MİT'e zarar verir

Cevat Öneş, hükümetin MİT’e silah ve benzeri taşınabilir malları kayıt altına almama yetkisi vermesinin teşkilatta denetimsiz bir yapıya neden olacağını belirtti. MİT TIR’ları tartışmalarını anımsatan Öneş, şeffaflıktan uzaklaştıran düzenlemelerin kurum kimliğine büyük zarar vereceğini söyledi.

Alican Uludağ

Eski MİT Müsteşar Yardımcısı Cevat Öneş, Taşınır Mal Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle Milli İstihbarat Teşkilatı’na (MİT) verilen “Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu’nda yer alan görevlerin ifası amacıyla” satın aldığı silah, araç gibi “taşınır mallar”ı “kayıt altına almama” ve bunların giriş-çıkışlarında “işlem belgesi düzenlememe” yetkisini eleştirdi.

Öneş, “Burada silah ve benzeri maddelerin satın alınması ve kullanılması meselesinde mutlak bir kapalı alan ortaya çıkarılmış oluyor. Kapalı alan derken herhangi bir denetime imkân vermeyen bir yapı kurulmuş. MİT TIR’ları meselesinde de olduğu gibi gerçekten bu konudaki tartışmalar, hem ülkemize zarar vermiştir, hem de MİT’in kurumsal yapısına zarar vermiştir. Kamuoyunda çok değişik bir algı ortaya çıkmıştır. Bu yıpratıcıdır. Kayda almama ilk planda tereddüt yaratıyor” dedi.

Kapalı sistemin denetim şartlarını ortadan kaldıracak bir hukuki yapı kurulmasının doğru olmadığını vurgulayan Öneş, “Bu durum, gerek teşkilatın üzerinde sorunlar ve soru işaretleri yaratması ve yahutta teşkilat hizmetlerinin kullanımında siyasi baskıların arttırılmasına imkân vermesi gibi çeşitli olumsuz durumların ortaya çıkmasına neden olur. Bu nedenle yönetmelik değişikliği çok riskli bir durumdur” dedi.

Teşkilatın kendi prensipleri, yasal görevleri çerçevesinde taşınır malların kayda alınmaması gibi bir durumu kabul etmenin doğru olmadığının altını çizen Öneş, “Ayrıca teşkilatın özel faaliyetlerinin de kendi yönetmeliği içerisinde özellikle silah ve benzeri çalışmalardaki faaliyetlerinin de belirli bir şekilde sınırlarının çizilmesi ve kontrol imkânlarını ortadan kaldırmadan kendi ilkeleri çerçevesinde şeffaflıktan uzaklaşılmaması gerekir. Yoksa yanlış kullanımlar, yanlış kararlar ülkeye zarar verir” görüşünü kaydetti.

Öneş, şöyle devam etti: “Bir de esasında özellikle MİT’in operasyonel faaliyetleri de yasal görevler çerçevesi içinde, milli çıkarlar ve anayasal ilkeler çerçevesinde şekillenebilir. Bunun dışındaki örneğin bir silah taşıma aracı olarak gerek ülkeler arasındaki sorunlarda MİT’in kullanılma olayı, bana göre istihbarat faaliyetinde zaafiyet ve risk yaratacak bir durumdur.”

 

‘İstismar edilebilir’

İstihbaratın denetimden kaçınmaması gerektiğini vurgulayan eski MİT yöneticisi Öneş, kayda alınmayan silah ve benzeri malzemelerin “istismar edilebileceğini” belirtti.