La Times'tan 'Türkiye-Çin yakınlaşması'na eleştiri

ABD'nin önde gelen gazetelerinden Los Angeles Times tarafından yayımlanan, "Çin'in Ortadoğu'daki Yükselişi"nin irdelendiği makalede Türkiye'ye ilişkin değerlendirmeler dikkat çekti. Washington Enstitüsü'nün Arap Siyaseti Programı Direktörü David Schenker ve aynı enstitüde çalışmalarda bulunan Christina Lin imzalarını taşıyan makalenin spotunda "Washington'un Beijing'i Ortadoğu'nun dışarıda tutabileceğini beklemek gerçekçi olmazdı. Ancak, Çin'in hızlı ilerlemesi, ABD'nin bölgeden çekildiği algılaması bulunan bir dönemde meydana geliyor" argümanının altı çizildi.

Kısa bir süre önce Çin'i ziyaret eden Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun Ankara ile Beijing arasındaki "yeni işbirliği paradigması"na ilişkin sözleriyle başlayan malakede Çin'in Ortadoğu'da artan varlığına, İran ve Suriye ile artan işbirliğine dikkat çekildikten sonra Türk-Çin bağları üzerinde duruldu. Makalede şöyle denildi: "Daha da şaşırtıcı olan ise, Beijing'in Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın başında bulunduğu, Ankara'daki İslami hükümetle ilişkilerinde attığı hızlı adımlar. Ekim ayında Wen, sekiz yıldan sonra Türkiye'yi ilk ziyaret eden Çin Başbakanı oldu. Erdoğan ve Wen, sekiz anlaşmaya imza attı, bunların arasında eski İpek Yolu'nu, Çin ile Türkiye'yi bağlayan bir 'İpek Demiryolu'na dönüştürme anlaşması da var."

Tatbikat Washington ile 'güven krizini daha da körükledi'

Bunun ardından Türkiye ile Çin arasında arasında savunma ilişkilerine değinen Scherken ve Lin, "Yakınlaşan ekonomik ilişkiden çok asıl endişe yaratan, NATO ortağı Türkiye ile Çin arasında gelişmeye başlayan askeri ilişkidir. Bu bağların en son yansıması ise, Ekim ayında Çin savaş uçaklarının, daha önce ABD ve İsrail'in katıldığı, Türk askeri tatbikatı Anadolu Kartal'a dahil edilmesidir" diye yazdı. Makalede şöyle devam edildi: "Türkiye, tatbikat sırasında modern ABD yapımı F-16'larını hangarlarında bırakıp yerlerinde, ABD Hava Kuvvetlerinin 1996 yılında hizmetten çektiği F-4'leriyle uçmuş ise de, olan olmuştu. Çin'in tatbikatına katılması, Washington ile NATO ortağı arasında mevcut güven krizini daha da körükledi. Çin ve Türkiye'nin Ekim'de yaptığı, ikili ilişkiyi resmen 'stratejik ortaklık'a çıkartığı yönündeki ortak açıklama, durumu daha kötüleştirdi."

LA Times'daki makalede, "Çin'in bölgesel atağının odağı olarak İran, Suriye ve Türkiye'yi kazara seçmediği" savı vurgulanırken "Bu devletlerin tümünün ABD ile problematik olmasa da, karmaşık ilişkileri ve birbiriyle giderek yakınlaşan bağları var" denildi, Çin'in sonraki hedefinin Irak gibi gözüktüğü savunuldu.