Merkel'in en zor oylaması bugün

Türkiye, bugün parlamentoda oylanacak Ermeni soykırımı tasarısı öncesi Almanya’ya karşı tepkinin tonunu düşürdü. Ankara olası bir kabul kararının ardından Berlin Büyükelçisi’ni geri çekmeden soykırım karşıtı tezini savunmayı sürdürmeyi planlıyor. Yeşiller Partisi, oylamaya katılmayacağı belirtilen Merkel’e ‘katıl’ çağrısı yaptı.

Duygu Güvenç

Türkiye, Alman Parlamentosu’nda 1915 olaylarını soykırım olarak kabul eden yasa tasarısının bugünkü oylaması öncesinde tavrının ne olacağını son dakikaya belirleyemedi. Ankara, Berlin Büyükelçisi’ni çekmeden ve Almanya’yı karşısına almadan 101 yıllık soykırım karşıtı tezini sürdürmenin yollarını arıyor.

Başbakan Binali Yıldırım, soykırım iddiasının kabulu durumunda Ankara’nın tavrının ne olacağını “Bizim için boş bir şeydir, hükümsüz bir iştir. Almanya ile ilişkiler zedelenmesin istiyoruz” ifadeleri ile özetledi. Diplomatik kaynaklar, Yıldırım’ın açıklamasına paralel olarak, Alman Parlamentosu’nun 2005 yılında da benzer bir karar aldığına işaret etti.

 

‘Merkel katılmasın’ formülü

Ankara’nın, Berlin’e yönelik tavrını son dakikada netleştirmesi bekleniyor. Tasarının Alman hükümetinin iktidar ortağı partiler tarafından sunulmuş olması Ankara’da gözlerini de Başbakan Angela Merkel’e çevirdi. Merkel ve Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier’ın bugünkü kritik oylamaya katılmayacağı, bunun da Ankara’yı sakinleştirmek yönünde atılan bir adım olduğu değerlendiriliyor.

 

Masadaki seçenekler

Türkiye, soykırım kararlarına karşı sert açıklamalar yaptı, hatta nota verdi. Bazı ülkelerdeki elçilerini geri çekti. ‘Geri çekme’ formülünün Almanya için işletilmesi durumunda Türkiye’nin Almanya Büyükelçisi Avni Karslıoğlu’nun istişareler için geri çağırılması ve Almanya’nın Ankara Büyükelçisi Martin Erdmann’ın da Dışişleri Bakanlığı’na çağrılarak Almanya’ya nota verilmesinin gündeme gelebileceği ifade ediliyor. Ancak Rusya ve Belçike’deki elçiler geri çağrılmadı.

 

Mülteci pazarlığı yok

Tasarının kabul edilmesi halinde Türkiye’nin mültecileri geri kabul anlaşmasından vazgeçeceği de dile getirilirken kaynaklar, “Göç ve mülteci sorunu başka bir kulvar” diyerek bu endişelerin gerçeği yansıtmadığını vurguladı.

 

24 ülke kabul etti

Dünyada 1915 olaylarını soykırım olarak kabul eden ülke sayısı 24. Avrupa Konseyi ve Avrupa Parlamentosu da soykırımı tanıdı. ABD’de 42 eyalette soykırım tasarıları yerel meclislerden geçti. ABD yönetimi ise 1915 olayları için soykırım yerine Ermenice “Büyük Felaket” anlamına gelen “Meds Yeghern” ifadesini kullanıyor. Soykırım tasarılarını kabul eden diğer ülkeler ise şöyle: Uruguay (1965), Güney Kıbrıs Rum Kesimi (1982), Arjantin (1993), Rusya (1995), Kanada (1996), Yunanistan (1996), Lübnan (1997), Belçika (1998), İsveç (2000), İtalya (2000), Vatikan (2000), Fransa (2001), İsviçre (2003), Slovakya (2004), Hollanda (2004), Almanya (2005), Venezuella (2005), Litvanya (2005), Polonya (2005), Şili (2007), Bolivya (2014), Çek Cumhuriyeti (2015), Avusturya (2015), Suriye (2015).