"Obama'nın sağduyulu olmasını bekliyoruz"

Türkiye'nin Washington Büyükelçisi Namık Tan, Büyükelçilikte düzenlediği basın toplantısında, genel anlamda Türk-Amerikan ilişkilerinin, özellikle bu yılın başlangıcından bu yana geçen süre zarfında, geçen yılın aynı dönemine oranla çok daha iyi bir durumda olduğunu söyledi.

İlişkilerde birçok konuda geçen yıl yaşanan sıkıntıların bu yıl görülmediğini belirten Tan, "Bu bizi sevindiriyor tabii. Geçen yılın gündeminde yer alan bazı konular, karşılıklı görüşmeler çerçevesinde daha uygun bir zemine oturdu. Bizler artık birbirimizi, özellikle o spesifik konularda daha iyi anlamaktayız. Bu yılın konuları itibariyle, özellikle ilişkilerimize daha olumlu bir gündemin hakim olduğunu söylemek mümkün. Artık çok rahatlıkla söyleyebiliriz ki ABD ile aramızda, özellikle geçen yılda yaşadığımız bazı yöntemsel farklılıklar dahi yok. Bunlar çok olumlu gelişmeler" dedi.

Ortadoğu'daki son gelişmelerin de Türkiye ile ABD arasında daha sık temaslar kurulmasına yol açtığını ifade eden Tan, Türkiye'nin başta Libya'da olmak üzere diğer bazı bölge ülkelerinde insani boyutta sağladığı olağanüstü katkılar ile barış, huzur ve istikrar yönündeki adımlarına işaret ederek, "Dolayısıyla bunların tabiatıyla (Türk-Amerikan ilişkilerine) çok olumlu yansımaları oldu. Bu olumlu gelişmeler ilişkilerimize de olumlu etkiler yaptı" ifadesini kullandı.
 

Obama'nın 24 Nisan açıklaması

Bir soru üzerine, bu yıl şu ana kadar ABD Kongresi'ne bir Ermeni karar tasarısı sunma girişimi olmadığına işaret eden Tan, ancak bu durumun Ermeni iddialarının gündemden kalktığı anlamına gelmediğini söyledi. "Buradaki Ermeni diasporası bir nevi ciddi saplantı içinde. Bundan kurtulmaları pek mümkün gözükmüyor" diyen Tan, Ermenilerin 1915 olaylarının yıldönümü olarak kabul ettikleri 24 Nisan'ın yaklaşmakta olduğuna dikkati çekerek, sözlerine şöyle devam etti:

"(Ermeni diasporasının) özellikle önümüzdeki bir iki gün içerisinde, malum iddiaları gündeme getirmeye gayret edeceklerini düşünüyorum. Özellikle Başkan Obama'nın açıklamasını, her yıl olduğu gibi mümkün olduğu ölçüde istismara çalışacaklardır. Ama biz Başkan Obama'nın açıklamasında sağduyulu davranacağına ve 1915 olaylarını 'soykırım' olarak nitelendirmeyeceğine inanmaktayız. Bunu hep beraber göreceğiz.
Şu anda bunun ötesinde birşey söylemek mümkün değil. Ama şunu ifade etmek lazım, aksine bir gelişme Türk-Amerikan ilişkilerine ve Türkiye-Ermenistan normalleşme sürecine çok ciddi zararlar verecektir. Tutumumuzu Amerikan tarafı artık gayet iyi biliyor. Böyle birşey olursa, Ermeni diasporasında bazı radikal unsurlar, bundan cesaret alarak bazı davranışlara tevessül edebilirler. Bunu biz çok ihtimal dahilinde görmüyoruz, ama umuyoruz ki sağduyu bu yıl da hakim olacaktır."

Büyükelçi Tan, Obama'nın 24 Nisan'da yapacağı açıklamanın içeriğine dair bir duyum alıp almadıkları sorusu üzerine, "Herhangi bir duyumumuz yok. Biz onlara mesajlarımızı çok çeşitli seviyelerde verdik. Sadece burada değil, Ankara'da da verildi. Bekliyoruz göreceğiz. Nasıl bir açıklama gelecek bunu bilmiyoruz. Umuyoruz ki sağduyu hakim olur ve ilişkilerimize zarar verecek bir gelişme ortaya çıkmaz" diye konuştu.

Bir gazetecinin, "ASALA'nın bazı Türk Büyükelçiliklerine tehditler gönderdiğine" dair haberleri hatırlatarak, "Türkiye'nin Washington Büyükelçiliğinde de buna ilişkin bir tedbir alınıp alınmadığını" sorması üzerine Tan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Ermeniler arasında tabii sağduyudan yoksun çevreler var, bunu hepimiz biliyoruz. Bu sadece ABD bağlamında değil, genel olarak. Bu çerçevede elbette bize de ulaşıyor bazı bu tür kabul edilemeyecek açıklamalar, görüşler veya tepkiler. Ama inanın bunlarla çok yakından, bütün buradaki camiamızı, hepimizi içerecek şekilde kollayıp, gözetip onların sağlık ve selameti için her türlü tedbiri almaktayız. Bundan hiçbirinizin şüphesi olmasın. Bunlarla birşeye varmak mümkün değil. Bu yöntemler artık geride kaldı. Biz baştan beri söyledik, artık tehdit ya da buna benzer yöntemler çağdışı olmanın ötesinde hiçbir şekilde dikkate alınacak hususlar değil. Biz aklın yolunu gösterdik Ermeni tarafına. Amerikan tarafına da görüş ve beklentilerimizi tüm ayrıntılarıyla ilettik. Göreceğiz, umuyoruz bu önümüzdeki dönemde daha iyi bir yere varacağız. Bu hepimizin çıkarına olur."
 

"Türk toplumunun birlikte hareket etmesi Ermeni tarafında endişeye yol açtı"

Bir soru üzerine Tan, Türk-Amerikan toplumunun "birlik ve beraberlik içinde hareket etmesi ve ABD'deki siyasi sisteme mümkün olduğu ölçüde entegre olması" gerektiğini kaydetti. Türk-Amerikan toplumuna, "anlayışınız itibariyle birbirinizle çekişmemeniz lazım, bu bize enerji kaybettirir" mesajını verdiğini belirten Tan, "Bunun yararlarını gördük. Ermeni konusunda geçen yılın sonunda yaptıkları çalışmalar, birlikte sergiledikleri tutum, Ermeni tarafında bile belli bir endişeye yol açtı. İlk defa gördüler ki Türkler birlikte hareket ettiklerinde daha etkili olabiliyorlar. Biz bu tür telkinlerde bulunuyoruz, bunları da devam ettireceğiz" dedi.

Tan, Libya'daki muhaliflerin oluşturduğu Ulusal Geçiş Konseyi'nin ABD'deki temsilcisi ve Libya'nın eski Washington Büyükelçisi Ali Aujali'nin Türkiye'ye yönelik eleştirilerinin hatırlatılması üzerine, Aujali ile görüşüp, Türkiye'nin uzlaştırıcı, arabulucu, iç istikrara, ülkenin birliğine, halkın güvenliğine, barış ve huzur içinde yaşamasına, ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik tüm imkanlarını kullandığını belirttiğini ifade etti.

Bir gazetecinin, "Aujali'nin, Libya lideri Kaddafi'nin mal varlıklarının dondurulmamasına" dair Türkiye'ye yönelttiği eleştirileri hatırlatarak, "Kaddafi'nin Türkiye'deki mal varlıklarının ne zaman dondurulacağını" sorması üzerine de Tan, bu konuda bir çalışmanın yapılmakta olduğunu, "Türkiye'nin bu konuda herhangi bir gizli gündemi olamayacağını ve olmadığını" söyledi.

"ABD Hazine Bakanlığının, terör örgütü PKK'nın bazı üyelerini uyuşturucu kaçakçısı ilan ederek, ABD'deki mal varlıklarının dondurulması kararına" ilişkin bir soru üzerine de Tan, şunları kaydetti:

"Bu bizi çok memnun eden, çok önemli bir karar. ABD'ye şükranlarımızı sunuyoruz. ABD, terörle mücadelemizde şimdiye kadar bize en güçlü desteği veren ülke olmuştur. Bunu mutlaka takdir etmemiz gerekir. Bundan sonrası için de beklentimiz tabii daha fazlasıdır. Bizim müttefiklerimiz de bu yönde teşvik edilmelidir. ABD'nin adımlarını tabii ki takdir ediyoruz, ama ABD'den daha da ileri adımları tabiatıyla bekliyoruz ve o yönde hareket edeceklerine inanıyoruz. Önümüzdeki dönem bu yöndeki çalışmalarımızı daha da işbirliği içerisinde sıklaştıracağız, yoğunlaştıracağız."