Moldova’da seçimi Batı yanlıları kazandı
Moldova’da önceki gün yapılan erken parlamento seçimleri, Batı yanlılarının mutlak zaferiyle sonuçlandı.
Deniz BerktaySeçimlere katılım yüzde 48’de kalırken Batı yanlısı Cumhurbaşkanı Maia Sandu’nun Eylem ve Dayanışma Partisi, oyların yüzde 52.8’ini alarak, 101 sandalyeli parlamentoda 63 milletvekilliği elde etti. Rusya yanlısı çizgideki Moldova Sosyalist Partisi ile Moldova Komünist Partisi’nin ittifakı yüzde 27.17 oranında oy alarak ikinci gelirken, yine Rusya yanlısı Şor Partisi, yüzde 5.87 oy alarak parlamentoya giren üçüncü parti oldu. Diğerleri, yüzde 5’lik barajı aşamadı.
RUSYA-BATI ÇATIŞMASI
Geçen yılki cumhurbaşkanlığı seçimleri, Sandu’nun zaferiyle sonuçlanmıştı. Ancak Moldova’da yetkilerin büyük kısmı parlamentoya ait. Parlamento ise Rusya’ya yakın kesimlerin denetimindeydi. Bu nedenle Sandu, erken parlamento seçimlerine gitti. Sonuç, Sandu taraftarlarının bile beklentisinden yüksek oldu.
Moldova, 3 milyon civarında nüfusu ve 30 bin kilometrekare civarında yüzölçümüyle, uluslararası basının dikkatinden kaçan küçük bir ülke olsa da, burası, Avrupa’da siyasi çalkantıların en yoğun olduğu ülke. (2009’dan 2012 başlarına kadar, 2.5 yıl boyunca cumhurbaşkanı seçilememişti). Batı yanlılarının bir kısmı, soydaş ülke olarak gördükleri Romanya’yla birleşmek istiyor (bu eğilim güçlenirse, Karadeniz’in kuzeyinde “Büyük Romanya” kurulabilir). Doğudaysa, Slav kökenli nüfusun yaşadığı, 30 yıl önce bağımsızlığını ilan etmiş, ayrılıkçı Transdinyester bölgesi bulunuyor ve burada Rus askeri kuvvetleri var. Güneydeki Gagauz Türkleri de genellikle Rusya yanlısı adayları destekliyor. Moldova, tıpkı Ukrayna ve Belarus gibi, Rusya-Batı çatışmasının en yoğun olduğu ülkelerden biri. Bu seçimlerde ABD’nin Kişinev Büyükelçisi Dereck Hogan, sürekli olarak siyasi partilerle ve Merkez Seçim Komisyonu yetkilileriyle özel görüşmeler yaptı. Rusya Dışişleri Sözcüsü Maria Zaharova, ABD’nin Moldova’ya benzeri görülmemiş derecede müdahale ettiğini söyledi.
Seçimlerde Batı yanlılarının zaferini sağlayan, birkaç etken var: Birincisi, Sandu, Moldova halkının bir kısmı için hassas olan dış politika konularına girmek yerine, yolsuzluklarla mücadele konusunu ön plana çıkardı. İkincisi, eski Cumhrubaşkanı Dodon’a, Rus yanlısı kesimin bir bölümü de tepkiliydi ve bu kesimler, sandıktan uzak kaldı. Üçüncüsü, yurtdışındaki vatandaşlar için 150 sandık kurulurken ABD’nin de telkinleriyle Rusya’daki Moldova vatandaşları için sadece 17 seçim sandığı kuruldu. Seçimler, Batıcı kesimin zaferine işaret etse de, yakın bir gelecekte dengeler tekrar değişebilir.