Liderlerden Atina'ya can simidi

Zirve öncesinde derin görüş ayrılıklarının sürmesi üzerine dün Berlin'de biraraya gelen Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, zirvede ortak tutum belirleme konusunda uzlaşmıştı. Avrupa Merkez Bankası Jean-Claude Trichet'i de dinleyen ikilinin karşılıklı tavizlerle sağladıkları, fakat detaylarını açıklamadıkları anlaşmaya konjonktürel nedenlerle Avro Bölgesi'ndeki diğer 15 ülkeden ciddi bir itiraz beklenmiyor.

Merkel-Sarkozy buluşması öncesinde Almanya, Yunanistan'ın kurtarılmasında özel sektörün kullanılmasını savunurken Fransa, piyasaları korkutan temerrüt ya da kısmi iflas seçeneklerine karşı çıkarak, bankaların gönüllü olarak Yunanistan'dan alacaklarında indirime gitmeleri ve vadeyi uzatmalarını içeren bir plan açıklamıştı.

Yunanistan'ın kurtarılmasında kullanılabilecek alternatifler arasında, bankalara vergi getirilmesi, Yunan tahvillerinin gönüllülük esaslı ya da zorunlu olarak yeniden yapılandırılması, Yunanistan'a faiz indirimi ve borç ötelemesi, 440 milyar Avro'luk Avrupa Finansal İstikrar Mekanizması'nın (EFSF) ikincil piyasadan Yunan tahvillerini satın alması ya da Atina'ya bu amaçla kredi açılması bulunuyor.

Avro Grubu Başkanı ve Lüksemburg Başbakanı Jean-Claude Juncker, Avro Bölgesi zirvesine girişte yaptığı açıklamada, diğer alternatifleri tercih ettiğini söylese de Yunanistan'ın kurtarılmasında seçici temerrüte yer verilebileceğini söyledi. Juncker, ''Böyle bir ihtimali asla dışlayamazsınız, ama bunu önlemek için her şey yapılmalı'' dedi.

Mayıs 2010'da Avro Bölgesi ve Uluslararası Para Fonu tarafından 110 milyar Avro'luk kredi paketiyle ''kurtarılan'' ve programın başarısızlığı üzerine mart ayında kredi faizi yüzde 5,2'den yüzde 4,2'ye indirilen Yunanistan buna rağmen aradan geçen sürede ekonomik toparlanma işaretleri vermemişti. Kamu borcu hızla artarak gayri safi yurt içi hasılasının yüzde 150'sine ulaşan ve ekonomisi hızla küçülmeye devam eden Yunanistan'ın başını çektiği borç krizinin İrlanda ve Portekiz'in ardından İtalya ve İspanya'yı da tehdit etmeye başlaması üzerine Avro Bölgesi olağanüstü zirve kararı almıştı.

Barroso çözüm bulunacağından emin

AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, Avro Bölgesi liderlerinin Yunanistan'a ikinci kurtarma paketi üzerinde anlaşacağına emin olduğunu söyledi. Barroso, Avro Bölgesi devlet ve hükümet başkanlarının olağanüstü zirvesine girişinde yaptığı açıklamada, ''Çözüm bulacağımızdan eminim. Yunanistan ve tüm Avro Bölgesi için iyi bir çözüm olacak'' dedi. Zirve öncesinde derin görüş ayrılıklarının sürmesi üzerine dün Berlin'de bir araya gelen Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, zirvede ortak tutum belirleme konusunda uzlaşmıştı.

Diplomatik kaynaklar, Alman-Fransız ekseninin karşılıklı tavizlerle anlaştığı formülün, Yunanistan'ı kurtarma maliyetinin kısmen bankalara yüklenmesini ve 440 milyar avroluk Avrupa Finansal İstikrar Mekanizması'nın (EFSF) daha etkin kullanımını içerdiğini belirtiyor. Buna göre Fransa, daha önce temerrütle sonuçlanacağı için karşı çıktığı, bankaların ellerindeki Yunan tahvillerinin değerinin kırpılması konusunda geri adım atarken Almanya, EFSF'nin ikincil piyasada Yunan tahvillerini satın almasına ya da bu amaçla Yunanistan'a kredi vermesine yeşil ışık yaktı.

Öte yandan, Almanya ve Fransa'nın bankalara Yunanistan vergisi getirilmesi fikrinden vazgeçtiğini bildirildi. Avro Grubu Başkanı ve Lüksemburg Başbakanı Jean-Claude Juncker, zirve girişinde basına yaptığı açıklamada, ''Banka vergisi konusunda anlaşma olmayacağı izlenimi edindim'' dedi. Juncker, piyasaları endişelendiren seçici temerrüt konusunda, ''Böyle bir ihtimali asla dışlayamazsınız ama bunu önlemek için her şey yapılmalı'' ifadesini kullandı.

Mayıs 2010'da Avro Bölgesi ve Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından 110 milyar avroluk kredi paketiyle ''kurtarılan'' ve programın başarısızlığı üzerine mart ayında kredi faizi yüzde 5,2'den yüzde 4,2'ye indirilen Yunanistan'ı ikinci kurtarma paketinin 100 milyar avro büyüklükte olması ve bunun 30 milyar avrosunun özel sektöre (Yunan tahvili alan banka ve yatırımcılar) yüklenmesi bekleniyor.

Taslak karar belli oldu

Liderlerin onayına sunulan taslak kararlarda, 440 milyar avroluk Avrupa Finansal İstikrar Mekanizması'nın (EFSF) Yunanistan'a 15 yıl vadeye kadar yüzde 3,5 faizle borç verebileceği belirtildi.

Taslak kararlarda, Birlik içinde gelir dağılımı farklılıklarını azaltmakta kullanılan yapısal fonların ''Avrupa Marshall Planı'' çerçevesinde Yunanistan'ın ekonomik büyüme potansiyelini ve rekabet gücünü artıracak şekilde seferber edileceği kaydedildi.

Taslak belgede Yunanistan'ın kurtarılmasında özel sektöre de sorumluluk yükleneceği belirtilerek, ''Avro Bölgesi içinde Yunanistan'ın kendine has durumu son derece ciddi. Bu nedenle istisnai çözüm gerekiyor. Mali sektör gönüllü olarak Yunanistan'ı tahvilleri yenileriyle değiştirme, vadelerini öteleme ve geri alım gibi alternatiflerle destekleme isteğini ortaya koydu'' ifadesine yer verildi.

Belgede Yunanistan'ı ikinci kurtarma paketinin büyüklüğü boş bırakılırken, diplomatik kaynaklar bunun 100 milyar avro civarında olacağını belirtiyor.