Neden aşılar Covid-19'a karşı yüzde yüz etkinlik göstermedi?

Yeni tip koronavirüse (Covid-19) karşı geliştirilen aşıların sonuçlarının açıklanmasının ardından “Neden aşılar yüzde 100 etkinlik göstermiyor?” sorusu akıllara geldi. Bilim insanları, bir toplumu oluşturan insanların çok farklı yaş aralıklarına ve bağışıklık sistemini etkileyen kronik hastalıklara sahip olduğunu, bu yüzden hiçbir aşının koruma sağlamayacağını açıklayarak Covid-19 aşılarının çoğu aşıdan daha yüksek etkinliğe sahip olduğunu da ekledi.

cumhuriyet.com.tr

İngiltere’de yer alan Bath Üniversitesi'nden Doktor Andrew Preston, Pfizer/BioNTech ve Moderna’nın ulaştığı yüzde 95  etkinliğin oldukça yüksek olduğunu belirterek, "Bu, aşılanan her on kişiden en az dokuzunun, Covid-19'a maruz kalırsa hastalanmayacağı anlamına geliyor. Aşı kişinin enfeksiyona yakalanmasını durdurmayabilir, ancak hastalığın belirtilerinin gelişmesini önleyebilir. Ancak harhangi bir aşının yüzde yüz koruma sağlaması mümkün değil ” dedi.

Nottingham Üniversitesi'nde viroloji profesörü olan Will Irving, aşıların bağışıklık sisteminde virüse karşı hafıza yaratmak üzere tasarlandığını belirterek, hastalıkla tekrar karşılan insan vücudu aşının sağladığı hafıza sayesinde virüsle mücadele ederek onu etkisiz hale getirme imkanı bulduğunu söyledi.  

Irving, “Herhangi bir aşı geliştirirken, etkili olup olmadığını öğrenmek için on binlerce kişi üzerinde klinik deneyler yapılır. Bunun için,bir aşı grubu ve aşıyı almayan bir palsebo grubu oluşturulur. Daha sonra, bir dönem boyunca her gruptaki vaka sayısı değerlendirilir. Aşılanan grupta 25 vaka, plaseboda 50 vaka varsa bu aşının yüzde 50 etkili olduğu anlamına gelir, yani aşılanan gruptaki insanların yarısının hastalığa yakalanmasını önlemiştir” diye konuştu.

Ancak, Irving, hedefin yüzde 100 etkili bir aşı olmakla birlikte, bunu başarmak imkansız olduğunu, çünkü insan yapısının büyük bir değişkenlik gösterdiğini söyledi.

"ÇİÇEK AŞISI DA YÜZDE 95 ETKİLİYDİ, HASTALIK BİTTİ"

Bilim insanları, aşıların sadece bireylerdeki  semptomları durdurmakla kalmayacağını, aynı zamanda hastalığın dolaşımını da durdurabileceğini söyledi.

Preston, “Örneğin, insanların yüzde 90'ından fazlasına koronavirüs aşısı yapılırsa, bu dolaşımdaki hastalık miktarını azaltır ve böylece sürü bağışıklığı oluşturarak  aşılanmayanları da korur. Sonuçta bu, çiçek hastalığında olduğu gibi bir hastalığın ortadan kaldırılmasına yol açabilir. Çiçek aşısı da yüzde 95 etkiliydi” ifadelerini kullandı.

GELİŞTİRİLEN ÇOĞA AŞIDAN DAHA BAŞARILILAR

Uzmanlar, son zamanlarda yüzde 95'e varan etkinlik oranları ile sonuçlar bildiren üç koronavirüs aşısının, daha önce çeşitli hastalıklar için geliştirilen aşılardan çok yüksek olduğunu ifade etti. Grip aşısı ortalama olarak yalnızca yüzde 50 etkili olduğunu açıklayan bilim insanları boğmaca aşısının ise  başlangıçta yüzde 80 etkiliyken, korumanın dört yıl sonra yüzde 60'a düştüğünü belirtti.  

Bununla brilikte, sadece kızamık, kabakulak ve kızamıkçık (MMR) aşısının yüzde 99 etkili olduğu biliniyor.  İki doz aşı insanların yüzde 99'unu kızamık ve kızamıkçıktan ve yüzde 88'ini kabakulağa karşı koruyabiliyor.

YAŞ, OBEZİTE VE DİĞER HASTALIKLAR AŞININ YÜZDE YÜZ ETKİLİ OLMASININ ÖNÜNDE ENGEL

Doktor Preston, "Herhangi bir toplumun popülasyonunu oluşturan insanların  bağışıklık sistemleri bir aşının yüzde 100 etkili olamayacak kadar  çeşitlilik gösteriyor. Örneğin, yaşlandıkça bağışıklık sistemimiz daha az tepki veriyor, bu da genel olarak yaşlıları aşılamanın bir sorun olduğu anlamına geliyor. Büyük ölçüde yaşlı insanlara yönelik olan grip ve zatürre aşılarının, aşıya karşı bağışıklık tepkisini artıran, yani antikor üretme ve korunma olasılığımızın daha yüksek olduğu anlamına gele, adjuvanlar içermesinin nedeni budur. Obezite dahil, bağışıklık sistemini zayıflatan herhangi bir durum, aşıya verdiğimiz yanıtı da etkileyebilir. Obezite vücutta enflamatuar bir durum yaratır ve artan enflamatuar durumun bağışıklık sistemini tüketerek aşılara daha az yanıt vermesini sağlayabileceği düşünülüyor" açıklamasını yaptı.

TOPLUMUN YÜZDE 60'I AŞILANMALI

Öte yandan uzmanlar tedbirlerle beraber toplumun yüzde 60'ı aşılandığında salgının durabileceğini söyledi. Uzmanlar maske, mesafe, el hijyeni ve yayınlanmış olan kısıtlamalara harfiyen uyulmasıyla aşının toplumun yüzde 60’ına değil yüzde 10’una bile yapılmasının salgın için bir fren görevi göreceğini ve işi yavaşlatacağını vurguluyor.

Kaynak: NTV