OHAL Komisyonu'nun ‘Pardon’ bilançosu

Cumhurbaşkanlığı’na bağlı OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu, 136 bin KHK işleminin 7 bin 877’si için geri iade kararı verdi. Raporda, incelenen tüm dosyaların 1,5 yıl içinde karara bağlanacağı belirtildi.

Sinan Tartanoğlu

 

Ocak 2017’de kurulan; Mayıs 2017’de görevine başlayan, karar almak için ise Aralık 2017’ye kadar bekleyen Cumhurbaşkanlığı’na bağlı OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu 2018 yılı faaliyet raporunu yayımladı. Kanun Hükmünde Kararnamelere (KHK) ilişkin resmi istatistikler de ilk kez raporla açıklanmış oldu. KHK ile yapılan 136 bin 49 ihraç ve kapatma işleminin yüzde 3’ünden yine KHK ile “geri dönüldüğü” ortaya çıktı. 1 yıl içinde başvuruların yüzde 40’ını karara bağlayan komisyon ise 50 bin 500 itirazın yüzde 7.4’ünü kabul etti. Böylece hükümet OHAL işlemlerinde yüzde 5.7 hata yapıldığını kabul etti.

OHAL KHK’leri ile ihraç edilenlerin veya kapatılan kurumların itirazları için Başbakanlık bünyesinde kurulan, başkanlık sistemi ile birlikte Cumhurbaşkanlığı’na bağlanan OHAL Komisyonu, 2018 yılı faaliyet raporunu yayımladı. 23 Ocak 2017’de yayımlanan KHK ile kurulan OHAL Komisyonu, 22 Mayıs 2017 tarihinde görevine başladı. Komisyonun 2 yıllık görev süresi 23 Ocak 2019 tarihinden itibaren 1 yıl süreyle uzatıldı.

Hepsi adalet arıyor

-Raporla birlikte hükümet, ilk kez OHAL KHK’lerinin sonuçlarına ilişkin resmi verileri de yayımlamış oldu. OHAL KHK’leri ile 129 bin 411 kişi ihraç edildi. Bunların, yüzde 2.8’i, yani 3 bin 733’ü daha sonra çıkarılan KHK’lerle iade edildi. Yani OHAL döneminde; KHK ile yapılan işlem nedeniyle 3 bin 733 kişiden yine KHK yoluyla özür dilendi. 125 bin 678 kişi hâlâ “ihraç” konumunda. Kapatılan 3 bin 46 kurum ve kuruluştan yüzde 9.3’ünü oluşturan 285’i daha sonra açıldı. Kapatılan kurum ve kuruluşlardan 6’sı haber ajansı, 19’u televizyon, 22’si radyo, 53’ü gazete, 20’si dergi, 29’u ise yayınevi veya dağıtım kanalı.

-Toplamda KHK’lerle yapılan 136 bin 49 işlemden 4 bin 127’sinde “geri dönüldü.”  KHK’lerle yapılan işlemlerde hata payı yüzde 3 olarak kabul edilmiş oldu. 

-En çok ihraç İçişleri Bakanlığı’ndan gerçekleştirildi. Kurumdan 41 bin 77 kişi ihraç edildi. İçişleri Bakanlığı’nı 33 bin 716 ile Milli Eğitim Bakanlığı izledi. Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı 13 bin 410 personel KHK’lerle ihraç edildi.

-Rapora göre ihraç edilip de iade edilmeyen 125 bin 678 kişiden, 125 bin 600’ü yani neredeyse tamamı, OHAL Komisyonu’na başvurdu.

-Karar verme sürecine 22 Aralık 2017’de başlayan komisyon, 1 yıl içinde, 125 bin 600 başvurunun yüzde 40’ını, 50 bin 500’ünü karara bağladı. 75 bin 100 itiraz, karar bekliyor.

-50 bin 500 başvurudan 3 bin 750’si, yani yüzde 7.4’ü kabul edilerek, iade kararı verildi. Başvuruların 46 bin 750’si reddedildi.

-Reddedilen başvurulardan kaç tanesinin Ankara’da kurulan İdare Mahkemeleri’ne itiraz başvurusunda bulunduğuna dair bir bilgi paylaşılmadı.

Öğrenciler ve kurumlar hâlâ rafta

-Öğrencilikle ilişiği kesilen 270 kişiden, 160’ı komisyona başvurdu. 10’u hakkında karar verildi. Başvuruların yüzde 93’ten fazlası karar bekliyor. Kapatılan 2 bin 761 kurum ve kuruluştan sadece 854’ü OHAL Komisyonu’na başvurdu. Sadece 32’si hakkında karar verildi. Yani kapatma işlemlerinin yüzde 96’sından fazlası komisyon kararını bekliyor.

1.5 yıl daha...

-Raporda, “Komisyon etkili iç hukuk yolu olarak hızlı ve aynı zamanda kapsamlı inceleme neticesinde haftada bin 200 civarında başvuru hakkında bireyselleştirilmiş ve gerekçeli karar vermektedir. Bu kapsamda incelemesi devam eden tüm başvuru dosyalarının 1.5 yıl içinde karara bağlanması beklenmektedir” ifadeleri kullanıldı.

Bank Asya için özel sistem

Komisyon için TMSF ve Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi’nden temin edilen verilerin analizine dayanan “Bank Asya Veri İnceleme Sistemi” adı altında özel bir bilgi işlem yazılımı kurulduğu bilgisine yer verildi. Kişinin Bank Asya’daki hesabının açılış tarihi, kredi kartı, kredi finansman, çek senet ve kiralık kasa bilgileri sistem  üzerinden elde edildi. Kişilerin tüm banka işlem trafiği 2014 yılı başından itibaren incelendi.

Raporda verilen bir örnekte, para yatırma işlemine “Arkandayız Bank Asya Diren” açıklamasının yapıldığı görüldü.