Ormanlar asıl şimdi yandı!

‘Zaruret’ varsa havaalanı da yapılacak enerji üretim santralı da... Petrol de aranacak define de...

Mustafa Çakır/ Cumhuriyet

İstanbul’da yapımı devam eden 3. köprü ve 3. havaalanı inşaatlarının ormanlara verdiği zarar gündemdeki yerini korurken, bundan böyle “kamu yararı ve zaruret” varsa ormana havaalanı da yapılacak, santral da... Ormanlarda petrol ve doğalgaz da aranabilecek define de. Meslek odaları tarafından eleştirilen kamu-özel ortaklığı kapsamındaki projelerde de yüklenici firmalara ormanlarda “üst hakkı” (inşaat hakkı) verilecek.

Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Orman Yasası’nın uygulama yönetmeliklerini yayımladı. Yönetmeliğe göre, ormanlık alanlarda “kamu yararı ve zaruret” varsa havaalanı da yapılabilecek tesis de. Bu şart koşuluyla ormanlık alanlarda yapımına izin verilecek yapı ve tesisler şöyle: Yol, liman geri hizmet alanı, havaalanı, demiryolu, teleferik hattı, tünel gibi ulaşım tesisleri, patlayıcı madde emniyet alanı, yer altında yapılacak patlayıcı madde deposu, savunma ve güvenlik tesisleri, enerji nakil hattı, trafo binası, enerji üretim santralları, ölçüm ve gözlem istasyonları gibi enerji tesisleri, telefon iletim hattı, iletişim panosu, ölçüm istasyonu, R/L tesisleri, radyo-televizyon verici istasyonu ve antenleri, elektronik haberleşme sistemlerine ait baz istasyonları, fiberoptik kablo gibi haberleşme tesisleri, su arama, jeotermal kaynak ve doğal mineralli su arama, su kuyusu, kaptaj, su isale hattı, su deposu gibi su tesisleri, atık su tesisleri, petrol ve doğalgaz boru hattı altyapı tesisleri, katı atık aktarma istasyonu, katı atık bertaraf ve düzenli depolama tesisleri, ruhsata dayalı petrol ve doğalgaz arama, işletilme ve yeraltı doğalgaz depolanmasına ilişkin tesisler, baraj, gölet, sokak hayvanları bakımevi, mezarlık tesisleri, sağlık ocağı, hastane gibi sağlık tesisleri, ilk, orta ve lise ile dini eğitim tesisi gibi eğitim tesisleri, futbol sahası, kapalı spor salonu, atış poligonu gibi spor tesisleri.

Özel üniversitelere yok

Yükseköğretim kurumlarının eğitim ve araştırma amaçlı tesisleri ile Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü’nün yurtları için de ormanlık alanlarda izin verilebilecek. Ancak özel üniversiteler bu haktan yararlanamayacak.

Kamu-özel ortaklığına izin

Sağlık ve eğitim tesisleri için devlet idarelerine, spor tesisleri için ise devlet idareleri ile Spor Genel Müdürlüğü’ne ormanlık alanlarda izin verilebilecek. Diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel şirketlere ise sağlık, eğitim ve spor tesisi yapımı amacıyla ormanlık alanlarda izin verilmeyecek. Ancak kamu özel işbirliği modeli çerçevesinde yapılacak sağlık ve eğitim tesislerinde yüklenici firmaya “üst hakkı” yani inşaat hakkı verilecek. Hükümet son dönemde özellikle sağlık alanında olmak üzere önemli projeleri kamu-özel ortaklığı yoluyla yapıyor. Hem işi alan firmalar hem de uygulama, meslek odaları tarafından eleştiriliyor.

Balık çiftlikleri de ormanda

Orman içerisinde balık üretim tesislerine, odun kömürü gibi işletilmesinde ağaç kullanılan ocaklara, define aramasına, arkeolojik kazı ve restorasyon yapılmasına izin verilebilecek. Balık üretim tesisi izinlerinde; orman sınırları içinde kuluçkahane, havuz gibi balık üretimine yönelik tesislerle birlikte kurulması zorunlu bekçi kulübesi, yatakhane, depo, idari büro gibi geçici tesislere de izin verilebilecek. Baraj, gölet, göl ve denizde balık üretimi yapılması halinde de orman içerisine bekçi kulübesi, depo, ağ serme yeri ve kuluçkahane yapılabilecek.