NASA gözlem aracı fırlatıyor

SDO gözlem aracı, yarın TSİ 17.26'da Florida'daki Cape Canaveral uzay üssünden, iki havacılık devi Boeing ve Lockheed Martin'in oluşturduğu United Launch Alliance tarafından bir Atlas V füzesiyle uzaya gönderilecek.

Gözlem aracının 5 yıl sürecek ve 850 milyon dolara mal olacak görevi sırasında elde edilecek benzersiz veri ve görüntülerin, Güneş'in özellikle karmaşık iç çalışma sistemi ile manyetik alanı üzerindeki sır perdesini kaldırması bekleniyor.

NASA'nın helyofizik bölümü direktörü Richard Fisher, Dünya'dan 35 bin km ötede jeosenkronize bir yörüngeye oturtulacak 3,2 ton ağırlığındaki SDO'nun gelecek on yılın güneş araştırmalarına temel oluşturacağını belirterek, özellikle ortalama 11 yıl süren güneş döngüsünün bir sonrakinin süresini belirleme, böylece yüksek enerjili parçacıklarla yüklü şiddetli güneş patlama ve rüzgarlarının Dünya'yı ne zaman vuracağını önceden tahmin etme imkanı doğacağını kaydetti.

Uyduların çalışmasını ve elektrik dağıtım sistemlerini olumsuz etkileyen, uzaydaki astronotlar için tehlike yaratan güneş patlamalarının, yüksek frekanslı radyo dalgaları iletim sistemleri ile yön bulmada kullanılan GPS cihazları gibi birçok teknolojinin bağlı olduğu günlük yaşama etkileri bulunuyor. Bu etkilerin büyük bölümü sürekli değişkenlik gösteren Güneş'in manyetik alanından kaynaklanıyor.

Gözlem aracının üç önemli unsuru, Atmospheric Imaging Assembly (AIA) teleskobu Güneş ve atmosferinin yüksek çözünürlüklü görüntülerini çekerken, Helioseismic and Magnetic Imager (HMI), manyetik alanları doğuran plazma hareketlerini ölçmek için güneşin iç bölümünü gözlemleyecek, Extreme Ultraviolet Variability Experiment (EVE) da, Dünya atmosferinin soğurduğu ve Dünya'dan ölçülmesi mümkün olmayan, Güneş'in aşırı ultraviyole ışımasındaki enerji miktarını ölçecek.

1645'ten 1715'e dek Kuzey Amerika ve Avrupa çok soğuk kışlar geçirmişti. Bu dönemde Güneş üzerinde pek az leke gözlenmiş ve bilim adamları, bu "küçük buz çağının", Güneş'in uzun bir faaliyetsizlik dönemi ile Dünya'nın iklim değişiklikleri arasındaki ilişkinin bir işareti olup olmadığını sorgulamıştı.