile uzlaşması, İsrail'in de Türkiye'nin de ABD'nin de çıkarına. Hem Türkiye hem de İsrail, ilişkilerini yeniden rayına oturtmak için daha fazlasını yapmalı'' diye konuştu.
ABD Savunma Bakanı, bu mesajını İsrailli yetkililere ilettiğini, bu ay içerisinde Türkiye'ye yapacağı ziyarette de Ankara'ya da ileteceğini sözlerine ekledi.
''İran'a askeri harekat son seçenek olmalı, ilk değil...''
İran'a olası askeri operasyon konusuna da hem konuşmasında, hem de bu konudaki sorulara yanıtında değinen Panetta, nükleer silah sahibi bir İran'ın, Ortadoğu'nun güvenliği ve refahına en büyük tehdit oluşturduğunu söyledi ve ABD Başkanı Barack Obama'nın İran'a karşı askeri güç seçeneğini dışlamadığını hatırlattı.
Ancak, bu ülkeye yaptırımlar ile diplomatik baskıların sonuç vermekte olduğunu ifade eden Panetta, bu ülkeye olası bir operasyonun zaten kırılgan haldeki Avrupa ekonomilerine daha da zarar verebilme, İranlıları Ortadoğu'daki Amerikan birlikleri ve üslerine karşı misillemeye itme, İran halkı arasında bir ters tepme etkisi yaratarak, bu ülkenin liderlerini daha da güçlendirme ve İran'a yönelik bölgesel desteği artırma gibi istenmeyen sonuçlar yaratabileceğini belirtti.
''Bu istenmeyen sonuçlara karşı dikkatli olmalıyız. Son seçenek olarak askeri harekat seçeneğine her zaman sahipsiniz. Ama bu son seçenek olmalı, ilk değil'' diyen Panetta, İran'a olası bir harekatın, bu ülkenin nükleer programını ''en iyi ihtimalle'' bir ya da iki yıl erteleyebileceğini kaydetti.