Okmeydanı’na iptal kararı

Okmeydanı’nın 1/1000 ölçekli Tarihi Sit Alanları Koruma Amaçlı ve Etkileşim Geçiş Sahası Uygulama İmar Planı, idare mahkemesi tarafından iptal edildi. İstanbul 6. İdare Mahkemesi, planın kamu yararı taşımadığını, bölgeyi boş bir alan gibi ele alıp mevcut yaşam ve geleneksel komşuluk ilişkilerini gözardı ettiğini vurguladı. Semt için yapılan üst ölçekli planın yürütmesi de geçen hafta durdurulmuştu.

Nurettin Çaykara isimli yurttaş, 114 pafta, 3307 ada, 2 parselde bulunan ve dükkân olarak kullandığı taşınmazın “konut” alanından çıkarılıp yol olarak ayrılmasına önce itiraz etti. Çaykara itirazı reddedilince söz konusu işleme dayanak olan 1/1000 ölçekli Okmeydanı Tarihi Sit Alanları Koruma Amaçlı ve Etkileşim Geçiş Sahası Uygulama İmar Planı’nın iptali istemi ile 21 Ocak 2013’te Beyoğlu Belediyesi’ne dava açtı.

Dosyayı inceleyen İstanbul 6. İdare Mahkemesi’nin kararında, plan bütünü içinde bölgenin tarihsel konumdaki bazı değerlerin korunması ile birlikte tarihi alanların üzerinde işgallerin kaldırılması, donatı alanlarının yeni yapılanma ile sağlanması, deprem yönetmeliğine uygun yapı koşullarının oluşturulması ve mülkiyet sorunlarının çözümlenmesi amacıyla bölgede planlama çalışması yapıldığı kaydedildi. Genel düzenleme içinde özel parsel sahibinin yapısının bulunduğu alanın da değiştirildiği belirtildi. Bilirkişi raporunda da alanda mülkiyet sorunları çözülmeden, koruma bölgeleri ile kentsel-sosyal altyapı alanlarında taşınacak bina veya bağımsız bölüm sahiplerine ilişkin düzenleme yapılmadan, tapuya tescil ettirilmeden uygulamaya gidilemeyeceği vurgulandı. Bu durumda bölgede yaşayan ve kiracı olan vatandaşların yaşam çevrelerinin ortadan kaldırıldığına dikkat çekilerek “Yeni yapılaşma düzeni hazırlanana kadar kiracı olarak bölgede yaşayan büyük bir grup insanın yerleşme ve konut sorununun nasıl çözümleneceğine ilişkin bir yöntemin plan hükümlerinde yer almadığı görülmektedir” denildi. Bölgede yaşayan 80 bin civarındaki nüfusun yaşam çevresindeki ticari alanların tümüyle kaldırıldığı tespiti yapıldı. Yeni imar blokları içinde ticari işlevlere yer verileceği belirtilse de yeni yapılaşma sürecinde mevcut ticari yaşamın nerede süreceğine ilişkin plan hükmü bulunmadığı da belirtildi.

Boş bir alan gibi

Boş bir alanda mevcut doku, yapılaşma, kentsel yaşam ve geleneksel komşuluk ilişkileri ele alınmadan yeni bir kent yapar gibi plan yapıldığına dikkat çekildi. Bilirkişi raporunda yaşam dokusunu bozmadan, taşınmazlarda hissesi bulunanlara ve kiracılara, ayrıca yörede çalışan hizmet grubuna yaşam süreçlerini aksatmadan yeni bir yapı düzeni getirmeyen planın, planlama ilke ve tekniklerine uygun olmadığı sonucuna varıldı. Mahkeme bilirkişi raporuna esas alarak 1/1000’lik planın planlama tekniklerine, şehircilik ilkelerine aykırı olduğuna, hukuka ve kamu yararına uygunluk taşımadığına hükmetti. Mahkeme, 3 Temmuz 2014 tarihinde oybirliği ile imar planını iptal etti.

2013 yılında CHP’li meclis üyeleri Halil Özer ve Ali Rıza Yakupoğlu tarafından Okmeydanı 1/5000 ölçekli nazım imar planına karşı açılan davada da İstanbul 6. İdare Mahkemesi, geçen hafta yürütmeyi durdurma kararı almıştı.

Okmeydanı Çevre Koruma Derneği Başkanı Ali Çetkin, bu kararlardan sonra Okmeydanı’nda yapılan tüm imar işlemlerinin de iptal olduğunu vurguladı. Çetkin, Okmeydanı’ndaki 4 mahalle için verilen “riskli alan” kararının da henüz Bakanlar Kurulu’na gitmediğini belirterek, karar onaylanır onaylanmaz dava açacaklarını söyledi.