Küçük eller fındık toplamasın

Türkiye’de 2013 yılından bugüne toplam 350 çocuk iş cinayetlerinde öldü. 2019’da, Eylül ayı sonu itibarıyla iş cinayetlerinde ölen çocuk sayısı 55. 23’ü 14 yaşının altında.

Figen Atalay

Dünya Çocuk Hakları Günü, çocuklara ithaf edilmiş özel günlerden biri. Ancak, çocukların hakları, her gün çok çeşitli biçimlerde ihlal edilmeye devam ediyor. Bir hak ihlali olan çocuk işçiliği dünyada ve Türkiye’de hâlâ yaygın bir sorun. 

Viranşehir Hayata Destek Evi yöneticisi Leyla Ezberci, “Çocukları korumaya önce kendi gündelik hayatımızda, her gün geçtiğimiz sokaklarda gördüğümüz çocuk yüzleriyle, tükettiğimiz ürünlerdeki çocuk emeğini dert edinerek başlamalıyız” çağrısında bulunuyor. 

Hayata Destek Derneği’nce 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü için hazırlanan çalışmaya göre, Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin kabul edilmesinden bu yana geçen 30 yılda hem dünyada hem Türkiye’de çocukların hayatında birçok şey değişti. Ancak halen acilen düzeltilmesi gereken sorunlar var.

2 MİLYON ÇOCUK İŞÇİ 

Viranşehir Hayata Destek Evi yöneticisi Leyla Ezberci şöyle konuştu: 

“Özellikle çocuk işçiliğinin en ağır biçimlerinden biri olan gezici mevsimlik tarım işçiliği birçok toplumsal sorunu beraberinde getiriyor. Senenin yaklaşık 6 ayı göç yolunda olan aileler güvensiz şekilde seyahat ediyor, ağır iş koşullarında çalışıyor. 

Çalışmayan çocuklar ise günün 12 saati ebeveynsiz bir şekilde çadır alanlarında kalıyor. Eğitim döneminde göç yolunda olan çocuklar hem eğitimden uzak kalıyor hem de sağlık, güvenlik, sosyal faaliyetler ve insani yaşam standartlarına erişemiyor. 

Soframıza koyduğumuz domatesten, ayağımıza giydiğimiz ayakkabıya, yediğimiz ekmekten satın aldığımız tekstil ürününe çocuk işçiliği maalesef hâlâ her sektörde yaygın. Bakkalda, fırında, terzide, atölyede karşılaştığınız çıraklar, yalnızca buzdağının görünen yüzü, sözünü ettiğimiz yaklaşık 2 milyon çocuk. 

Çocuklara ithaf edilmiş bu özel gün vesilesiyle bir kez daha tekrarlamak istiyorum; çocuk işçiliği, her yetişkinin koruma, kollama yükümlülüğü olan çocukların haklarının ihlali anlamına gelir ve bu ihlali önlemek için atılması gereken adımların ilki sorunun ayırdında olmaktır.”

385 MİLYONU AŞIRI YOKSUL

- Dünyada aşırı yoksulluk sınırı içinde 862 milyon kişi var ve bunların 385 milyonu çocuk.

- 2040 yılında iklim krizinden kaynaklı 4 çocuktan 1’inin temiz suya erişimi olmayacak.

- 262 milyon çocuğun okula erişimi yok.

- 650 milyon kadın ve kız çocuğu 18 yaş altı evliliğe zorlanmış. Her yıl 12 milyon kız çocuğu 18 yaşından önce evlendiriliyor. 

- Dünyada yerinden edilen 71 milyon insanın 31 milyonu çocuk. 13 milyon çocuk savaş ve çatışmalar sebebiyle ülkelerinden ayrılıp başka ülkelere sığınmak zorunda bırakıldı.

- Dünyada 152 milyon çocuk işçi var ve bunların 10’da 7’si ağır ve tehlikeli işlerde çalışıyor.

- Çocuklar hâlâ Türkiye’de çocuk işçiliğinin en kötü biçimleri kabul edilen alanlarda, yani sokakta, küçük ve orta ölçekli işletmelerde ağır ve tehlikeli işlerde, tarım alanlarında çalışıyor.

- Her 10 çocuktan 7’si mevsimlik tarım alanında çalışıyor, okula gidemiyor, çocukluğunu yaşayamıyor, pek çok riske maruz bırakılıyor.