Organize çöküş... OSB’lerde alarm zilleri çalıyor

Türkiye'nin üretiminin kalbi olan, 1.6 milyon kişinin çalıştığı organize sanayi bölgelerinde geçen yıl üretimde büyük düşüş yaşandı. OSB’lerde üretimin düşmesi fabrikaların kapılarına kilit vurmasına neden olurken binlerce çalışanın da işsiz kalmasına neden oldu.

Şehriban Kıraç

Türkiye genelindeki 298 Organize Sanayi Bölgesi’nin (OSB) 2016 elektrik, doğalgaz ve su tüketimleri büyük düşüş gösterdi. Sanayinin kalbi ve Türkiye’deki OSB’lerin yüzde 28’nin (84 tane) bulunduğu Marmara Bölgesi’nde OSB’lerde 2015’in son ayında 915 milyon 373 bin kWh olan elektrik tüketim miktarı geçen yıl 767 milyon 30 bin kWh’a geriledi. Marmara Bölgesi’ndeki OSB’lerde 2015 Ağustos ayında 1 milyar 34 milyon kWh olan elektrik tüketimi 2016’nın aynı döneminde dramatik düşüş göstererek 807 milyon 571 bin kWh’a kadar geriledi. Marmara Bölgesi’ndeki 84 OSB’de doğalgaz tüketiminde de son bir yılda 165 bin 554 metreküplük düşüş yaşandı. Aynı düşüş su tüketiminde de oldu.

Düşüş her yerde

Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı OSB Bilgi Sitesi’nin verilerine göre, Türkiye’deki OSB’lerin en fazla bulunduğu ikinci bölge 50’şer taneye ev sahipliği yapan İç Anadolu ve Karadeniz bölgelerinde de durum Marmara Bölgesi’nden farklı değil. İç Anadolu’da da sanayi bölgelerinde kullanılan elektrik, doğalgaz ve su miktarları düşüş gösterdi. İç Anadolu’da 2015’in aralık ayında 257 milyon 417 bin kWh olan elektrik kullanım miktarı 2016’da 132 milyon 889 bin kWh’ye geriledi. Aynı bölgede 2015’te 47 milyon 691 metreküp olan doğalgaz tüketimi ise geçen yılın son ayında 33 milyon 421 metrekübe indi. İç Anadolu’da sanayide kullanılan su miktarı ise 1 milyon metreküpten 772 bin metrekübe indi.

Fabrikalar kapandı

OSB’lerdeki enerji tüketimlerinde en iyimser tablo ise en az OSB’nin (24 tane) bulunduğu Akdeniz Bölgesi’nde yaşandı. Akdeniz’de su elektrik ve doğalgaz tüketiminde artış yaşanırken su tüketimi ise 2015 ile aynı seviyede kaldı.

OSB’lerde üretimin düşmesi fabrikaların da kapısına kilit vurmasına neden olurken buralarda çalışan binlerce çalışanın da işsiz kalmasına neden oldu.

Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 2017 yatırım programında, toplam 102 OSB projesi yer alıyor. Bu yılın bütçesinde, OSB projeleri için ise 318 milyon liranın üzerinde kaynak ayırıldı.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği verilerine göre ise 2016’nın 12 aylık döneminde, 2015’in aynı dönemine göre kurulan şirket sayısı yüzde 4.49, kurulan gerçek kişi ticari işletme sayısında yüzde 10.83, kurulan kooperatif sayısında yüzde 16.29 azalış oldu.

7 yeni OSB açılacak

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, mart ayı başında yaptığı açıklamada bu yıl içinde 7 OSB daha açılacağını belirterek, “2017 yılı içinde açacağımız yeni OSB’ler, yurt genelinde 18 bin kişiye istihdam sağlayacak” dedi. Özlü, Türkiye’deki OSB’lerde yer alan 49 bin 971 parselde üretime geçildiğini, söz konusu bölgelerdeki boş parsellerin tahsisinin yapılması ve üretime geçmesiyle, çalışan sayısının 2 milyon 200 bin kişiye ulaşacağını aktardı.