Markert: Yeni Anayasa birlikte yapılmalı
AB Türkiye'ye yönelik ilerleme raporunu açıklarken, Türkiye'deki gelişmelere ilişkin bir açıklama da demokrasi kriterleriyle ünlü Venedik Komisyonu'ndan geldi.
cumhuriyet.com.trAKP’ye yönelik kapatma davası ve hükümetin anayasa değişiklik paketi hazırlanırken yaptığı değerlendirmelerle Türkiye’nin gündemine oturan Venedik Komisyonu’nun Direktörü Thomaz Markert, AKP hükümetinin seçimlerden sonra gerçekleştirmeyi planladığı yeni anayasayı muhalefet ile birlikte hazırlanması gerektiğini söyledi.
Komisyon Direktörü Markert, Cumhuriyet’in de aralarında bulunduğu bir grup Türk gazeteciye 12 Eylül’de yapılan referandum ve anayasa değişikliği konularına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Markert, 12 Eylül’de yapılan referandum ile kabul edilen anayasa değişikliklerinin, Avrupa Birliği normlarına uygun olduğunu ileri sürdü. Buna karşın yapılan değişikliklerin yetersiz olduğunu savunan Merkert, Türkiye’nin demokratikleşmesi için yeni bir anayasa hazırlanacak olmasının da önemli olduğunu ifade etti.
Hükümetin yeni anayasayı muhalefetin de desteğiyle hazırlaması gerektiğinin, tüm kesimlerin temsil edilmesi bakımından önemli olduğunu vurgulayan Markert, “Muhalefet partileriyle ve sivil toplum kuruluşlarıyla görüşülerek hazırlanan bir anayasa, Türkiye’nin neredeyse tüm kesimlerini yansıtacaktır. Tabii yüzde 100’lük bir temsil sağlamak mümkün olmayabilir... Ancak yine de bu dikkat edilmesi gereken bir konu” dedi.
Görmezden geldi
Markert’in konu Türkiye olunca Venedik Komisyonu’nun 2006 tarihli Referandumlarda İyi Uygulamalar Kılavuzu’nun “İçerik birliği özgür oy iradesinin daha da önemli bir gerekliliğidir. Seçmenler, aralarında bir bağ olmayan farklı sorulara aynı anda oy vermek zorunda bırakılmamalıdır. Seçmenin sorulardan birini desteklerken bir başkasına karşı olabileceği dikkate alınmalıdır. Bir metinde yapılacak değişiklik, çok sayıda farklı unsuru kapsıyorsa, halka bir dizi soru sorulmalıdır. Ancak, özellikle anayasa gibi bir metnin tümden değiştirilmesi, tabiidir ki, sadece birbiriyle bağlantılı unsurlarla ilişkili olamaz. Dolayısıyla bu durumda, içerik birliği gerekliliği geçerli olmaz” maddesini de görmezden gelmesi dikkat çekti. Markert, “Türkiye’deki referandumda da maddelerin ayrı ayrı oylanması gerekiyordu. Yapılmadı. Ama bizim için sorun değil. Böyle yapılmasa da sorun oluşturmaz” dedi.