Soğanlı menemenin maliyeti yüzde 72 arttı

Dar gelirliler ve öğrencilerin vazgeçilmez yemeği menemen artık ulaşılmaz ürün oldu. Prof. Dr. Veysel Ulusoy ile Dr. Caner Özdurak'a göre, kasım ayında soğanlı menemenin maliyeti 5.3 puan, soğansızın maliyeti ise 7.6 puan yükseldi.

Şehriban Kıraç/Cumhuriyet

Kasım ayında menemen maliyetleri bir önceki yıla göre soğanlıda yüzde 72, soğansızda yüzde 69 yükseldi.

Yeditepe Üniversitesi’nden Prof. Dr. Veysel Ulusoy ile Dr. Caner Özdurak’ın, Ulusoy-Özdurak Ekonomi ve Finans Araştırmaları Laboratuvarı bünyesinde hazırladığı ve artık enflasyon verileri açıklandığında beklenen analizlerden biri haline gelen “Menemen Endeksi”nin kasım verileri açıklandı. Menemen maliyetleri artarak Menemen Endeksi kasım ayında 5.3 puan (soğanlı) ve 7.6 puan (soğansız) artış gösterdi. Fiyatların artış hızı 2019 yılındaki trendle uyumlu olarak kasım ayında artarken bu artışta çarliston biber (yüzde 13 artış) ve kuru soğan (yüzde 1 artış), domates (yüzde 67 artış) ve yumurta (yüzde 18 artış) etkili oldu. Uzamanlara göre burada en önemli etkenlerden birisi mevsimselliğin etkisiyle sera ürünlerine geçiş sonrası arzın azalması olsa da gıda enflasyonu üzerindeki diğer etkiler de azımsanacak türden değil. 

ARALIK AYINDA DAHA BÜYÜK ARTIŞ OLACAK

Ulusoy ve Özdurak, "TÜİK Kasım ayı enflasyon oranlarına göre kurdaki yüksek artışın önce üretici fiyatlarına yansıdığı görülüyor ve maliyet enflasyonunu doğruluyor. Piyasalarda bankaların kredi faizlerine yaptığı artışların ise enflasyon spiralini körükleme ihtimaline dikkat edilmeli. Bununla birlikte kısıtlamaların salgın ile mücadele de sıklıkla kullanılacağı Aralık ayında internet üzerinden verilen siparişlerin artması nedeniyle daha da artması muhtemeldir" ifadelerini kullandı.

FAİZ YÜKSELİŞİ GELEBİLİR

Prof. Dr. Veysel Ulusoy ile Dr. Caner Özdurak önceki analizlerinde ağustos, eylül ve ekim endekslerinin verilerine göre yılın son çeyreğinde hem Merkez Bankası'nın son enflasyon raporundaki beklentisi ile tezat bir şekilde covid-19 salgınında ikinci dalganın yaşanması hem de eriyen rezervler nedeniyle ekonominin kur ataklarına açık olması sebebiyle ekonomide yaşanabilecek maliyet enflasyonunun altını çizmişti. Bununla paralel olarak eski Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Murat Uysal yılın son enflasyon raporu sunumunda 2020 ve 2021 enflasyon beklentilerinin yukarı yönlü yenilendiğini açıklamıştı ve daha önce yüzde 8.9 olarak açıklanan 2020 yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 12..1'e çektiklerini belirtmişti. Sonrasında gerçekleşen ekonomi yönetimi değişimi ve Merkez Bankasının faiz kararı ise kısa vadede kurun geri çekilmesini sağlasa da kasım ayı enflasyonunun yüksek çıkması ve 475 baz puan artışın kalıcı bir stabilizasyon yaratmaması tekrar bir faiz kararı beklentisi doğurdu.