Okullar açılıyor: Türkiye'de eğitim masrafları ne kadar yükseldi?

Getty Images

Türkiye'de okullar 9 Eylül Pazartesi günü itibarıyla yeni eğitim-öğretim dönemine başlıyor. Yapılan hesaplamalar ise 2019-2020 eğitim-öğretim yılında aileler için eğitim masraflarının önceki yıla göre en az yüzde 17 yükseldiğini gösteriyor.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Ağustos ayına dair enflasyon verilerini geçen hafta açıkladı. Eylül ayına dair enflasyon verisi ise Ekim ayının başında gelecek; böylece eğitim masraflarının geçen yıla göre ne kadar yükseldiğine dair daha net bir tablo ortaya çıkacak.

Ancak Ağustos ayına dair enflasyon verilerinden de eğitim masraflarının ne kadar yükseldiğini anlamak mümkün.

Ağustos ayında yıllık enflasyon yüzde 15,01 oldu.

TÜİK'in aylık olarak en yüksek artış gösteren seçilmiş maddeler listesinde üçüncü sırada, bir önceki aya göre yüzde 16'lık bir yükseliş kaydeden özel üniversite ücreti var.

Okul çantasında aylık olarak yüzde 3,43; yurt ücretlerinde ise yüzde 3 artış yaşandığı görülüyor.

Ağustos'ta TÜFE'de aylık olarak en yüksek artış gösteren seçilmiş maddeler	Bir önceki aya göre değişim oranı
Salatalık	23,34
Sigara	20,44
Özel üniversite ücreti	16,39
Doğalgaz	14,64
Domates	12,73
Sarımsak	10,94
Yurt içi bir hafta ve daha fazla süreli turlar	6,05
Yumurta	5,74
Limon	4,92
Kabak	4,85
Mücevher (altın)	4,81
Yurt dışı bir hafta ve daha fazla süreli turlar	4
Çay	3,85
Elma	3,65
Tuz	3,58
Okul çantası	3,43
Yurt ücretleri	3
Antep fıstığı	2,40
Spor ayakkabısı (erkek için)	2,31
Şehirler arası otobüs ücreti	2,27

Ağustos ayında ana harcama grupları itibarıyla eğitim ise aylık yüzde 4,26 artış gösterdi.

Eğitim alanında yıllık enflasyon ise yüzde 17,59 oldu.

Giyim ve ayakkabıda ise yıllık yüzde 4,70'lik bir artış yaşandı.

Eğlence ve kültür alanında da yıllık olarak yüzde 15'lik bir artış görüldü.

2018 yılında ise eğitim alanında yıllık yüzde 8,65'lik bir artış olmuştu.

'Bir memur maaşının yarısını okul masrafına veriyor'

Eğitim-İş sendikasının bu ayın başında açıkladığı raporunda, asgari ücretle geçinen bir ailenin bir aylık maaşını, memur maaşı ile geçinen bir ailenin ise aylık gelirinin yarısından fazlasını ilkokula başlayan çocuğunun okula başlama gideri olarak harcadığı belirtildi.

Bu rapora göre ailelerin çocukları için yeni eğitim-öğretim döneminin başında yaptığı harcamalar şu şekilde:

• Okul öncesi eğitime başlayan bir öğrencinin başlangıç gideri 1.198 TL
• İlkokul 1'inci sınıfa başlayan bir öğrencinin başlangıç gideri 1.813 TL
• Ortaokula başlayan öğrencinin başlangıç gideri 1.991 TL
• Liseye başlayan öğrencinin başlangıç gideri 2.144 TL

Eğitim-İş, bu rakamlara göre okula başlangıç giderlerinde bütün eğitim kademelerindeki yıllık ortalama artışın %14,93 olduğunu belirtti.

'Aylık 251 TL yardım yapılsın'

Eğitim-Bir-Sen sendikası ise okul öncesi eğitim, ilköğretim ve ortaöğretimin sonuna kadar bir öğrenci için bir ailenin yaptığı aylık ortalama masrafın 251 TL olduğunu hesapladı.

Sendikanın hesaplamalarına göre kantin ve yemekhaneye ayrılan para ile bu harcama okul öncesi ve ilköğretimde aylık ortalama 440 TL, ortaöğretimde ortalama 509 TL'ye çıkıyor.

Eğitim masrafları içerisine ulaşım ihtiyaçlarının karşılanması için ödenen servis ücretleri eklendiğinde, okul öncesi ve ilköğretimde ortalama maliyet 440 TL'den 704 TL'ye, ortaöğretimde ise 509 TL'den 763 TL'ye yükseliyor.

Bu yüzden Eğitim-Bir-Sen devlet tarafından, okul öncesi dahil çocuğu okula giden memurlara en az 251 TL; alt gelir grubundaki ailelere de ilköğretime giden her bir çocuk için en az 251 TL yardım yapılması gerektiğini savunuyor.

Getty Images

'Kırtasiye masrafları yüzde 60'a kadar yükseldi'

CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba da bu ayın başında yaptığı açıklamada, "kırtasiye malzemelerinde ortalama yüzde 6 ile yüzde 60 oranında bir artış" olduğunu söyledi.

Okul masraflarıyla ilgili bir açıklama yapan Ağbaba, "Türkiye'de kağıt üretiminin durdurulması ve dışa bağımlılık, kırtasiye fiyatlarının fahiş oranda artmasına sebep olmuştur. Döviz kurlarındaki aşırı dalgalanma neticesinde özellikle kırtasiye fiyatlarında yüksek artışlar meydana gelmiş, bu durum çalışanların mutfağını etkilediği kadar çocukları için yaptıkları okul masraflarını da yüksek oranda etkilemiştir" ifadesini kullandı.

'Özel okul fiyatları 128 bin TL'ye kadar çıktı'

Milliyet gazetesi Nisan ayında özel okulların ücretlerini açıklamasının ardından konuyla ilgili bir haber yaptı.

Özel okulların internet sitelerinde yer alan fiyatlara göre derlenen haberde özel okul kayıt ücretlerinin 20 bin liradan 128 bin liraya kadar değiştiği aktarıldı.

Diğer yandan çok sayıda banka, eğitim masrafları için 'avantajlı faiz ve geri ödeme imkanları' sunduklarını öne sürerek eğitim kredisi kampanyaları yürütüyor.