Panama Papers yeniden

Panama Papers küresel off-shore sistemini sarstıktan yaklaşık iki yıl sonra Mossack Fonseca hukuk bürosundan yeni belgeler sızdırıldı.

Pelin Ünker

<video:1003333>

Panama Papers geri döndü.Yeni sızıntılar Panama Papers'ın ilk sahneye çıktığı tarih olan Nisan 2016'dan birkaç ay öncesini de kapsıyor. 2016 ve 2017’nin sonuna dek dosyaları içeriyor. 1.2 milyon belgeyi kapsayan yeni sızıntı, Arjantin Devlet Başkanı Macri’nin ailesinden, Kazakistan lideri Nazarbayev’in kızı ve futbol süperstarı Lionel Messi'ye küresel elitlerin gizli servetlerine ait detayları ortaya koyuyor. Türkiye'den sürpriz bir isim ise yarın Cumhuriyet sayfalarında yer alacak.

Süddeutsche Zeitung tarafından elde edilen belgeler Uluslararası Araştırmacı Gazetecilik Konsorsiyumu (ICIJ) ve medya ortaklarıyla paylaşıldı. Dünyanın dört bir yanından 100’ün üzerinde gazetecinin koordinasyonuyla yapılan araştırma, Türkiye'den sadece Cumhuriyet Gazetesi'nde yayınlanıyor. Cumhuriyet yeni sızıntılarda adı geçen Türklerin off-shore sırlarını yayımlamaya devam edecek.

Mossack Fonseca, on binlerce kabuk şirketin sahibini bilmiyor

Panama merkezli hukuk firmasına ait yeni belgeler, Mossack Fonseca’nın şeffaf olmayan, düşük vergi oranlarına sahip ülkelerde kayıtlı on binlerce şirket sahibini belirleyemediğini ortaya koyuyor. Kayıtlara göre firma, bünyesindeki en yoğun off- shore merkezi olan British Virgin Islands’daki 28 bin 500 aktif şirketin yüzde 70’den fazlasının ve Panama’daki 10 bin 500 aktif kabuk şirketinin yüzde 75’inin sahiplerini belirleyemedi.


Belgelerde yer alan yazışmalara göre İsviçreli bir varlık yönetimi danışmanı olan Nicole Didi, Mart 2017’de şunu yazdı: “Müşteri ortadan kayboldu. Onu artık bulamıyorum!”
80 şirket için aracılık faaliyeti yapan Didi, Mossack Fonseca ile uzun süredir çalışıyordu.
ICIJ’den Will Fitzgibbon and Ben Hallman’ın aktardığına göre müşteri bilgisi kurallarına uyulmaması, Mossack Fonseca’yı davalara ve hatta cezai soruşturmaya maruz bırakabilir. Hükümetler, terörizmin finansmanı ve kara para aklama ile mücadele çabalarını hızlandırdıkça, müşteri bilgisi standartlarının katılaştığına dikkat çeken uzmanlar, Mossack Fonseca’nın böyle temel bir yasal yükümlülüğü göz ardı etmesinin sıra dışı olduğunu belirtti. ICIJ’e konuşan vergi dolandırıcılığı ve kara para aklama konusunda uzmanlaşmış ABD’li bir avukat olan Jack Blum, “Böyle bir firmanın değil binlerce, tek bir kabuk şirketinin sahibini bilmemesi bile kabul edilemez. Bu işin ne kadar çığrından çıktığını gösteriyor” dedi.

İstifalar geldi

Nisan 2016’da Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) ve 100’den fazla medya ortağı, 1970’lerin sonundan 2015’in sonlarına dek Mossack Fonseca’nın çalışmalarını ortaya koyan milyonlarca belgeyi haberleştirdi. Panama Kağıtları soruşturması küresel siyaset, finans ve hukuk dünyasını sarstı. Belgelerde off-shore bağlantıların ortaya çıkan İzlanda Başbakanı Sigmundur David Gunnlaugsson istifa etmek zorunda kaldı.

Pakistanlılar, o zamanki başbakan Nawaz Şerif’in çocuklarının, Londra’daki milyonlarca dolarlık gayrimenkulünü gizlemek için kabuk şirketler kurdukları ortaya çıktığında, sokaklara döküldü. Şerif, Temmuz 2017’de Pakistan’ın yüksek mahkemesinin kararıyla görevden uzaklaştırılmasının ardından istifa etti. Polis El Salvador, Peru ve Panama Şehri’nde Mossack Fonseca’nun ofislerine baskın düzenledi. Mossack Fonseca hukuk skandalının ardından kapandı.
Cumhuriyet, Panama Papers sızıntılarının ilk ayağında, Temmuz 2016’da, Mehmet Cengiz, Fettah Tamince, Cihan Kamer, Remzi Gür, Hayyam Garipoğlu ve Ahmed Hamdi Topbaş'ın off-shore bağlantıları ve gizli banka hesaplarını ortaya çıkarmıştı. <video:1003369>

Yeni sızıntılar Barselonalı Messi’nin başını ağrıtacak

Sızdırılan yeni belgelerle Barselonalı yıldız futbolcu Lionel Messi’nin Panama’daki off-shore şirketini aktif şekilde kullandığı tartışmalarını yeniden gündeme taşıyor. Daha önce Messi’nin Mega Star Enterprises adında Panama merkezli bir off-shore şirketi olduğu Panama Papers ile gündeme gelmişti. İspanya’da vergiden kaçındığı gerekçesiyle hakkında soruşturma açılan Messi, bu şirketin inaktif olduğunu açıklasa da Mossack Fonseca iç yazışmaları bunu yeniden sorguluyor. Bir hukuk firması çalışanı, Mayıs 2016’da yazdığı e-posta’da “Uruguay bürosu, müşterinin şirketi kullandığını söylüyor” diyor. Messi’nin avukatı, Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu’nun (ICIJ) partneri El Confidential’a yaptığı açıklamada söz konusu şirketin aktif olarak kullanılmadığını yineledi.
Panama Papers ile Messi’ye ait Panama merkezli Mega Star Enterprises adlı bir off-shore şirket olduğu ortaya çıkmıştı. O dönem zaten Messi ve babası Jorge Horacio hakkında Belize ve Uruguay’daki off-shore şirketleri aracılığıyla milyonlarca dolarlık vergiden kaçındıkları gerekçesiyle İspanya’da bir soruşturma yürütülüyordu.


Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu’nun (ICIJ) Nisan 2016’da şirket hakkında Messi’ye yönelttiği sorulara cevaben yıldız futbolcu, Mega Star’ın “tamamen inaktif” olduğunu söylemişti. Yeni sızan Mossack Fonseca kayıtlarından alınan dahili e-postalar bu iddiayı sorguluyor.
Bir hukuk firması çalışanı, Mayıs 2016’da yazdığı e-posta’da “Uruguay bürosu, müşterinin şirketi kullandığını söylüyor” diyor. Belgelere göre Mossack Fonseca, Temmuz 2016’da Mega Star Enterprises’ın temsilciliğinden ayrıldı. Aynı ay içinde Messi, 21 ay hapis, 2.2 milyon dolar para cezasına çarptırıldı.


Messi’nin avukatı, ICIJ partneri olan İspanyol gazetesi El Confidencial’a, Mega Star Enterprises’ın eski bir mesele olduğunu ve hakkında hükmedilmiş bir karar olduğunu söyledi. Avukat, şirketin faaliyeti olmadığını yineledi.