Narın faydaları ve zararları nelerdir?

Yüzyıllardır gücün, performansın, üretkenliğin ve yenilmezliğin simgeleri arasında yer alan nar, sağlık açısından büyük faydalar sağlayan mükemmel bir besin türüdür. Ayrıca Anadolu kültürü dahil pek çok kültürde nar; Aynı zamanda kadını, bereketi ve bolluğu simgeleyen bir sembol olarak yer aldı. Nar ağaçları kutsal kabul edildi ve bu ağaçları kesenler cezalandırıldı, eski kültürlerde nara dini ritüellere dahil edildi ve İslam'da cennetin meyvesi olarak adlandırıldı. Narın bu kadar kutsal sayılmasının en önemli nedeni sağlık üzerinde onlarca olumlu etkisinin olması ve bireyi hastalıklardan korumasıdır. Peki, narın faydaları ve zararları nelerdir?

cumhuriyet.com.tr

Narın bizi hastalıklardan korumanın yanı sıra sağlığımızın iyileştirilmesinde de önemli bir etkisi vardır. Kış aylarında soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıklara çok iyi gelir. Nar suyu meyve olarak tüketilmesinin yanı sıra önemli bir yere sahiptir. Narın faydaları genel olarak şu şekildedir:

Antioksidan içeriği bakımından zengindir. Özellikle diğer meyvelerle karşılaştırıldığında antioksidanlar açısından ilk sırada yer almaktadır. Bu sayede vücutta dolaşan serbest radikaller tutularak dışarı atılır ve vücuttaki toksik atıklar uzaklaştırılır.

Nar aynı zamanda doğal bir kalp ilacı olarak da bilinir. Narın kalp damar sağlığı üzerinde büyük etkisi vardır. Burada meydana gelen hastalıklara karşı kalkan vazifesi görür ve kalp damar sağlığı korunur.

Vücutta çeşitli şekillerde meydana gelen enfeksiyonların önlenmesinde yardımcı gıda olarak kullanılması tavsiye edilir. Ayrıca hafızayı güçlendirir.

Nar, sindirim sistemindeki olayları düzenlediği için de bilinir. Nardan elde edilen küspe çok önemli maddeler içermektedir. Bu maddeler sayesinde şişkinlik, hazımsızlık, kabızlık gibi birçok rahatsızlığın giderilmesi mümkündür.

Nar ekşisinin de faydaları vardır. Ekşi nar, normal nara göre daha fazla idrar söktürücü ve bağırsak faydalarına sahiptir. Aynı zamanda damar sertliği gibi önemli olayları da önler.

Nar kabuğunun faydaları genel olarak bilinmemektedir. Nar kabuğunun mucizevi özellikleri vardır. Kabuğunu soyup içtikten sonra kabuğu kaynatıp içtiğinizde meme kanseri başta olmak üzere birçok hastalıktan kurtulacaksınız. Ateşiniz yükselirse nar kabuğu bu ısıyı emerek vücudunuza enerji verir ve yorgunluk hissini giderir. Bunların yanı sıra nar kabuğu vücudu, kalbi, mideyi, bağırsakları ve diş etlerini güçlendirir. Nar kabuğu mide iltihabını gidermek için de kullanılabilir.

Hamilelik çok sancılı ve önemli bir süreçtir. Hamile anneler yediklerine çok önem vermelidir. Sanılanın aksine hamilelikte nar yemek kötü bir fikir değildir. Hamilelik sırasında günde 1 nar tüketilebilir. Nar pek çok vitamin içerdiği için sıkıntı olmayacaktır. Aksine bebek gelişimi olumlu etkilenir.

NARIN BESİN DEĞERLERİ NELERDİR?

Nar, yüzlerce tohumdan oluşan küçük kırmızı veya pembe meyvelerden oluşur. Genelde ekşi bir tada sahip olan bu meyvenin tatlı aromalı çeşitleri de bulunmaktadır. Kendine özgü bir şekle sahip olan nar, sapı çiçek şeklinde olan bir elmayı andırıyor. Kalın ve yenmeyen bir kabuğa sahip olan narın içindeki yüzlerce yenilebilir tohum parçacığına aril denir.

Besin değeri noktasında 100 gram nar; hemen hemen 83 kaloriye sahiptir. Protein noktasında 1,7 gram, karbonhidrat noktasında 19 gram ve 4 gram da lif bulunmaktadır. Ayrıca nar, sodyum, potasyum, kalsiyum, magnezyum, C vitamini, K vitamini ve folik asit açısından zengin biyoaktif içeriklerin iyi bir kaynağıdır. Bunlara ek olarak narın içinde punikalajin ve punikik asit adı verilen, güçlü tıbbi özelliklere sahip iki önemli bileşeni vardır. Punicalagin, hem meyvenin kendisinde hem de kabuğunda bulunan çok güçlü bir antioksidandır, punicic asit ise nar tohumlarında bulunan ana yağ asididir. Bu iki önemli bileşen sağlıkta önemli bir rol oynar.

NAR NASIL VE NE KADAR TÜKETİLMELİDİR?

Narın dışında oldukça sert bir kabuğu var. İçerisindeki nar tohumlarına ulaşmak için önce soymanız gerekir. Bıçak yardımı ile kafadan oval bir kesi yaptıktan sonra el ile ikiye kesebilir veya birbirine paralel çizikler yaparak ayırabilirsiniz.

Meyve suyu alternatiflerinde sıklıkla nar suyunu kullanabilirsiniz. Nar suyu yemekler, ara öğünler veya kahvaltının yanında tüketilebilir.

Nardan, nar pekmezi de elde edilmektedir. Alternatif olarak kullanmakta fayda var. Vitamin kayıplarını en aza indirmek için hazırlandıktan hemen sonra tüketilmelidir.

Eylül ve Ekim aylarında olgunlaşan nar meyvesi bu aylarda hasat edilir. Nar, eylül sonu ile ocak başı arasında marketlerde ve market raflarında yerini alır. Latince çekirdekli elma anlamına gelen "pomum granatum" kelimesinden gelen nar, bilinen en eski meyvelerdendir. Asya, Akdeniz, Orta Doğu ve Kaliforniya dahil olmak üzere tüm dünyada yetişen 14 çeşit nar vardır. Kışın doğal olarak yenmesine rağmen nar, tarım sektörünün gelişmesiyle birlikte dört mevsim de tüketilebilmektedir. Ancak uzmanlar tarafından mevsiminde tüketilmesi tavsiye edilmektedir.

Olgun narlar ağır, iri ve gergin bir yapıya sahiptir. Depolandığında küçülme ve kuruma eğilimi gösteren veya daha hafif ve küçülen meyveleri seçmemeye dikkat etmelisiniz. Bu meyveler daha az su içerdiğinden tatlarını kaybedebilirler. Olgun narlar doğal olarak elle kolayca bölünebilir. Nar toplandıktan sonra olgunlaşmayı bıraktığı için satın aldığınız narın iyice kontrol etmelisiniz.

Nar seçerken kırmızı ve parlak rengine dikkat etmelisiniz. Meyveleri lekeli ve siyah lekeli satın almaktan kaçınmalısınız. Ayrıca çatlamış, kırılmış veya kesilmiş narlar enfeksiyona duyarlı olabilir. Mümkün olduğunca pürüzsüz ve cilde zarar vermeyen narları seçmeye özen göstermelisiniz. Büyüklüğü ile orantılı olan iri ve ağır meyveler daha lezzetli kabul edilir. Nara parmağınızla vurduğunuzda dolgun bir ses çıkarır ve hafifçe sıkıldığında ne çok sert ne de çok yumuşaktır, bu da meyvenin olgunlaştığını gösterir.

Nar, tıpkı kahvaltılık gevrek gibi tahıllara ayrılıp bir kâseye doldurulup kaşıkla yenilebileceği gibi, tahıllarla tatlandırılmış süt veya yoğurt kahvaltılarında da kullanılabilir. Ayrıca kahvaltıda içilen portakal veya elma suyuna nar taneleri de ilave edilebilir. Çorba tariflerinde bile ilginç bir aroma katmak için kullanılan nar taneleri çoğunlukla salatalarda kullanılır. Mevsimsel salataların yanı sıra meyve salatalarına da eklenebilen bu meyve, alkollü veya alkolsüz kokteyllerde de kullanılmaktadır. Son olarak, sütlü tatlıları süslemek veya hafif atıştırmak için yoğurda nar taneleri eklenir.

NAR NEYE İYİ GELİR?

Narın hem hastalıkları önlemede hem de sağlığın iyileştirilmesinde birçok olumlu etkisi vardır. Meyve olarak uzun yıllardır alternatif tıpta kullanılmasının yanı sıra günlük beslenme planlarında sevilmekte ve tüketilmektedir. Kış aylarında soğuktan korunmada çok etkilidir. Taze sıkılmış nar suyu meyve olarak tüketilmesinin yanı sıra yüksek konsantrasyonlarda fitokimyasal içerir. Narın sağlık üzerindeki olumlu etkilerinin çoğundan bu fitokimyasal bileşenler sorumludur. Düzenli nar tüketimi tüm bu faydalı unsurlardan yararlanmanızı sağlar. İşte narın insan sağlığına en çok bilinen olumlu etkileri şunlardır:

Nar, antioksidan içeriği en yüksek meyve türleri arasındadır. C vitamini çok hassas bir vitamindir ve yemek ile pişirme, pastörize etme ve metal teması gibi durumlarda tamamen yok edilebilir. Bu nedenle narın metal bıçak, blender gibi aletlerle temas etmeden taze tüketilmesi faydalıdır. Nar aynı zamanda güçlü antioksidan özellikleriyle bilinen kırmızı şarap ve yeşil çay gibi diğer yiyeceklere göre 3 kat daha fazla antioksidan bileşen içerir. Nar çekirdeği canlı ve parlak kırmızı rengini içerdiği polifenollerden alır.

Tansiyon dengeleme özelliği sayesinde yüksek tansiyon değerlerine sahip kişilerde kan basıncının düşürülmesine, kansızlık nedeniyle düşük tansiyon şikâyeti olan kişilerde tansiyonun gerekli değer aralığına getirilmesine yardımcı olur. Ancak bu noktada dikkat edilmesi gereken nokta, kullanılan ilaçlarla etkileşime girmemesine dikkat edilmesi gerektiğidir. Ayrıca Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıklarda özellikle erken evrelerde nar tüketiminin özen gösterilmesi hastalığın ilerlemesini yavaşlatması açısından oldukça faydalıdır.

Pek çok tohum içeren farklı bir meyve türü olan nar, oldukça önemli bir posa içeriğine sahiptir. Sindirim sisteminin düzgün çalışması için yetişkinlerde günlük 20-25 gram lif alımına dikkat edilmelidir. Bir bardak nar ortalama olarak 7 gram küspe (lif) içerir. Bu miktar günlük ihtiyacın yaklaşık üçte birini karşılamaktadır. Ayrıca lif içeriği yüksek bir diyete sahip olmak tokluk hissinin uzamasına yardımcı olur. Bu nedenle zayıflama diyeti uygulayan veya formunu korumak isteyen kişiler de nar meyvesini tercih edebilir.

NARIN FAYDALARI NELERDİR?

Narın meyve olarak tüm faydalarını sağlamanın yanı sıra, nar suyu çok daha yüksek konsantrasyonlarda antioksidan bileşenler ve fitokimyasallar içerir. Bu nedenle 1 bardak nar suyu tüketilerek birkaç narda bulunan malzemelerden yararlanmak mümkündür. Burada dikkat edilmesi gereken nokta nar suyunun sıkılarak posa içeriğinin yok olmasıdır. Sindirim sistemini düzenleyebilmek için nar tüketen kişilerin nar suyu yerine narın kendisini tüketmesi gerekmektedir. Ayrıca tüm meyve sularında olduğu gibi nar suyunun da meyvesine göre yüksek glisemik indeksi vardır, bu nedenle şeker hastalarının narı bir bütün olarak tüketmesi faydalıdır.

Narın faydalı kısmı sadece taneleri ve suyu değildir. Nar kabuğu aynı zamanda sağlık açısından pek çok fayda sağlayan bileşenler içerir. Beş dakika kaynamaya yakın suda bekletilen nar kabukları ile hazırlanan çay, haftada birkaç gün tüketilebilir. Tarçın, karanfil ve benzeri tatlandırıcılar ve faydalı maddeler de bu çaya eklenebilir. Nar kabuğunun bu şekilde tüketilmesiyle grip ve soğuğa karşı korunmak, sindirimi düzenlemek ve kolesterolü dengelemek mümkündür. Ancak herhangi bir sağlık sorunu olan kişilerin nar kabuğu çayı tüketmeye başlamadan önce hekimlerine danışmaları gerektiği unutulmamalıdır.

Nar sadece meyvesi ile değil çiçekleriyle de insan sağlığına fayda sağlayan bir bitkidir. Nar çiçeğinden üretilen ve ekşi çay olarak da adlandırılan ebegümeci çayı, idrar yolu enfeksiyonları başta olmak üzere birçok bulaşıcı hastalığın tedavisinde kullanılabilmektedir.

Vitamin ve mineraller ve diyet lifleri açısından zengin olan nar, birçok hastalığın önlenmesinde de etkilidir. Sindirim sistemi hastalıkları ve soğuk algınlığına karşı korumanın yanı sıra bağışıklık sistemini güçlendirici bir etki sağlar. Cinsel güçlendirme etkisi nedeniyle cinsel sorunlarda destekçi olarak kullanılabilir. Ayrıca kansere karşı korunmada ve kan şekerinin dengelenmesinde oldukça etkilidir.

Narın yukarıda bahsedilen önemli etkilerinin tadını çıkarmaya başlamak istiyorsanız diyetinize nar ekleyebilirsiniz. Nar düzenli olarak tüketilerek birçok hastalık türünden korunabilir; Hibiskus çayı, nar kabuğu çayı ve nar ekşisi gibi nardan elde edilen doğal ürünler kullanarak bu etkileri çok daha güçlendirebilirsiniz.

NARIN ZARARLARI NELERDİR?

Narın şu ana değin bilinen ve deneysel raporlar ile kanıtlanan bir zararı olmamakla birlikte her şeyde olduğu gibi fazla tüketimin zarara yol açabileceğini unutmamak gereklidir.