Okulların kapalı kaldığı sürelerin uzaması eşitsizlikleri artırdı

Çocukların okula gidememesi okulların eşitsizlikleri azaltıcı, telafi edici rolünü kesintiye uğrattı. Telafi yapılmazsa hem okullaşma hem de öğrenme olumsuz etkilenecek. Eğitim süreleri 0.3 ila 0.9 yıl düşecek.

Figen Atalay

Okulların açılması kuşkusuz sağlık açısından riskler taşıyor. Ancak, kapalı kalması da öğrencilerde telafi edilmesi güç büyük öğrenme kayıplarına neden olacak. Bu durumdan dezavantajlı çocuklar daha da çok etkilenecek.

Okullar kapalı kaldıkça okul terki olasılığı artacak. Türk Eğitim Derneği’nin düşünce kuruluşu olan TEDMEM tarafından hazırlanan “Covid-19 sürecinde eğitim: Uzaktan öğrenme, sorunlar ve çözüm önerileri” başlıklı rapora göre, Türkiye’de öğrencilerin uzaktan eğitime erişimiyle ilgili veriler, uzaktan öğretim araçlarının etkililiği ile birlikte değerlendirildiğinde ciddi sınırlılıklarla karşılaşılıyor.

Rapora göre, salgın nedeniyle tüm dünyada yaklaşık 6.8 milyon öğrencinin okulu terk edeceği tahmin ediliyor. Bunun yüzde 60’ını 12-17 yaş arasındaki öğrenciler oluşturacak. Beklenen gelir şoku, okul terklerinin başlıca sebebi olacak. Küresel düzeyde sadece gençler için gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYH) yüzde 4 oranında daralması ve okul dışında kalan nüfusun yüzde 2 oranında artması ve öğrenme kaybı gelecekte gelir kaybına yol açacak.

Ortalama bir öğrenci profesyonel hayatında yıllık ortalama 355 dolar, 872 dolar ve bin 408 dolar gelir kaybı yaşayacak. Bu değerler bireyin çalışma hayatının tamamı dikkate alındığında yaklaşık olarak 6 bin 500 ile 26 bin dolar arasında değişen kayıp anlamına geliyor.

KAYIPLAR TESPİT EDİLMELİ

Rapordaki bazı öneriler şöyle: “Bu süreçte dezavantajlı öğrenciler aleyhine öğrenme farkının açılmasını önlemek için politika yapıcılar, öğretmenler ve ailelerin okullar yeniden açıldığında öğrencileri desteklemeye hazır olması gerekmektedir. Türkiye’de bakanlık tarafından telafi eğitimlerine ilişkin yasal zemin hazırlanarak telafi eğitimlerinin yıl boyunca devam etmesi kararlaştırılmıştır.

Ancak öğrenme kayıpları öğrencilerin sosyoekonomik durumu, ulaşabildiği uzaktan eğitim imkânları, devam ettiği okul türü, kademe, evdeki kaynaklar gibi pek çok bileşene göre değişiklik gösterebilmektedir. Okullar yeniden açıldığında ilk olarak bu farklılıklar dikkate alınarak okulların kapalı olması sebebiyle oluşan öğrenme kayıplarının tespit edilmesi için bir ölçme ve değerlendirme yapılması gerekmekte.’’

İŞTE OLASI OLUMSUZLUKLAR

- Telafi edilmesi oldukça güç öğrenme kayıpları ve eksikleri oluşması ve okulların kapalı olduğu süre uzadıkça kayıpların artması.

- Öğrenme kayıplarının dezavantajlı öğrencilerde daha fazla olması.

- Öğrencilerin sosyal ve duygusal gelişiminin olumsuz etkilenmesi.

- Beslenme ve davranış sorunları.

- Fiziksel olarak hareketsiz kalmaları sebebiyle orta ve uzun vadede sağlık sorunları ortaya çıkması.

- Temel becerilerde oluşan eksikliklerin ve yetersizliklerin toplum ve ekonomi için uzun vadede ciddi kayıplara neden olması.

EBA YETERSİZ KALDI

Öğrencilerin yüzde 60’ının bu süreçte EBA’ya giriş bile yapamadığına dikkat çekilen raporda, “Bu öğrencilerin öğrenmelerini nasıl sürdürdüğü, EBA TV’ye erişimlerinin olup olmadığı, EBA TV üzerinden sunulan içeriklerin farklı sınıf seviyelerinde öğrenmeyi ne ölçüde destekleyebildiği, öğrenciler tarafından ne ölçüde izlendiği, ebeveynlerin çocuklarına ne ölçüde öğrenme desteği sağlayabildiği bilinmemektedir’’ denildi.

Raporda, televizyon aracılığıyla uzaktan eğitim konusunda şu görüşler yer aldı: “Uzaktan eğitim sürecinde en yaygın erişim imkãnı sunan EBA TV ağırlıklı olarak kullanılmıştır. Televizyonla uzaktan eğitimde öğretmen-öğrenci etkileşiminin olmadığı, öğrencinin tepkilerinin izlenmesinin ve dönüt sağlanmasının mümkün olmadığı dikkate alındığında, TV yayınlarının özellikle akademik başarı düzeyi düşük, kendi kendine öğrenme becerileri yeterince gelişmemiş öğrencilerin öğrenmesinde ciddi boyutta yetersiz kalması muhtemeldir.

UYGUN ORTAM YOK

Ebeveynlerin eğitim ve birikim olarak çocuklarının öğrenmesine yeterince destek olamadığı koşullarda veya evde öğrencinin bu yayınları izlemesi ve çalışması için uygun bir ortam bulunmadığı koşullarda TV yayınları aracılığıyla uzaktan öğrenmenin etkisi oldukça sınırlı olacaktır.’’