'Onlara çok şey borçluyuz'

Atatürk aydınlanmacılığının bilge insanı, Cumhuriyet Gazetesi'nin eski imtiyaz sahibi ve yazarı İlhan Selçuk ile Cumhuriyet Gazetesi çizeri Turhan Selçuk ölümlerinin 4. yıldönümlerinde Nevşehir’in Hacıbektaş ilçesinde düzenlenen iki ayrı törenle anıldı.

Hacıbektaş ilçesinin Çilehane mevkiindeki Ozanlar Yolu üzerindeki “İz Bırakan Aydınlar Gömütlüğü”nde düzenlenen anma etkinliğinin öncesinde, Turhan Selçuk’un eşi Ruhan Selçuk, Turhan Selçuk’un çok sevdiği Mor Starts ve beyaz gülleri mezara koydu. Anma etkinliğinin açılışında konuşan Hacıbektaş Belediye Başkanı Ali Rıza Selmanpakoğlu, yaşamları boyunca Atatürk ilke ve devrimleri ile onun aydınlanmacılığının yılmaz savunuculuğunu yapan İlhan-Turhan Selçuk kardeşlerin, her türlü baskı ve dayatmalara karşı dik duruşları ile topluma örnek oluşturduklarını söyledi. Selmanpakoğlu, “İlhan Selçuk ve Turhan Selçuk’un her yıl burada anma etkinliğini yaparken, onlara olan özlemimizin yanı sıra, onlara ne kadar çok ihtiyaç olduğunu daha iyi görüyoruz. Türkiye için sloganlaşan ‘Tehlikenin farkında mısınız’ sözü, İlhan Selçuk’un unutulmayan deyimlerinden olmuştur. İşte biz burada her yıl bu iki bilge insanı anarken varlığımızı sürdürmenin, geleceğimizin aydınlık olması, laik demokratik hukuk devleti olarak toplumun birbirine karşı ötekileştirmeden gelişmesi yolunda çaba sarf edeceğimizi burada bir kez daha ifade ediyoruz” dedi. Turhan Selçuk’un kızı Aslı Selçuk da İlhan ve Turhan Selçuk’un çocukluklarından itibaren Mustafa Kemal Atatürk ve vatan sevgisi ile büyüdüklerini ifade etti. Anma töreninde konuşan Turhan Selçuk’un eşi Ruhan Selçuk, “Eserleriyle ölümsüzleşen Selçuk kardeşleri, gönül dolusu çizgilerle ve yazılarla yüreğimizde hissederek anıyoruz, onlar gönlümüzde ve ruhumuzda hep yaşayacaklar” dedi.

ANMA ETKİNLİKLERİNDEN GÖRÜNTÜLER - FOTO GALERİ

Türkiye’nin çeşitli kentlerinden gelen vatandaşların yanı sıra İstanbul CUMOK’nın da yoğun katılım sağladığı anma etkinliğinde konuşan Cumhuriyet Gazetesi'nin imtiyaz sahibi Orhan Erinç, Selçuk kardeşlerin hem Cumhuriyet ve hem de Türkiye için bir kayıp olduğunu ifade etti. Turhan Selçuk’un 1940’lı yıllardaki çizgilerinin bugünlerde internet ortamında oldukça sık paylaşımının yapıldığını söyleyen Erinç, “Gerek Turhan Selçuk ve gerekse İlhan Selçuk’un geçmişteki yazı ve çizgileri bugün bile geçerliliğini devam ettiriyor. Bu önemli bir öngörü. Ben 1963 yılından beri İlhan Abi ile birlikte çalışma olanağı buldum. Atatürkçülüğün yaşatılması konusundaki çabaları ile de bilinen oldukça başarılı bir yazar. Onun rahatsız olduğu tek konu, hep haklı çıkması idi. Atatürk ilke ve devrimlerinin ödünçsüz savunucularından biri olan Selçuk kardeşler, yaşamları boyunca yazı ve çizgileri ile bunu ortaya koymuşlardır. Onlara çok şey borçluyuz” dedi.

Karikatürcüler Derneği Başkanı Metin Peker de, çizgi ustası Turhan Selçuk’un, karikatürün seçici, bilgili, düşünceli, kucaklayıcı, zihin acısı, eleştirici ve birleştirici ırmağından herkesin su alması için büyük bir çaba gösterdiğini söyledi.

CHP İzmir Milletvekili ve Cumhuriyet Gazetesi yazarı Mustafa Balbay da 21 Haziran’ın dünyada günışığının en uzun süreli olduğu gün olması ile bilge insan İlhan Selçuk’un bu günde hayata veda etmesinin oldukça anlamlı olduğunu kaydetti. Balbay, “Ergenekon soruşturması başladığında ‘Asıl amaç ordu ve yargı’ demişti. Ne kadar haklı olduğu ortaya çıktı. Zaten en büyük sıkıntısı sürekli haklı çıkması idi. Ama bizler asla mücadeleyi bırakmamalıyız, umudumuzu daha da güçlendirip hayata gülümsemeyi sürdürmeliyiz. İlhan ve Turhan Selçuk abilerimize karşı borcumuzun ödenmesi, onların düşüncesinin arkasında durup o düşünceyi iktidara taşımaktır” dedi.

Kartal Belediye Başkanı Altınok Öz de törene katılanlara bir çağrıda bulunarak “Cumhuriyetimizin yetiştirdiği o nadide insanlara olan borçlarımızın ödenmesi Cumhuriyet’e sahip çıkmaktan geçiyor. Cumhuriyet gazetesini yaşattığımız sürece aydınlanma süreci devam edecektir” diye konuştu.

Katılımcılar daha sonra İlhan ve Turhan Selçuk’un gömütlerine karanfil bırakarak saygı geçişinde bulundu. Törene katılan vatandaşlara Hacıbektaş Belediyesi ekipleri tarafından lokma dağıtıldı.

Selçuk kardeşler için ikinci etkinlik Hacı Bektaş Veli Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi. Heykel sanatçısı Hasan Fehmi Hızal’ın hazırladığı “3 Boyutlu Turhan Selçuk Çizgi Kahramanları Heykel Sergisi”nin açılışı Hacı Bektaş Veli Kültür Merkezi’nde yapıldı. CHP İstanbul Milletvekili Sabahat Akkiraz, Hacı Bektaş Veli Kültür Merkezi’nde İlhan Selçuk’un sevdiği türküleri seslendirdi. Kültür merkezinde daha sonra “İlhan Selçuk-Turhan Selçuk ve Aydınlanma” konulu panel gerçekleştirildi. Panelde konuşan Cumhuriyet Gazetesi yazarlarından Şükran Soner, ismi Türk devrimlerinin toplumda yerleşmesinde gönüllü sorumluluk üstlenmiş Cumhuriyet aydınları diye bir kuşak bulunduğunu ve Selçuk kardeşlerin de aydınlanma bilgesi olarak özetlenebilecek öncü, ağırlığı olan iki insan olduğunu vurguladı. Soner, “Biri çizgisini, biri yazılarını konuşturarak Anadolu uygarlığı ve Cumhuriyet aydınlanmasının yeni kuşaklarını yetiştirme, değerlerini kalıcı kılmada çok etkin rol oynadılar. Kendi meslek tanıklığımla da ifade etmek isterim ki İlhan Selçuk genç kuşaklarla iç içe yaşarken, bu sentezin hem yollarını açtılar hem de yol göstericiliğini yaptılar. Geniş bir ulusalcı ve sol yelpaze, 68 kuşağı ağırlıklı Türkiye’de sol, sosyal devlet, sendikal haklar, Atatürk devrimlerinin sentezi arasında ilişki kurmada hep yol gösterici oldular. İlhan-Turhan Selçuk’un Hacıbektaş’ta gömülmek istemeleri bile tek başına onların, Anadolu aydınlanması ve uygarlığı adına çok anlamlı bir adım. Çünkü Aleviler, bu toplumda çok baskı altında kaldılar ve ezildiler. Nasıl ki emek hakları için sendikalarla ve sol ile buluşma nasıl bir yol oldu ise Alevilerle buluşma ve yoldaşlık yapmak da bir öncülük hareketi oldu” diye konuştu.

Cumhuriyet Gazetesi'nin ek yayınlardan sorumlu Yazı İşleri Müdürü Miyase İlknur da 1950’li yıllardan itibaren İlhan Selçuk’un yazıları, Turhan Selçuk’un karikatürleriyle aydınlanma devrimini, sol ve sosyalist düşünceyi geniş kitlelere en yakın ve ama aynı zamanda en çarpıcı bir şekilde ileten düşünce insanları olduklarını dile getirdi. İlknur, “Ne İlhan Selçuk tek başına bir yazar, ne de Turhan Selçuk tek başına bir karikatüristti. Onlar üç boyutlu düşünen, ağacı değil ormanı gören, güne değil geleceğe projektör tutan aydınlardı. Geçmişte söyledikleri, tehlike olarak dikkat çektikleri konuların tek tek gerçekleştiğini görünce üç boyutlu düşünmenin ne olduğunu bugün anlayabiliyoruz. Oktay Akbal ‘İlhan Selçuk’u okumak bir üniversite bitirmekle eşdeğerdir’ demişti. Ne mutlu bize ki önce İlhan Üniversitesi’nde okuduk, sonra da onun üniversitesinde rahle-i tedrisatından geçerek bir anlamda doktora yaptık” şeklinde konuştu.