Ödemeler dengesi (11.01.2013)

Merkez Bankası tarafından bugün açıklanan, 2012 yılı ocak-kasım dönemine ilişkin ödemeler dengesi verilerine göre, ocak-kasım döneminde kaydedilen cari işlemler açığı, geçen yılın aynı dönemine göre 25 milyar 135 milyon dolar azalarak 45 milyar 242 milyon dolara geriledi.

Bu gelişmede dış ticaret açığının 21 milyar 677 milyon dolar azalarak 60 milyar 688 milyon dolara gerilemesi, hizmetler dengesinden kaynaklanan net gelirlerin 2 milyar 776 milyon dolar artarak 20 milyar 459 milyon dolara ulaşması ve gelir dengesinden kaynaklanan net giderlerin de 817 milyon dolar azalarak 6 milyar 211 milyon dolara gerilemesi etkili oldu.

Hizmetler dengesi kalemi altındaki turizm gelirleri, bir önceki yılın on bir aylık dönemine göre 385 milyon dolar tutarında azalarak 21 milyar 615 milyon dolara, turizm giderleri de 584 milyon dolar tutarında azalarak 3 milyar 942 milyon dolara geriledi.

Yatırım geliri dengesinin altında yer alan doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen toplam net çıkış, bir önceki yılın on bir aylık dönemine göre 865 milyon dolar tutarında azalarak 6 milyar 17 milyon dolara geriledi.

Yurt dışında yerleşik kişilerin yurt içinde yaptıkları net yatırımlar, bir önceki yılın on bir aylık dönemine göre 1 milyar 217 milyon dolar azalarak 11 milyar 336 milyon dolara geriledi.

Merkez Bankası ödemeler dengesi verilerine göre, yurt dışında yerleşik kişilerin yurt içinde yaptıkları net yatırımlar, bir önceki yılın on bir aylık dönemine göre 1 milyar 217 milyon dolar azalarak 11 milyar 336 milyon dolara geriledi. Yurt içinde yerleşik kişilerin yurt dışında yaptıkları net yatırımlar 1 milyar 607 milyon dolar artarak 3 milyar 796 milyon dolar tutarında gerçekleşti.

Yurt dışında yerleşik kişiler hisse senedi piyasasında kasım ayındaki 2 milyar 383 milyon dolar tutarında net alımla birlikte on bir aylık dönemde toplam 5 milyar 422 milyon dolar tutarında net alım yaptı. Yurt dışı yerleşikler kasım ayındaki 1 milyar 393 milyon dolar tutarında net devlet iç borçlanma senetleri alımı ile birlikte on bir aylık dönemde toplam 14 milyar 998 milyon dolar tutarında alım gerçekleştirdi.

 

Bankacılık sektörünün net kredi kullanımı

Yurt dışında gerçekleştirilen tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak bankalar, kasım ayındaki 1 milyar 347 milyon dolar tutarındaki yeni ihraçla birlikte yılın on bir aylık döneminde 7 milyar 210 milyon dolar tutarında, diğer sektörler ise kasım ayında 700 milyon dolar tutarındaki yeni ihraçla birlikte Ocak-Kasım döneminde 1 milyar 200 milyon dolar net borçlanma gerçekleştirdi.

Bankaların yabancı para ve Türk lirası cinsinden efektif ve mevduat varlıkları, Türk lirasındaki 1 milyar 298 milyon dolar tutarındaki artışa karşılık yabancı paradaki 7 milyar 311 milyon dolar tutarındaki azalışın etkisiyle, on bir aylık dönemde 6 milyar 13 milyon dolar düşüş kaydetti.

Öte yandan, diğer sektörlerin yurt dışındaki mevduatı, gösterge niteliğinde kullanılan bankaların yurt dışı şubelerinin mizanlarındaki ilgili hesaplara ait Temmuz-Kasım 2012 dönemi verilerinin dahil edilmesiyle, Ocak-Kasım döneminde 2 milyar 181 milyon dolar artış gösterdi.

Genel Hükümet, yurt dışı piyasalar ve diğer uluslararası kuruluşlardan (IMF dahil) sağlanan uzun vadeli kredilerle ilgili olarak, kasım ayındaki 429 milyon dolar tutarındaki IMF kredi geri ödemesi ile birlikte Ocak-Kasım döneminde 2 milyar 149 milyon dolar net geri ödemede bulundu.

Bankacılık sektörünün net kredi kullanımı, bir önceki yılın on bir aylık dönemine göre 9 milyar 910 milyon dolar azalarak 2 milyar 898 milyon dolar oldu. Kasım ayında bankaların uzun ve kısa vadede net kredi kullanıcısı olduğu göze çarptı. Diğer sektörlerin net kredi kullanımı, bir önceki yılın on bir aylık dönemine göre 2 milyar 76 milyon dolar azalarak 5 milyar 184 milyon dolar oldu.

Yurtdışında yerleşik Türk vatandaşlarınca Merkez Bankası nezdinde açılan mevduat hesaplarında, yılın on bir ayında 2 milyar 123 milyon dolar net çıkış gerçekleşti. Yurtdışı bankaların yurt içi bankalar nezdinde tuttukları yabancı para mevduatları, on bir aylık dönemde 5 milyar 915 milyon dolar artarken, Türk Lirası mevduatları da 1 milyar 506 milyon dolar artış kaydetti.

Bir önceki yılın on bir ayında 3 milyar 645 milyon dolar artış gösteren rezerv varlıkların içinde bulunan resmi rezervler, bu yılın aynı döneminde 21 milyar 576 milyon dolar artış kaydetti. Merkez Bankası geçici verilerine göre, Türkiye'nin cari işlemler dengesindeki gerçekleşmeler, 2011 ve 2012 yılları ocak-kasım dönemleri itibariyle şöyle:

2011 2012 (Milyon ABD Dolar) Ocak-Kasım Ocak-Kasım CARİ İŞLEMLER HESABI -70.377 -45.242 DIŞ TİCARET DENGESİ -82.365 -60.688 Toplam Mal İhracatı 130.266 149.045 Toplam Mal İthalatı -212.631 -209.733 Genel Mal Ticareti -77.451 -66.093 İhracat f.o.b. 127.902 134.911 İthalat f.o.b. -205.353 -201.004 Parasal Olmayan Altın (net) -4.802 5.432 Limanlarda Sağlanan Mallar -112 -27 HİZMETLER DENGESİ 17.683 20.459 Taşımacılık 2.160 4.643 Navlun -2.404 -2.082 Diğer Taşımacılık 4.564 6.725 Turizm 17.474 17.673 İnşaat Hizmetleri 699 918 Sigorta Hizmetleri -338 -303 Finansal Hizmetler -593 -532 Diğer Ticari Hizmetler -1.201 -1.330 Resmi Hizmetler -957 -832 Diğer Hizmetler 439 222 GELİR DENGESİ -7.028 -6.211 Ücret Ödemeleri -146 -194 Yatırım Geliri -6.882 -6.017 Doğrudan Yatırımlar -2.457 -1.694 Portföy Yatırımları -932 -826 Diğer Yatırımlar -3.493 -3.497 CARİ TRANSFERLER 1.333 1.198 Genel Hükümet 454 379 Diğer Sektörler 879 819 SERMAYE VE FİNANS HESAPLARI 58.378 38.467 SERMAYE HESABI -29 0 FİNANS HESAPLARI 58.407 38.467 Doğrudan Yatırımlar 10.364 7.540 Portföy Yatırımları 19.228 35.213 Diğer Yatırımlar 32.460 17.290 Rezerv Varlıklar -3.645 -21.576 NET HATA NOKSAN 11.999 6.775