Makineler boş kaldı

Koronavirüs salgınının ekonomi üzerindeki etkileri, açıklanan her yeni veriyle daha fazla görünür hale geliyor.

Dün açıklanan kapasite kullanım oranı ve sektörel güven endeksleri de zaten sıkıntılı süreçten geçen reel ekonominin virüsten nasıl etkilendiğini ortaya koydu. Merkez Bankası tarafından açıklanan verilere göre, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı (KKO), nisan ayında bir önceki aya göre 13.7 puan azalarak yüzde 61.6 oldu.

Üstelik bu oran Nisan 2009’dan (yüzde 61.2) bu yana en düşük seviyeyi ifade ediyor. Ayrıca yılın ikinci çeyreği büyük üretim düşüşüyle başlamış oldu. Nisan 2020’de mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranı da, bir önceki aya göre 14.3 puan azalarak yüzde 61.9 oldu.

DIŞ BORÇ SORUNU

Konuyla ilgili Cumhuriyet’in sorularını yanıtlayan ve öncelikle “Ekonomiyi ve sanayiyi ‘kırılgan’ hale getiren en önemli unsur, içsel ya da dışsal nedenlerle döviz kurundaki olası bir tırmanışın yüksek dış borcu olan sanayi şirketleri açısından yıkıcı sonuçlar doğuruyor olması” diyen Marmara Üniversitesi’nden Doç. Dr. Kurtar Tanyılmaz, reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanımındaki düşüş ile işsizlikteki belirgin artışın da koronavirüsün etkilerine karşı sanayiyi “rahatlatmaya” dönük önlemlerin amacına ulaşamadığını gösterdiğini belirtti. Ayrıca son dönem iç ve dış finansman yaratma politikası nedeniyle artan kredi hacminin, ihracata dönük siparişlerin azaldığı koşullarda, ne ölçüde sanayiye yöneleceğinin kuşkulu olduğunu ifade eden Tanyılmaz, şöyle devam etti:

AĞIR DARBE ALACAK

“Petrol fiyatlarındaki düşüşün maliyetleri aşağı çekmesi olumlu. Ama dünya ekonomisinin büyüme hızındaki yavaşlama ve ticaret hacmindeki azalmaya bağlı olarak küresel ölçekte talebin çökmekte olmasının Türkiye sanayisi üzerinde bu olası olumlu etkiyi azaltıcı yönde işlev görecek. Koronavirüsün tetiklediği dünyadaki durgunluktan Türk sanayisinin mevcut koşullarda iflasların ve işsizliğin kronik boyutlara varacağı ağır bir darbe alacak olmasıdır.”