Libya'yla yaşanan en büyük sorun 'doğrudan münasebet"

Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndaki Türkiye-Libya Karma Ekonomik Komisyonu 21. Dönem Toplantısı'na Türk heyeti Başkanı Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım ile Libya Heyeti Başkanı Kamu Hizmetleri Bakanı Matuk Muhammed Matuk katıldı.

Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, Türkiye ile Libya arasındaki dostluğun uzun vadeli ticari ve ekonomik ilişkilere dayandığını söyleyerek, bu ilişkilerin daha da geliştirilmesi için çalışmaların sürdüğünü belirtti. Gelecek 10 yıl içinde refah düzeyi düzenli olarak artış gösteren bir Libya göreceklerinden şüphe duymadığını kaydeden Bakan Yıldırım, Libya lideri Muammer Kaddafi'nin Afrika Birliği'nin dönem başkanlığına seçilmesinin de bu süreci geliştirdiğini vurguladı. Libya ile ilişkilerin 40 yıldan bu yana kesintisiz olarak devam ettiğine işaret eden Yıldırım, Türkiye-Libya KEK Eşbaşkanı olarak bu ilişkileri geliştirmek için elinden geleni yapacağını ifade etti.

"Türk mütehatlik sektörünün Libya'da yaptığı işlerin tutarı"

Türk yüklenici ve müteahhitlik firmalarının Libya'dan aldığı işlerin tutarının 20 milyar doları aştığına dikkat çeken Bakan Yıldırım, 350'ye yakın projenin üstlenildiğini, yalnızca son iki yılda üstlenilen işlerin tutarının 7 milyar doları aştığını vurguladı. Yıldırım, "Günden güne artış yaşanıyor. Şimdi 10 milyar dolar çıkabileceğini rahatlıkla söyleyebiliriz" dedi. Libya'da uzun vadeli yatırımlara girişildiğin açıklayan Yıldırım, Libya'da kalıcı ve uzun vadeli yatırımları görmekten memnunluk duyduklarını kaydetti. Yıldırım, bu yaklaşımın Türkiye-Libya ilişkilerine katkı sağlayacağını ifade etti.

"İlişkilerde zaman zaman iniş çıkışlar oldu"

Zaman zaman ilişkilerde iniş çıkışlı dönemler yaşandığını anımsatan Bakan Yıldırım, ancak bugün gelinen nokta itibariyle bugünlerin geride kaldığını açıkladı. 1994 öncesine ait işlerle ilgili malum bir itilaflar bulunduğunun bilindiğine dikkat çeken Yıldırım, "Konuyla ilgili detaylara girecek değilim. Arkadaşlarımızın bu konuyla ilgili çalışmalarda geldikler noktaya gösteren çalışmaları var. Bu çalışmayı ilerleyen saatlerde Bakan Matuk'a sunacağım" dedi.

"Libya'ya 10 milyar solarlık dış ticaret ulaşılamayacak bir hedef değil"

Libya ile Türkiye arasındaki dış ticaretin geliştiğini belirten Bakan Yıldırım, geçen yıl Libya'ya olan ihracatın yüzde 67 artarak ilk defa 1 milyar doları geçtiğini vurguladı. 2009 yılında da artış trendinin devam ettiğini açıklayan Yıldırım, ancak Libya ile Türkiye arasındaki potansiyelin dikkate alındığında bu rakamların çok yetersiz olduğunu vurguladı. Orta vadeli hedeflerinin dış ticaret hacminin 10 milyar dolara çıkarılması olduğunu bildiren Yıldırım, bunun için çalışmaların sürdüğüne dikkat çekti. Bu hedefin ulaşılamayacak bir hedef olmadığının altını çizen Yıldırım, bunun için iki ülke arasında birkaç adımın birlikte atılması gerektiğini ifade etti. Yıldırım bu adımlardan ilkinin Libya'yla Serbest Ticaret Anlaşması imzalanması olduğunu anımsatarak, KEK toplantısı kapsamında anlaşmanın en kısa zamanda tamamlanmasına yönelik bir takvim belirleneceğini dile getirdi. Atılması gereken diğer bir adımın ise çifte vergilendirmeyi önleşen anlaşmaların yapılması olduğunu belirten Yıldırım, benzer şekilde Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması imzalanmasının gerektiğini kaydetti.

İki ülke arasında  yaşanan en büyük sorun

Libya ile Türkiye arasındaki ilişkilerde yaşanan olumsuzluklardan birinin bankacılık sektörüne yönelik olduğunu belirten Bakan Yıldırım, iki ülke bankaları arasında doğrudan münasebet olmadığına dikkat çekerek, bu nedenle bankacılık işlemlerinde maliyetinin yükseldiğine işaret etti. Son iki yılda üçüncü ülke bankalarına bu uygulamadan dolayı 50 milyon dolar gereksiz ödeme yapıldığını vurgulayan Yıldırım, "Şüphesiz bu parayı hem Türk, hem de Libya firmaları ödüyor. Geçmişte bu alanda yaşanan bazı olumsuzluklar olduğunu biliyoruz. Ama bunlar çok geride kaldı. Artık bizim bankalarımızın, doğrudan iş ilişkisine girme zamanı geldi" dedi.

KEK'in önemli gündem maddeleri

KEK toplantısının önemli gündem maddeleri arasında iki ülke arasında imzalanması konusunda mutabakata varılmış olan "Serbest Ticaret Alanı Anlaşması'nın" en kısa zamanda tamamlanmasına yönelik bir takvim belirlenmesi ve 2009 yılı Nisan ayında düzenlenen Ticaret ve Müteahhitlik Heyeti Programı sırasında parafe edilen "Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması'nın imzalanması konuları yer alıyor. Toplantıda ayrıca iki ülke arasındaki ticaret ve yatırım hacminin artırılması hedefiyle ülkelerin önde gelen özel sektör firmalarını bir araya getirmek üzere 2 yıl önce kurulan, ancak henüz ortak toplantı gerçekleştirememiş olan Türkiye-Libya İş Konseyi'nin yakın sürede faaliyete geçirilmesine yönelik çalışmalar bulunuyor.

Libya'da yeni ihale edilmesi beklenen projelere Türk müteahhitlit firmalarının katılımının kolaylaştırılması ve firmaların Libya'da üstlendikleri işlerden doğan geçmiş alacakları konularında görüşmeler yapılacak. Sorunlu teminat mektuplarına ilişkin görüş alışverişinde bulunulacak. Bu konu çerçevesinde Türkiye'nin Libya tarafına ilettiği "müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Hizmetlerinde Düzenli İstişare Mekanizma Kurulmasına İlişkin Anlaşma Taslağı" üzerinde de görüş alışverişi yapılacak. Sanayi, tarım, enerji, ulaştırma ve turizm alanlarında işbirliği olanakları ele alınacak.