Merkel topu AB'ye attı: Elde var sıfır

Türkiye’nin AB’ye üyeliğine karşı olduğunu yineleyen Merkel, Avrupa’ya mülteci akınının durdurulması için 3 milyar Avro, vize serbestisi, fasıl açılması gibi konularda topu AB’ye attı

Duygu Güvenç

Avrupa’nın en güçlü lideri Almanya Şansölyesi Angela Merkel’i, altın varaklı koltukta ağırlayan Türkiye, umduğunu bulamadı. İki ülke sadece düzensiz göçe karşı işbirliğini “mütekabiliyet çerçevesinde” ele almayı taahhüt ederken, Merkel, 3 milyar Avro, maddi destek, fasılların açılması, vize, patriotlar, PKK’ye karşı işbirliği konusunda topu 28 üyeli AB’ye attı. Merkel, “ucu açık” diyerek Türkiye’nin AB’ye tam üyeliğine de karşı olduğunu tekrarladı. Merkel’in ziyareti öncesindeki beklentiler ve görüşmeler sonrasında elde edilen sonuçlar şöyle:

AB’YE TAM ÜYELİK

Türkiye’nin AB’ye tam üyeliğine karşı tutumu ile bilinen Merkel, bu tutumunu İstanbul’da da net olarak tekrarladı. Türkiye’nin üyelik müzakerelerinin tam üyelik ile sonuçlanıp sonuçlanmayacağının belli olmadığının altını “Bu ucu açık olan bir husus” sözleriyle çizdi.

VİZE SERBESTLİĞİ

Vize Serbestliği ve Geri Kabul Anlaşması’nın hayata geçirilmesini, Suriyeli mültecilerin Avrupa’ya geçişinin durdurulmasında Türkiye’nin temel talebiydi. Davutoğlu, vize serbestisinin 2016 Temmuzu’nda devreye girmesini istedi. Türkiye’nin asıl talebi, Türk vatandaşlarına AB tarafından vize uygulanmaması olmasına karşın, Merkel, Almanya’nın Türk vatandaşlarına, Schengen vizesini kolaylaştırabileceğini söylemekle yetindi. Merkel, “Vize almanın kolaylaştırılması konusunda ikili düzeyde sahip olduğumuz imkânlar irdelenecek” ifadelerini kullandı.

MÜLTECİLERE 3 MİLYAR

Türkiye, AB’den 3 milyar Avro almayı umuyordu. Ancak Suriyelilerin Avrupa’ya göçünü durdurmak için Türkiye’nin atacağı adımlara karşılık verileceği söylenen bu miktar kabul edilen Eylem Planı’nda yer almıyor. AB’nin 28 üyesinin onayını gerektiren bu karar konusunda Merkel sadece, “Daha sonra konuşulacak bir konu” demekle yetindi.

YENİ FASILLARIN AÇILMASI

Türkiye, görüşmelerde 5 faslın açılmasını istedi. Bunları Cumhurbaşkanı, “15, 17, 23, 24 ve 31. fasıllar” olarak açıkladı. Merkel ise “Almanya, bu yıl içerisinde 17. başlığın açılmasına hazır. 23. ve 24. başlıkların açılması konusunda ise adım adım ilerleyebiliriz. Tabii tüm AB üyesi ülkelerin bu konuda onayı gerekir” ifadelerini kullandı.

AB ZİRVELERİNE DAVET

Türkiye, AB zirvelerine eskiden olduğu gibi davet edilme isteğini tekrarladı. Tüm üye ülkelerin onayını gerektiren bu karar için de Merkel, “Aday olan ülkelerin yeniden bu çalışmalara nasıl dahil olabileceği konusunda, tabii bu diğer aday ülkeler için de geçerli, yeni bir düzenlemeye gitmemiz gerekiyor” dedi.

İLERLEME RAPORU

Hükümet, 21 Ekim’de açıklanması beklenen ve sert eleştirilerin yer alması kaçınılmaz olan İlerleme Raporu’nun açıklanma tarihinin 1 Kasım seçimlerinden sonraya ertelenmesini istedi. Başbakan, ilk olarak Cumhuriyet’in yazdığı bu talebi doğruladı: “İlerleme Raporu tamamıyla teknik bir süreç olarak Avrupa Birliği içinde yürüyen bir süreçtir. Zamanlaması ikincil bir husustur.” Bu talebin kabul edilmesi bekleniyor.

PATRIOTLAR YENİDEN

Türkiye Almanya’dan birkez daha Patriot istedi. Patriotların yeniden konuşlandırılması talebine Merkel “Almanya olarak Patriotların çekilmesi sonrasında çok güçlü askeri işbirliğimizi nasıl sergilemeye devam edebileceğimizi konuştuk” açıklamasıyla kapıları kapattı.

PKK’YE KARŞI İŞBİRLİĞİ

Türkiye, PKK’nin Avrupa’daki finans ağında ve varlığında uzun süredir Almanya’dan etkin işbirliği istiyor. Buna karşın Merkel, seçimlerden sonra barış sürecine geri dönülmesini istedi: “Türkiye istikrarsızlıklarla çevrilidir ve bu nedenle seçimlerden sonra Kürtlerle uzlaşma süreci konusunda yeniden bir imkân yakalanmasını diliyoruz. Çünkü çok sayıda sorunla karşı karşıyayız, her yol denenmelidir”

SURİYE’DE GÜVENLİ BÖLGE

Almanya, IŞİD karşıtı uluslararası koalisyonda Türkiye’nin istediği ‘güvenli bölge’ fikrine karşı tutumuyla biliniyor. Merkel bu tutumunu, “Şu anda aciliyeti olan konu Halep’ten yeni mülteci akımını durdurmaktır. Hızlıca uluslararası toplum ile diyalog içerisine girmeliyiz. Bu Almanya’nın ve Türkiye’nin çıkarınadır” açıklamasıyla Türkiye’de de sürdürdü.

‘DÖRT KONUDA UZLAŞMA ARIYORUZ’

AB Komisyonu Sözcüsü Margaritis Schinas, Merkel’in Türkiye ziyaretinin sığınmacı krizinin çözülmesi için geçen hafta yapılan liderler zirvesinde alınan kararlar çerçevesinde değerlendirlimesi gerektiğini belirtti. 4 konuda uzlaşma aradıklarını söyleyen Schinas, bu konuları “vize serbestisi”, “geri kabul anlaşmasının uygulanması”, “işbirliğini artırmak” ve “katılım müzakerelerini canlandırmak” şeklinde sıraladı. Schinas liderler zirvesinde katılım müzakerelerinin canlandırılması konusunda karar alındığını vurguladı.