Önce bildiklerini açıklasın

Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde adil yargılamanın ilkelerinin belirlendiğini vurgulayan Türk Hukuk Kurumu Başkanı Sabih Kanadoğlu, “Esefle karşılanması gereken, yetiştiği ocağa komuta etme onuruna erişmesine rağmen, silah arkadaşlarını yalnız bırakarak iddialar hakkında sessiz kalan, bilgilerini saklayan, eylemi nasıl, ne şekilde ve hangi tarihte önlediğini açıklamak veya iddiayı dışlamak görevini yerine getirmeyen bir kişinin, adil yargılama üzerine fikir yürütmesidir” yorumunu yaptı.

Kanadoğlu, bir yargılamanın adil olup olmadığınının ölçütlerinin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) ve anayasada yazılı olduğuna işaret ederek bunların neler olduğunu şöyle sıraladı: “Bir yargılamanın adil olup olmadığı, ölçütleri AİHS’de ve anayasamızda yazılıdır. Öncelikle, mahkemenin bağımsız ve yansız olduğuna ilişkin en küçük bir kuşku veya bu yönde algılama varsa; yargılamalar ceza ve tutukevinin yerleşkesinde, sanıklar, tanıklar ve izleyiciler için engeller ve zorluklar çıkarılarak yapılmışsa; sanıklar hakkındaki lehte ve aleyhteki kanıtlar dikkatle ve titizlikle toplanmamış ve lehte olanlar savunmadan ısrarla saklanmışsa; savunmaya iddia tanıklarını sorguya çekmek, tanıklarını özdeş koşullar içinde çağırmak ve dinlenmesini sağlamak hakkı tanınmamışsa; iddia makamının sunduğu birçok belgenin sahteliği konusunda uzmanlar tarafından düzenlenen yansız raporlar göz ardı edilmişse; kanıtların iddia ve savunma tarafından tartışılıp, irdelenmesi ve değerlendirilmesine değinen CMK hükümleri uygulanmamışsa; sanıklar ve vekilleri disiplin bahanesiyle duruşmalara katılmaktan men edilmişse; sanıklar mahkeme heyeti tarafından oyunu belli edecek şekilde tehdit edilmişse; atılı suçun niteliğine göre, eksik teşebbüsün icrai hareketlerinin ne şekilde yarım bırakıldığı araştırılmamış ve önlediği iddia edilen kişiler tanık olarak dinlenmemişse (Aytaç Yalman, Hilmi Özkök); yargılayan mahkeme daha insani daha vicdani daha hukuki, yeni mahkemeler kurulduğundan bahisle kaldırılmasına rağmen, anayasanın 2. maddesinde yer alan hukuk devleti ilkesine aykırı olarak elindeki davaya özgü görevine devam ederek hükme bağlamışsa; o yargılama ve ona bağlı kararı adil olamaz.”

Kanadoğlu, Balyoz davasındaki karar karşısında kamuoyu vicdanının tatmin olmamasının nedeninin de bu gerekçeler olduğuna işaret etti.