‘Musul sonrası herkes ülkesine’

Şii milislerin siyasi liderlerinden El Nasravi, Türkiye’nin Irak’taki varlığına karşı çıkıyor. Türkiye ile iyi ilişkiler istediklerini söylerken diğer yandan da ‘Fakat Musul’u kurtardıktan sonra savaşmak zorunda kalabiliriz’ diye ekliyor

Ceyda Karan

 

 

 

 

Irak’taki Şiilerin Asaib el Hak hareketinden doğan, Haşdi Şaabi arasında yer alan, Suriye’de de savaşçıları bulunan, İran ile yakın temastaki Nüceba İslami Direniş hareketinin Genel Sekreter Yardımcısı Şeyh Yusul el Nasravi, “Musul’un temizlenmesinin ardından Türk askerlerini Irak’tan çıkartacaklarını” söyledi. Nasravi’yle Bağdat’ta konuştuk.

Musul’a girecek misiniz?

Biz iki hafta önce Musul’un önlerinde üs kurduk. Şu andaki plan Irak ordusu, polisi ve peşmergenin ABD’nin hava saldırısının yardımıyla Musul’u temizlemesi. Bunu sadece Irak güçleri yapabilir. Onlar yetersiz kalırsa Haşdi Şaabi’nin girmesi söz konusu olacak.

Türkiye de Irak’ta koalisyon içinde Musul’un kurtarılmasına yardım etmek istiyor. Niye itiraz ediyorsunuz?

Türkiye Irak hükümetinden izin almıyor. Suudi Arabistan ve Katar’la birlikte Nusra’ya destek oluyor. Size söyleyeyim Musul’dan sonra Irak’ta iki şey olacak. Birincisi, hakiki bağımsızlık. Bugün hâlâ ABD Büyükelçisi Irak’ta etkilidir. Musul’dan sonra olmayacak. İkincisi Irak askeri dışında hiçbir ülkenin askeri topraklarımızda kalmayacak. Ne Amerikalılar, ne İranlılar, ne de Türkler.

Çılgın politika yapanlardan nefret ediyoruz

Ama TSK Başika’da ve Cumhurbaşkanı Erdoğan, Musul ve Tel Afer’de ısrarcı...

Erdoğan çılgın mı anlayamıyoruz, Musul ile Tel Afer’i ve Halep’i istiyor... Bizim atalarımız da vaktiyle bölgeye hükmetmişler. Türkiye’nin bir parçası da Abbasilerinmiş. Geri mi isteyelim yani? Türkiye’den nefret etmiyoruz ama çılgın politikaları olan herkesten nefret ederiz. Dış politikada Türkiye ne yapmak istiyor anlayamıyoruz. Irak, Suriye’deki varlıkları yasadışıdır. Türkiye’yi kötü pozisyonda da görmek istemiyoruz. Türkiye bizim için önemli bir ülke, iyi ekonomik ilişkiler istiyoruz. Fakat Musul’u kurtardıktan sonra savaşmak zorunda kalabiliriz.

Şiilerin Sünnileri katledeceğine dair kaygılara ne diyorsunuz?

IŞİD Tıkrit, Felluce, Anbar, Kayyara’yı kontrol ederken binlerce Şii’yi öldürdü. Irak askerlerini öldürürlerken Batı basını ne yazdı? Biz onlardan intikam almadık. Gidin bakın bugün Tıkrit’te kim var, hayat nasıl.. Bugün Felluce’de, Ramadi’de hayat normal. Sünni liderler de hükümetle çalışıyorlar.

Sorunu siyasiler bitirmiyor

Türkiye’nin Türkmen kenti Tel Afer’de katliam olacağı kaygıları için de aynısını mı söylüyorsunuz?

Tel Afer aynı zamanda Şii Türkmenlerindir. Bugün Tel Afer’de kalanlar sadece Sünnilerdir. Ezidileri ve Şiileri öldürürken IŞİD’i desteklediler. Şimdi Irak ordusu kontrol ederse onları öldüreceklerinden korkuyorlar. Biz son altı ayda peşmerge ile Haşdi içinde yer alan Ezidiler ile konuştuk. Şehirlerimizin kontrolünü geri almak konusunda bize güveniyorlar. Biz son sekiz ayda Sünnilerin de topraklarına geri dönmelerini sağladık. Hükümet o insanları da destekledi. Amirli kentinin yakınında Sarha vardır, Sünnidir. Bizim Sarha’daki temsilcilerden teşekkür mektubumuz vardır.

Musul için Nuceyfi’ye bağlı Sünni milisler de var ama.. Türkiye’nin onları eğitmesi sorunu çözmez mi?

Sünniler bile bu iki kardeşe inanmıyor bir kere, kimse onları desteklemiyor, güçleri de yok. ABD bunu biliyor. Oysa Türkiye, Suudi Arabistan ve Katar para veriyorlar. 5 bin kadar asker var diyorlar, ama birkaç yüzden fazla değiller.

Bölgede Sünniler de kurban olmadılar mı?

Bu mezhep meselesi insanlar arasında bitmiştir. Ama politikacılar bitirmek istemiyor. Amerikalılardan, Suudilerden para alıyorlar. Irak’ta cumhurbaşkanı Sünnidir, meclis başkanı Sünnidir, pek çok bakanlık Sünnilerin elindedir.

ABD bütün Irak istemiyor

Nüfusun yüzde 70’i Şii olmasına rağmen bizim onlar kadar siyasette gücümüz yoktur. Sünni şehirlerini Şia öncülüğündeki güçler kurtarmıştır. ABD ile Suud parçalanma istiyor. Tek Irak istemiyorlar. Irak’ı hiçbir şey bölemez.

Şebak lideri Hunain el Ka ddo:

Osmanlıcılık nefret yaratıyor

Irak’ta Neynova eyaleti ve Musul vilayetinin azınlıkları arasında Şebaklar da var. Nüfusları 200 bin kadar. Kendi dillerini de konuşan Şebakların yüzde 70’i Şii, kalanları Sünni ancak mezhepsel gerilimleri bulunmuyor. Diğer azınlıklarla barış içinde yaşamak arzusunu dile getiriyorlar. Şebakların temsilcilerinden olan Irak meclisinin üyesi ve Göçmenler Komitesi Başkanı Hunain el Kaddo ile Bağdat’ta görüştük.

Irak’ta uluslararası koalisyon öncülüğünde IŞİD’le mücadeleye nasıl bakıyorsunuz?

Bütün komşu ülkeler Irak’a müdahale etti, terör grupları türedi. Saddam rejimi çökünce Sünni liderler mevkilerinden ve ayrıcalıklarından olmanın intikamını aldılar. Sünnilerin temsilcilerinin çoğunluğu yeni hükümete katılmak istemekte tereddütlü kaldı. Generallerin çoğu Suriye’ye gitti. Irak içinde suikastlar düzenlediler. Irak ordusunun lağvedilmesinin müsebbibi de Mesud Barzani’dir.

Musul’un Sünni kimliği vurgulanıyor, Türkiye’nin desteklediği Nuceyfilerin liderliğinde çabalar da var. Biz geçmişte Ethil Nuceyfi’yi destekledik. Ama iki sene sonra doğrultusunu değiştirdi.

Nuceyfi bölmek istiyor

Mezhepçi Sünni oldu. Ben Türkiye diplomatik misyonundaki görüşmelerimde Türkiye’nin neden Kürtlere karşıt durduğunu sormuştum. Türkler daha sonra değişti. Türkiye değişince Nuceyfi de değişti. Nuceyfi, Neynova’yı mezheplere göre bölmek istiyor ve Şii nefretinden hareket ediyor.

Peki Sünnilerin rahatsızlıklarının temeli yok mu?

Sünnilerin arasından pek çok insan IŞİD’e katıldı. Ezidilere, Şii Türkmenlere, Şebaklara, Hıristiyanlara katliamlar yaptılar. Peşmergeler tek kurşun atmadan kaçtı. Yüzlerce gencimizi kaybettik, canlı canlı yaktılar, mabetlerimiz yıkıldı. Komşumuz olan Sünni Araplar mülkümüzü gasp etti. Kürdistan Yönetimi’ne sığınmak zorunda kaldık.

IŞİD’in Musul vilayetinden temizlenmesinden sonra ne olur?

Biz esasen etnik ve mezhebi temellerde bölge istemiyoruz. Hukukun üstünlüğü, Irak devletine saygı istiyoruz. Ama yeni bölgeler yaratılmasına karşı değiliz. İhtiyaç var çünkü. Barışı sağlamak için.

Silahlar Türkiye'ye döndü

Türkiye de Irak’ta yapıcı rol oynayamaz mı?,

Ben vaktiyle pek çok üst düzey Türk yetkiliye Suriye’ye böyle müdahale etmemeleri gerektiğini anlatmaya çalıştım. Suudilerle Katarlılarla elbirliği ettiler. Şimdi silahların Türk insanına döndüğünü görüyorsunuz. IŞİD bölgemizi işgal edip Şebaklar, Kakailer, Hıristiyanlar hatta Sünnileri katlederken Türkiye neredeydi?ü

Türkiye Musul bölgesinde hakları bulunduğunu söylüyor ama... Biz sizin egemenliğinize karışmıyoruz, siz Irak’ın iç meselelerine niçin müdahale ediyorsunuz? Erdoğan’ın yaptığı Türkiye’ye pahalıya patlar. Türkiye’ye saygı duyarız. Ekonomik olarak bizim için önemlidir. Ama böyle yeni Osmanlıcılık yaparak çok büyük nefret yaratıyor.

KONVOYLAR YOLLARDA

ABD Başkanı Barack Obama’nın IŞİD’le mücadele özel temsilcisi Brett McGurk, Irak güçlerinin doğudan Musul’un içine girdiğini duyurdu. Böylece Irak ordusunun, 2014 yazından beri ilk defa Musul’un mahallelerine girebildiğine işaret edildi. Operasyonlarla birlikte siviller bölgeden kaçarken IŞİD’in elinden kurtulan kimi erkek ilk iş cihatçıların zorunlu tuttuğu sakallarını kesiyor.

SÜRECEK

 ‘Türkiye Irak mozaiğini anlamıyor’