"Kürt sorununda ABD arabulucu olsun"
Wall Street Journal tarafından yayınlanan bir makalede Türkiye'deki Kürt sorununun çözülmesi için ABD'nin arabuluculuk yapması gerektiği savunulurken gerek Türk hükümetinin, gerekse Kürtler ve PKK'nin çözüme hazır oldukları yönünde işaretler verdiğine dikkat çekildi.
cumhuriyet.com.trMüslüman dünyası ile farklı bir ilişki hedefleyen ABD Başkanı Barack Obama'nın, Türkiye'deki Kürt sorununun çözülmesi için devreye girmesi istendi. Wall Street Journal tarafından yayınlanan bir makalede ABD'nin Kürt sorununun çözümü için "arabuluculuk" yapması gerektiği savunulurken, gerek Türk hükümetinin, gerekse Kürtler ve PKK'nin çözüme hazır oldukları yönünde işaretlerin bulunduğuna dikkat çekildi. "Ancak, durum o kadar karmaşık ki Türkler ve Kürtlerin dışarıdan yardıma ihtiyaçları olacak. ABD'nin rol üstlenmesi belirleyici olabilir" değerlendirmesi yapılan makalede, PKK'nin silahlarını ABD'ye teslim edebileceği, ABD'nin de liderleri için bölge dışında sığınak bulabileceği savları dile getirildi.
ABD'nin borsa ve finansal çevrelerinin gazetesi Wall Street Journal tarafından "Türk-Kürt Barışı için Şans" başlığı ile yayımlanan bir makalede Türkiye'nin Kürt sorununun çözümü için ABD'ye devreye girmesi gereği savunuldu. Lehigh Üniversitesi öğretim üyelerinden ve düşünce kuruluşu Carnegie Endowment'in kıdemli uzmanlarından Prof. Henri Barkey imzasını taşıyan makalede "Obama, Müslüman dünyasında kilit bir dış politika başarısı elde edebilir" ifadesi kullanıldı.
Başkan Obama'nın Ortadoğu gezisinin kendisi ve ABD konusunda bölgede iyi niyet yarattığı ancak Kaire'deki tarihi konuşmasında söz verdiklerinin çoğunun gerçekleşmesinin uzun bir zaman alacağı belirtilerek "Ancak, bir yer varki etkinliği, çabukcak ve önemli sonuçların elde edilmesi için kullanılabilir o da Türkiye'de ve Kuzey Irak'taki Kürt sorununun çözümlenmesidir" görüşü dile getirildi.
PKK Türkiye ile ABD arasında "önemli çatlaklar" yarattı
Makalede, Türkiye'de PKK'ya karşı yürütülen mücadeleye dikkat çekilirken PKK'nin güçlerinin yarısının Kuzey Irak'a konuşlandırarak ABD ile Türkiye arasında "önemli çatlaklar" yarattığı belirtildiği, Türklerin, PKK'ya karşı Kuzey Irak'ta operasyonlar düzenlediği kaydedildi.
Ancak 25 yıllık mücadeleden sonra Türk hükümetinin ve ordusunun sonuçlarının tahmin edici olmadığını fark ettiği öne sürülen makalede PKK'nin Kuzey Irak'tan çıkarılması ve Türkler ile Kürtler arasında "husumet"e son verilmesi, bölgede bir miktar istikrar sağlayacağı vurgularak Kuzey Irak'ın istikrarının da, ABD'nin Irak'tan çekilmesini kolaylaştıracağı belirtildi.
"Şimdi olası bir çözümün işaretleri bulunuyor. Türk devleti, kuruluşundan bu yana geçen 80 yılı aşkın sürede ilk defa oldukça büyük Kürt azınlığının kaderini ele alıyor" denildikten sonra Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün bu konudaki açıklamaları ve yankıları ile Türkiye'deki tartışmalara dikkat çekildi.
"ABD'nin rolü belirleyici olabilir"
Henri Barkey, Türkiye'deki Kürtler ve PKK'nin da, bir uzlaşıya hazır oldukları sinyallerini verdiğini kaydederken "Ancak durum o kadar karmaşık ki Türkler ve Kürtlerin, bir anlaşmayı sonuçlandırmak için dışarıdan yardıma ihtiyaçları olacak. Her iki tarafta bu yeni açılımı baltalamayı çok sevecek fazla sayıda aşırı unsurlar var. ABD'nin bir rolü belirleyici olabilir" yorumunu yaptı. Barkey söyle devam etti:
"Washington, hem Türkiye ile, hem de Kürtler ile olan olumlu ilişkisi sayesinde yardım etmek için güçlü bir konumda. ABD, Türkiye'nin asilere karşı operasyonlarda çok ihtiyaç duyulan lojistik destek sağlayarak ve uluslararası forumlarda PKK konusunda Türkiye'yi tutarlı bir biçimde destekleyerek iyi niyetini kanıtladı. Aynı zamanda Irak'ın Saddam Hüseyin rejiminden kurtarılmasındaki rolü dolasıyısıyla her yerdeki Kürtler arasında çok saygı duyuluyor."
"PKK silahlarını ABD'ye teslim edebilir"
Böylece, güvenilir bir aracı olarak faaliyet göstererek PKK'yi demobilizeye etmeye yardımcı olabilir. PKK'nin silahlarını Türk askerlerini teslim etmesi pek olası değil ancak Amerikan güçlerine teslim edebilir. Bunun karşılığında da (ABD) Türk hükümeti ve kamuoyunun güveneceği sıkı bir denetleme teklifinde bulunabilecek. ABD diplomatları da, birkaç PKK liderinin de bölgenin dışında sığınma bulmasını sağlabilir ve Amerika yanlısı Kürt Bölgesel Hükümetinin Irak'ta kalmayı sürdüren Türkiye karşıtı asilerin eylem yapmasını önleyeceği güvencesini Ankara'ya verebilir. Böylece, birçok PKK asileri, evlerine dönebilir ve Türkler, şiddetin gölgesi olmadan Kürtlerin kültürel haklarının genişletilmesi amacıyla iç siyasi reformların konuşmaya başlayabilir."
"Güneydoğu ve Kuzey Irak'a kapsayan sanayi bölgesi"
Wall Street Journal'da yayımlanan makalede ABD'nin ayrıca, ekonomik işbirliğinin geliştirilmesi amacıyla da "Kürtlerin yaşadığı Güneydoğu ve Kuzey Irak'ı kapsayacak bir Nitelikli Sanayi Bölgesi'nin kurulmasını" önerebileceği belirtildikten sonra şu görüşlere de yer verildi:
"On yıllarca, Kürt bataklığı, Türkiye'nin demokratikleşmesini engelledi ve Ankara'nın ABD ve AB ile ilişkilerini zayıflattı. Sayın Obama, belki seçim kampanyası sırasında, Kahire konuşmasını hazırlarken bile bu konuyu hiç düşünmemiş olabilir. Ancak, bu, Müslüman dünyasında göreli olarak çabuçak ve önemli dış politika başarılarını sağlayabileceği bir konudur."