MEB'in yatırım bütçesi azaldı
Eğitim İzleme Raporu 2019’un ilk dosyası yayımlandı.ERG raporuna göre, 2019 yılında MEB yatırım bütçesi önceki yıla göre yüzde 28.2 oranında azaldı .
Figen Atalay
Raporda, eğitimin yönetişimi ve finansmanı alanında yaşanan gelişmeler, bilgi, medya, veri ve bütçe okuryazarlığı becerileriyle ilişkilendirilerek değerlendiriliyor.
Raporun yazarı olan ERG araştırmacısı Özgenur Korlu özellikle çocukların ve gençlerin katılımını vurgulayarak “Eğitim-öğretim alanında yaşanan gelişmeleri izlerken çocuk katılımını önemsiyoruz. Öğrencilerin eğitim süreçlerini izleyebilmesi, değerlendirebilmesi ve fikirlerinin alınması gerekir, çünkü eğitim sisteminden en çok etkilenenler onlar” dedi.
BAZI BULGULAR
*Milli Eğitim Bakanlığı’nın bütçesi, 2018 yılında yaklaşık 93 milyar TL iken 2019 yılında 113 milyar TL oldu. Bütçenin son 10 yılda yaklaşık 2 katına çıktığı anlaşılıyor.
*MEB bütçesinin gayri safi yurtiçi hasılaya oranı 2019 yılında yüzde 2.6. 2016 yılından beri MEB bütçesinde artış olmasına rağmen bütçenin GSYH’ye oranında azalma olduğu görülüyor.
*2008-2019 yılları arasında MEB bütçesinin GSYH’ye oranı yüzde 2.4-3.2 arasında değişiyor. Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri arasında yer alan “Nitelikli Eğitim” hedefinin gerçekleşmesine yönelik adımlara bakıldığında, eğitim bütçelerinin GSYH’ye oranının yüzde 4-6 aralığında olması gerektiği belirtiliyor.
*Merkezi yönetim bütçesinden eğitim hizmetlerine ayrılan kaynaklar dağılımı dikkate alındığında, bütçenin yüzde 71.1’inin MEB’e, yüzde 17.1’inin yükseköğretim kurumlarına, yüzde 9.6’sının ise Gençlik ve Spor Bakanlığı’na ayrıldığı görülüyor.
*Merkezi yönetim bütçesinde Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan (yüzde 43.7) sonra en fazla bütçenin yüzde 11.8 ile MEB’e ayrıldığı görülüyor.
*MEB 2019 bütçesinde ekonomik sınıflandırmaya göre en büyük pay personel giderlerine (yüzde 71.7) ayrılıyor. Bu miktara, sosyal güvenlik kurumu devlet primi giderleri için ayrılan bütçe de eklendiğinde MEB personeli için ayrılan bütçe 2019’da yüzde 83.4’e çıkıyor. 2018-2019’da resmi kurumlarda görev yapan 880 bin 673 öğretmen bulunurken, MEB’in toplam personel sayısı 1 milyon 90.
*2019 yılında MEB yatırım bütçesi önceki yıla göre yüzde 28.2 oranında azaldı. Merkezi Yo¨netim Bu¨tc¸esi yatırım o¨denegˆinden MEB yatırımlarına ayrılan pay yüzde 11.2’den yüzde 10.2’ye düştü. 2008-2019 yılları arasında MEB yatırımlarının dalgalı bir grafik izlediği, Merkezi Yönetim Bütçesi yatırım ödeneği içindeki payının en yüksek 2008 yılında yüzde 14.8), en düşük 2011 ve 2012 yıllarında (yüzde 9.3) olduğu görülüyor.
| EĞİTİM VE ÖĞRETİM DESTEĞİ *2014’ten beri eğitim ve öğretim desteği verilen yeni öğrenci sayısı azaldı. 2014-2015’te toplam 285 bin öğrenci ilk kez destek alırken, bu sayı son üç yılda her yıl için 75 bin. 2014-2015’ten beri uygulama için toplam 4 milyar 67 milyon 411 bin 733 TL harcandı. 2018-2019 itibarıyla eğitim desteği alan toplam 247 bin 562 öğrenci bulunuyor. Bu öğrenciler tüm öğrencilerin yüzde 1.5’ini oluşturuyor. Eğitim ve öğretim desteği, ortalama özel okul ücretlerinin en az olduğu ortaöğretimde dahi ücretin yüzde 37.4’ünü karşılıyor. |