OHAL’e karşı küresel boykot

Kararı yaklaşık bir buçuk yıl önce alınan ILO Bölge Toplantısı büyük bir boykota sahne oluyor. Uluslararası Çalışma Örgütü’nun (ILO) dört yılda bir yapılan bölgesel toplatıyı 2-5 Ekim’de Türkiye’de yapması kararının ardından, bir yıldır dillendirilen boykot çağrıları geniş destek bulmaya başladı. Böylece ortaya işçisiz bir ILO toplantısı tablosu çıktı. ILO Türkiye Direktörü Numan Özcan, toplantının bir buçuk ay kadar önce kesinleşmesinin ardından boykot kararlarının alınmaya başlandığını aktardı. Zira toplantı kararı prosedür gereği yaklaşık bir buçuk yıl önce alındı. Ancak, başta OHAL’in çalışanlara yönelik uygulamaları olmak üzere bir dizi gerekçe ile toplantının ertelenmesi istendi.

Karşılıklı çağrı

Bir dizi telefon trafiğinin ardından edindiğimiz kadarıyla gelişmelerin başlangıç noktasını, Türkiye’deki kanlı darbe girişimi sonrası alınan OHAL kararlarının çalışanlara haksız bir şekilde uygulanması oluşturdu. İlk olarak toplantının İstanbul’da yapılmaması gündeme geldi. Dünya işçi hareketinin çatı örgütleri niteliğindeki Avrupa Sendikalar Konfederasyonu (ETUC) ve Uluslarararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC), ILO Genel Merkezi’ne toplantının Türkiye’de yapılmamasını ya da hükümete zaman tanıyarak, özellikle çalışanlara yönelik tutumun değiştirilmesi, düzeltilmesi yönünde zaman tanımasını istendi. Dikkat çekilen noktaların özünü; Türkiye’de son aylarda sendika üyesi on binlerce çalışanın büyük ölçüde Kanun Hükmünde Kararnameler dayanak gösterilerek, gerekçe sunulmaksızın ve hukuki itiraz hakkı tanınmaksızın işten çıkartılması, sosyal güvenlik sisteminin dışına itilmesi oluşturdu. Ancak Türkiye, başta Çalşıma Bakanlığı olmak üzere durumu kabul etmediği gibi yoğun bir lobi çalışmasıyla toplantının kararlaştırılmış tarihlerde ve Türkiye’de yapılmasını sağladı. Hatta söz konusu çatı örgütü üyelerinin de bu durumu desteklemesi istendi. KESK dışındaki konfederasyonlar; Türk İş, Hak -İş ve DİSK’in toplantının Türkiye’de olması yönende çağrılar yapılmasını destekledi.

Bakan’a bildirdi

ILO’nun bu tavrı karşısında ITUC ve ETUC, üyelerine toplatıyı boykot etme çağrıları yaptı. Şimdi ülkelerden teker teker boykot açıklamaları gelmeye başladı. Bunlardan birini de Deutsche Welle’de yer alan Alman Sendikaları Konfederasyonu oluşturdu. Avrupalı işçi sendikaları da yapılan boykot çağrısına uydu. Türk hükümetinin son dönemdeki baskıcı politikalarına tepki göstermek için İstanbul’da yapılacak toplantıyı boykot etme kararı aldı. Alman Sendikalar Konfederasyonu (DGB) Başkanı Reiner Hoffmann boykot kararlarını bir mektupla Federal Alman Çalışma Bakanlığı’na bildirdi. DW Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Hoffmann, Türkiye’de son dönemde demokrasi, işçi hakları, örgütlenme özgürlüğü gibi konularda yaşanan gelişmelerden rahatsız olduklarını, buna tepkilerini göstermek istediklerini söyledi.

Sistematik baskı

Reiner Hoffmann, “Türkiye’de son aylarda sendika üyesi on binlerce çalışan büyük ölçüde Kanun Hükmünde Kararnameler dayanak gösterilerek, gerekçe sunulmaksızın ve hukuki itiraz hakkı tanınmaksızın işten çıkartıldı, sosyal güvenlik sisteminin dışına itildi” diye konuştu. İnsan hakları aktivistlerinin sistematik baskı altında olduklarını, sahte, gerçek dışı bahanelerle tutuklandıklarını söyleyen Hoffmann boykutun gerekçesini şöyle değerlendirdi: “ILO bölgesel toplantısının Türk siyasi liderliği tarafından basında kötüye kullanılması, istismar edilmesi tehlikesi bulunmaktadır. Türkiye’deki baskıcı iç politika ve sınırlandırılmış basın özgürlüğün nedeniyle, bu etkinlik yaşanan mevcut gelişmelerle dürüst bir şekilde yüzleşmeye de katkı sağlamayacaktır”.

Rusya katılabilir

Şimdi görünün o ki Rusya ve belki bazı ülkelerin işçi temsilcilerinin katılacağı bölgesel toplantıda ağırlıklı olarak işveren ve hükümet temsilcileri yer alacak. ILO’nun her dört yılda bir yaptığı Avrupa Bölgesel Toplantılarında, yaklaşık 51 ülkeden hükümet, işveren ve işçi temsilcileri bir araya gelerek ekonomik ve sosyal meseleleri ele alıyor, bölgesel öncelikleri masaya yatırıyor. ITUC bünyesinde 161 ülkeden 325 sendika yoluyla dünya çapında 176 milyon işçi, ETUC bünyesin de 82 ulusal konfederasyon bulunuyor.