Madencilerden olası depremlere hazırlık

160 yılı aşkın bilgi birikimi ve tarihinde yaşadığı büyük maden kazalarındaki acı deneyimleriyle göçük açma, ahşap tahkimat yapımı ve dar kesitte çalışma üstünlüğü gibi becerilere sahip madenciler, 17 Ağustos ve 12 Kasım 1999 depremlerinde önemli görevler yerine getirdi.

Göçük ve enkazlara, yer altı kömür madenciliğinde kullanılan özel tahkimat metotlarıyla giren yüzlerce madenci, kurtarma görevinde bulunan tek bir kişinin dahi burnu kanamadan her iki depremde 103 kişiyi canlı kurtarmanın yanı sıra 624 kişinin de cesedini çıkardı.

Depremlerin ardından madencilerin kurtarma faaliyetlerindeki başarısı nedeniyle TTK'de kurulan 40'ı teknik eleman olmak üzere 440 kişilik ekip, göçük açma, enkaza girme, enkaz içinde ilerleme, gazlı ortamda emniyet tedbirleri alma ve çalışma yetenekleriyle olası depremlere her an hazır tutuluyor.

Madenlerde çalışan 10 bin civarında madencinin her birinin ocaklardaki işleri gereği birer kurtarıcı olarak görev yapabilmesinden dolayı, arama kurtarma ekipleri arasında bedensel güç ve örgütlenme açısından en hazır durumda olarak madenciler gösteriliyor.
 

Kurtarmada 'altın saat'

TTK İş Güvenliği Uzmanı Maden Mühendisi Erdinç Günay, olası deprem felaketlerinde kurtarmada ilk saatlerin önem taşıdığını, ''altın saat'' olarak adlandırılan ilk 2 saat diliminde ekiplerin olay yerine naklinin gerektiğini söyledi.

Madencilerin iş yerlerinde göçük altında kalan arkadaşlarına en kısa sürede ve canlı olarak ulaşma kültürü bulunduğuna dikkati çeken Günay, şunları kaydetti:
''İşçiler, kazazedeye 1 metre kareyi bulmayan açıklıktan bile ulaşabilmektedir. Madenciler, kapalı devre ferdi kurtarıcılarıyla her türlü gazlı ortam, madenci lambaları ile de enerji kaynakları kesik dahi olsa gece gündüz ayrımı olmaksızın 24 saat çalışma yapabilecek donanımdadırlar. Göçükte ilerleme ve enkaz açma konularında doğal olarak yoğrulmuş bu ekipler, iyi bir organizasyon ve afet kurtarma ekipmanlarıyla donanarak çok daha profesyonel konuma gelmiştir.''
 

Olası Marmara depremi

Günay, Zonguldak kömür havzasının, İstanbul'dan Merzifon'a kadar bir alanda Kuzey Anadolu fay hattına yakınlığı ile önemli coğrafi bölgede bulunduğuna işaret ederek, şöyle dedi:
''Deniz, hava ve kara yoluyla olası büyük boyutlu depremlerde binlerce eğitimli, bedenen ve olumsuz koşullarda çalışmaya yatkın madenci ekiplerinin, küçük bir alanda toplu olarak yaşamaları nedeniyle, zaman kaybı olmaksızın afet bölgesine intikal ettirilebilecek konumda olması büyük önem arz etmektedir. Örneğin İstanbul ve çevresini etkileyecek bir depremden çoğu kurtarma ekibi üyesi de etkileneceğinden büyük zorluklar yaşanabilir. Kara yolundaki ve köprülerdeki olası hasarlar da göz önüne alındığından Zonguldak'taki madencilerin kurtarma faaliyetine katılımı hayat kurtaracaktır. Kentten, hayati önem taşıyan durumlarda TTK'de çalışan 10 bin madenci deniz yoluyla deprem alanına en kısa sürede götürülebilecektir.''

TTK'deki çalışmalar

TTK bünyesindeki Arama-Kurtarma ekibinin eğitimleri kapsamında 8 Mayıs'ta tekamül kursu düzenleyeceklerini anlatan Günay, şöyle devam etti:
''17 Ağustos 1999 depreminde 1620, 12 Kasım'da da 1589 işçi ve mühendis deprem alanında görev yaptı. Tamamen madencilikte kullanılan malzemelerle önemli başarı elde eden madenciler, daha sonra kurulan Arama-Kurtarma ekibi acil durum ekipmanlarıyla donatıldı. Acil durumlarda kurtarma ekiplerinin başarısı, ekiplerin eğitimli olması, uygun ve yeterli kurtarma ekipmanlarına sahip olması, ekip ruhuyla ve iyi bir organizasyonla uygun çalışma ortamının temin edilmesiyle mümkün olabilecektir. Kurtarma ekiplerinin arkasında sağlık ve lojistik destek ekiplerinin bulunması, dinlenme, barınma ve beslenme sorunlarının halledilmesi büyük önem taşımaktadır. TTK, ülke sathında acil durum ekiplerinin standart eğitim alması amacıyla, Türkiye Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'nda kurulacak organizasyonda göçük açma, enkaza girme, gazlı ortamlarda güvenlik tedbirleriyle acil durum ekiplerinin eğitimine katkıda bulunabilir.''