‘Milli irade’ye kayyım darbesi

Hükümet, teröre karıştıkları gerekçesiyle yerel yönetimlere “kayyım” ataması için resmen düğmeye bastı. Belediyelere “kayyım ataması”nın yolunu açan “torba yasa” tasarısının bu hafta Meclis’e sevk edilmesi bekleniyor. Düzenleme, terör suçlarına karışan başkanların görevinden alınıp yerine dışarıdan “yetkileri artırılmış” “kayyım başkan” atanması yolunu açıyor. “Kayyım başkan”ın görev yapmasını engellememek için belediye meclisinin yetkilerine de “kısıtlama” getirmeyi içeriyor.

Yine torba tasarı

Eski Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı da olan Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki’nin uzunca süre üzerinde çalıştığı ve hükümetin son biçimini verdiği düzenleme “torba tasarı” içinde Meclis’e sunulacak.

Uzun bayram tatilinden sonra dün yeniden çalışmalarına başlayan Meclis kulisinde bir grup gazeteciyle birlikte sohbet ettiğimiz Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli, düzenlemenin tüm ayrıntılarını anlatmasa da önemli ipuçları verdi. Aslında, gelecek yasama yılına kalması beklenen düzenlemeyle ilgili hükümetin elini “çabuk tutma” kararı aldığı da Canikli’nin birkaç güne tasarının Meclis’e sevk edileceğini açıklaması ile netleşmiş oldu.

Her ne kadar Canikli “Kayyım ifadesini siz gazeteciler kullanıyorsuz, biz öyle ifade etmiyoruz, ‘teröre karışanların görevden alınması’ olarak nitelendiriyoruz” dese de, yansıyan bilgiler belediyelere atanacak kişinin niteliği itibarıyla tam bir “kayyım” olacağı yönünde. Canikli bu sistemin gerekçesini ise mevcut mevzuata göre belediye başkanı görevden alındığı zaman kalan yapının aynen faaliyetini sürdürmesi olarak gösterip, “Yani teröre destek olmaya devam ediyor. Esas yapının, belediyenin tümüyle birlikte teröre destek veriyor olmaktan çıkarmak gerekiyor. Onu yapıyoruz” dedi.

Atanmış seçilmişin üstünde

Düzenlemenin ana ekseni şu düzenlemelerden oluşacak.

Terör suçu: Belediye başkanlarından terör örgütüne destek veren veya örgütlerle ilişki içinde olanlar görevden el çektirilecek. Bunun için “belediye başkanı olma niteliğini yitirme” kriteri getiriliyor. Milletvekilleri için “hüküm giyme” önemli bir kıstasken, belediye başkanlarında bu nitelik aranmayacak. Yani hüküm giymese de, “açığa alınma” bir anlamda, belediye başkanlığını yitirme kriteri olacak, detaylar tasarıda düzenlenecek.

Kim görevden alacak?: Terörle ilişkili olduğu iddia edilen belediye başkanlarını görevden alma yetkisi İçişleri Bakanı ve valilere veriliyor. Buna göre büyükşehir belediye başkanları İçişleri Bakanı, il ve ilçe belediye başkanları ise valiler tarafından görevden alınacak.

Atanmış, seçilmişin üstünde: Seçilmiş belediye başkanı ile birlikte belediye meclisine seçilen üyelerin, “kayyım başkan”ın çalışmalarını engelleyebileceği düşüncesiyle, yetkileri artırılacak, belediye meclis üyelerinin yetkileri ise kısılacak. Böylece, “atanmış” başkan, “seçilmiş” belediye meclis üyelerine “hükmedecek.” Ancak yine terörle ilişkisi olduğu iddia edilen belediye Meclis üyeleri de tıpkı başkan gibi görevden alınıp, yerine yine dışarıdan “kayyım üye” atanacak.

Kayyım için tek kriter: Görevden almada olduğu gibi, başkan atama yetkisi de büyükşehirlerde İçişleri Bakanı, il ve ilçelerde vali tarafından yapılacak. Kayyım, kamu ya da özel sektörden olabilecek. Tek kriter, “belediye başkanı seçilme yeterliliğine” sahip olmak.