Küresel krizin etkileri araştırıldı

EMO'dan yapılan açıklamada, küresel krizin EMO'ya kayıtlı mühendisler üzerindeki etkisini araştırmak, işsizlik ve istihdam koşullarına ilişkin profil oluşturmak amacıyla ''Küresel Krizin Etkileri: EMO Üyelerinin İstihdamı'' araştırması yapıldığı bildirildi.

Açıklamada, tabakalı rastgele örneklem seçimine dayalı olarak Mart-Haziran 2009 tarihleri arasında 855 mühendisin katılımıyla anket çalışmasının gerçekleştirildiği ifade edildi.
Araştırma sonucunda EMO'ya üye olan elektrik, elektrik-elektronik, elektronik, elektronik haberleşme, bilgisayar ve biyomedikal mühendislerinin yüzde 69,3'ü küresel krizden çeşitli şekillerde etkilendi.

İş bulma olanağı yüksek olarak değerlendirilen EMO üyeleri arasında işsizlik oranının yüzde 10 olduğu saptanırken, işsiz mühendislerin yüzde 44,3'ünün de iş bulma umudunu kaybettiği ortaya çıktı. 1-2 yıl arasında iş bulmayı umut eden yüzde 8'lik paya sahip işsizler de dahil edildiğinde, işsiz EMO üyesi mühendislerin yüzde 52,3'ünün iş bulma umudundan yoksun olarak 2010 yılına girdikleri görüldü.

Araştırmaya göre, EMO üyelerinin krizin etkisine yönelik 1. sırada (yüzde 31,3) işaretledikleri seçenek ''geleceğe güvenle bakamıyorum'' olurken, mühendislerin yüzde 13,2'si ''Borçlarımı ödeyemiyorum'' seçeneğini, yüzde 10,7'si ''İşyeri sahibiyim, iş kapasitem daraldı'' seçeneğini işaretledi.

Mesleki unvanlar bazında oluşturulan tabakalara göre krizden etkilenme oranlarına bakıldığında en yoğun etki bildirimi yüzde 75 ile elektrik mühendislerinden, en az etkilenme bildirimi (üye sayısı çok düşük olan biyomedikal mühendisleri hariç tutulduğunda) yüzde 51,8 oranıyla bilgisayar mühendislerinden geldi. Elektronik haberleşme mühendislerinin krizden etkilenme oranı yüzde 68,4 olurken, elektronik mühendislerinde bu oran yüzde 65,4, elektrik-elektronik mühendislerinde yüzde 65,1 olarak belirlendi.
 

En çok 45-55 yaşındakiler etkilendi

Yaş gruplarına göre krizin etkisi incelendiğinde ise en fazla yüzde 80,4 ile 45-55 yaş arasındaki mühendislerin krizden etkilendiği saptanırken, en az etkilenme oranı yüzde 58,4 ile 25 yaş ve altındaki genç mühendisler grubunda görüldü. 25-35 yaş arası, 35-45 yaş arası ve 55 yaş üzeri gruplarda ise krizden etkilenme oranı sırasıyla yüzde 60,5, yüzde 67,6 ve yüzde 68,25 oldu.

Araştırmanın en yaşlı örneklem grubunu oluşturan 55 yaş üzeri mühendisler ile 45-55 yaş arası mühendisler grubunda çalışanların, çalışmayanlara göre ekonomik krizden daha fazla etkilendikleri belirlendi.

Genç mühendislerde ise oranın tersine döndüğü, işsiz olan 25 yaşında ve daha genç mühendislerin krizden etkilenme yüzdesi 88,2 olduğu, bu oranla işsiz EMO üyesi mühendisler arasında en fazla krizden etkilenen yaş grubunu oluşturdukları tespit edildi.
 

İşsizlik-işsiz durumu

Araştırmaya göre, en yüksek işsizlik oranı yüzde 10,7 ile elektrik-elektronik mühendislerinde görülürken, işsizlik oranı elektrik mühendislerinde yüzde 10,3, bilgisayar mühendislerinde yüzde 9,5, elektronik haberleşme mühendislerinde yüzde 8,3, elektronik mühendislerinde yüzde 7,7, biyomedikal mühendislerinde ise yüzde 7,1 olarak belirlendi.

Yaş grupları bazında işsizlik verileri değerlendirildiğinde; en genç işgücü konumundaki 25 yaşında ve daha genç mühendislerde işsizlik oranının yüzde 19,1 olduğu saptandı.
Araştırma sonuçlarına göre, işsizlik oranı, 25-35 yaş arasındaki mühendislerde yüzde 6,3, 35-45 yaş arasındaki mühendislerde yüzde 6 olurken, 45-55 yaş arası mühendislerde işsizlik oranı yüzde 11,5'e, 55 yaş üzeri mühendislerde ise yüzde 25'e kadar çıkıyor.

İşsiz mühendislerin yüzde 28'i 6 ay-1 yıldır, yüzde 27'si 1 yıldan daha uzun zamandır, yüzde 23'ü 3-6 aydır, yüzde 14'ü de 3 aydan daha az zamandır işsiz olduğu belirlendi.
 

Çalışma koşulları ve ücretler

Çalışan EMO üyesi mühendislerin yüzde 72'sinin ''meslek alanında tam zamanlı ve ücretli'' olarak istihdam edildiği belirlendi.

Araştırmaya göre, çalışan EMO üyesi mühendislerin yüzde 17,2'si kendi işyerinde mesleki alanında faaliyet gösterirken, yüzde 6,9'u yarı zamanlı, sözleşmeli, proje başı gibi esnek istihdam kapsamında çalışıyor. Mühendislerin yüzde 3,5'i ise mesleki alanı dışında faaliyet yürütüyor.

EMO üyesi çalışanların yüzde 45,8'i 1500-2500 lira, yüzde 26,9'u 2500-4500 lira arasında gelir karşılığı çalışırken, çalışan mühendislerin yüzde 5,4'ü 4500-6500 lira aralığında, yüzde 2,1'i de 6500 lira üzeri gelir elde ederken, yüzde 15,6'sı 527-1500 lira ile EMO'nun 2009 yılı en az ücret tarifesinin altında çalışıyor.

Çalışan mühendislerin binde 7'si 527 TL (araştırmanın yapıldığı 2009 yılı ilk 6 aylık döneme ait asgari ücret) ile asgari ücret düzeyinde, binde 5'i de 527 TL'den az gelir elde ettiğini beyan ederken, Türk-İş'in aylık açlık ve yoksulluk sınırları dikkate alındığında mühendislerin yüzde 62'6'sının yoksulluk sınırının altında yaşamını sürdürdüğü tespit edildi.