Okul servisi sisteminde rant var denetim yok

İstanbul’da bir ilkokul bahçesinde servisçilerin silahlı çatışmaya girmesi, “Çocuklarımızı kimler taşıyor?” sorusunu gündeme getirdi. Yaptığımız araştırma, parayı verenin servisi kaptığı, denetimin değil rantın hüküm sürdüğünü gösterdi. Büyük bir rant kapısı olan okul servisçiliği, plaka kısıtlamasının olmaması, okul aile birliklerinin firmalardan bağış alması, belirlenen tarifelerden daha yüksek ücret talebi, yeterli denetim olmaması gibi sorunlar nedeniyle eleştiriliyor. İstanbul Servis Araçları Odası Yönetim Kurulu üyesi , Anadolu Yakası okullar sorumlusu Günhan Sınar, okul aile birliklerinin bu konunun dışında kalması ve plaka sınırlamasının acilen getirilmesi gerektiğini söyledi.

‘Araç alan sektöre giriyor’

Bu konuda İstanbul’daki en büyük sorunun ‘’plaka tahdidi bulunmaması’’ olduğunu vurgulayan Sınar, şöyle devam etti: ‘’İzmir’de ve Ankara’da var, İstanbul’da yok. Her isteyen sektöre girebiliyor. Örneğin iflas etmiş biri servis aracı alıyor, öğrenci taşımacılığına başlıyor. Sınırlama getirilsin istiyoruz ama İstanbul Büyükşehir Belediyesi buna taraftar değil. İstanbul’da ‘servis kartı’’ modeline gidildi, bunun için 40 bin lira ücret belirlendi. O sistem de çalışmıyor. Para 5 yılda alınıyor, taksit taksit ödeniyor ve bu kart piyasada 12-13 bine bulunuyor. Sektörde sürekli bir sirkülasyon var.

Belediye ‘yasak’ dedi ama

Borçla araç almak zor değil, altına arabayı alan sektöre giriyor. Tur firmaları kazancın yüzde 50-60’ını alıyor, sektöre giren de mutsuz oluyor, ucuz işgücü olarak çalışıyor. ‘’ Bu alanda kalitenin yükselmesi için her önüne gelenin sektöre girmemesinin sağlanması gerektiğini vurgulayan Günhan Sınar, ‘’Belediyenin belirlediği tarifeye de uymuyorlar, muazzam bir rant var. Son dönemde okul aile birlikleri araç başına ayda 500- 600 lira istiyor. Bu parayı esnaf veremez. Talebimiz üzerine belediye okullara yazı göndererek para istenmesinin yasalara aykırı olduğunu bildirdi ama işe yaramadı. Hangi şirket en çok parayı verirse servis işi ona veriliyor. Okulun önüne gelen taksiden otobüsten inen öğrenci için bu araçların sürücülerinden para almayan okul idareleri, hangi hak ve mantıkla servisçi esnaftan para istiyor?’’ dedi.

Ne yapılmalı?

Bu sistemin düzeltilmesi için hem her isteyenin bu işe girmesinin engellenmesini hem de okul aile birliklerinin devreden çıkarılmasını öneren Günhan Sınar, ‘’Eskiden tur şirketleri yoktu, devlet okullarında esnaf olarak aracısız çalışırdık. Olması gereken, velinin, çocuğunu emanet edeceği aracı, şoförü kendisinin seçmesidir. Adaylar okul bahçesinde stant açar, veli istediğini seçer’’ diye konuştu.

Çocuk istismarından kaydı çıktı

İstanbul Ümraniye’de önceki gün bir ilkokulun bahçesinde 1 kişinin öldüğü, 2 kişinin de yaralandığı servisçi çatışmasına ilişkin 8 kişi gözaltına alındı. Çatışmada ölen Cüneyt Elik’in kasten yaralamadan emniyette 3 kaydı olduğu ortaya çıkarken, aranan 4 kişiden birinin de, ‘Çocuğun cinsel istismarı’ndan poliste kaydı bulunduğu açıklandı. 4 kişinin daha arandığı bildirildi. Gözaltı ve arananların bazılarının da değişik suçlardan kayıtları olduğu ifade edildi. Çatışmanın karşı tarafında yer alan Kerem Beyazıt’ın uyuşturucudan 2 kaydının bulunduğu tespit edildi. Yapılan araştırmada; Cüneyt Elik ve Ramazan Sarı’nın geçtiğimiz yıl öğrenci taşıma konusunda tartışarak husumetli hale geldikleri belirlendi. Görüntülerde çatışma anları ve yaralanıp yere düşen bir kişinin taksiye bindirilerek götürülmesi görülüyor.

 Korsan servislere dikkat!

Avukat Cevat Kazma velilere korsan servis araçları konusunda uyarıda bulunarak, sözleşme yapmadan önce aracın tüm yetki belgelerini ve izinlerini kontrol etmeleri gerektiğini söyledi. Okul Servis Araçları Yönetmeliği’nde yapılan değişikler ile velilerin servisler ile yaptıkları sözleşmelerden cayma hakkı olduğunu hatırlatan Kazma, şu uyarılarda bulundu: ‘’Yapılan son değişiklikle birlikte, artık 26 yaşından küçük olanların servis şoförlüğü yapamayacak. Şoförlerin, en az 5 yıllık E sınıfı ya da en az 7 yıllık B sınıfı sürücü belgesine sahip olması gerekiyor. Servis şoförlerinin her 5 yılda bir şoförlük mesleği bakımından bedeni ve psikoteknik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren sağlık raporunu, yetkili sağlık kuruluşlarından alması da zorunlu hale geldi. Servis şoförünün bu şartları sağlamaması halinde veliler yapılan sözleşmeleri tek taraflı feshedebilir. Sözleşmenin feshi yapılırken, gelecek aylara istinaden bir ödeme de yapıldıysa bu ücretin servis sahibi kişi ya da firma tarafından iade edilmesi de zorunlu hale geldi. Sözleşmeden cayma hakkı, öğrencinin uzun süreli tedaviyi gerektiren bir hastalık geçirmesi veya okuma hakkını kaybetmesi gibi durumlarda da geçerli.Ödenen ücretin iade edilmemesi durumunda ise veliler, Tüketici Hakem Heyetlerine ya da Tüketici Mahkemelerine başvurarak ücretlerini yasal faiziyle geri alabilirler.’’ Avukat Kazma’nın verdiği bilgilere göre, Türkiye’de yaklaşık 35 bin kayıtlı okul servis aracı bulunuyor. Çok sayıda korsan aracın da bulunduğunu söyleyen Kazma, velileri bu konuda dikkatli olmaya çağırdı.