Kriz için aynı masa

ABD Konsolosluk çalışanının mart ayında tutuklanmasıyla başlayan ve İstanbul Konsolosluğu çalışanı Metin Topuz’un tutuklanmasına karar verilmesinin ardından vizelerin askıya alınması ile doruğa tırmanan gerginlikte taraflar ilk defa masaya oturdu. Türkiye ilk defa ABD’ye iddialarla ilgili bilgi sunarken ABD heyeti, “Bu krizi aşacağımızdan eminiz ama evimizde bir terörist varsa bunun nedenlerini bilmek isteriz” mesajı verdi. Krizin patlak vermesinden 10 gün sonra Türk ve ABD’li heyetler dün Dışişleri Bakanlığı’nda bir araya geldi. ABD heyetine Avrupa ve Avrasya İşlerinden Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Jonathan Cohen, Türk heyetine ise Müsteşar Yardımcısı Ahmet Muhtar Gün başkanlık etti. İlk defa Adalet ve İçişleri Bakanlığı’ndan yetkililer de masada yer alırken, görüşmelerin devam etmesi bekleniyor. Görüşmeler, önceki gün N.M.C’nin eşi ve oğlunun serbest bırakılmasıyla olumlu bir havada başlarken ABD tarafı, Metin Topuz’un işini yaptığı için mi yoksa Türk tarafının iddia ettiği gibi ‘terörist faaliyetleri için mi’ tutuklandığına yanıt aradı. Görüşmelerde Türk heyeti, ABD’de devam eden davalarla ilgili yargının tutumuna değinirken ABD içinse çalışanlarına ‘terörist’ suçlaması ile Rıza Sarraf’ın yargılandığı dolandırıcılık davası arasında büyük fark var.

3 beklenti

ABD’li heyet, dün personeline yönelik tutuklamalarla ilgili “nitelikli bilgi” paylaşılmasını talep ederken, şu 3 başlıkta güvence aradığı öğrenildi:

-Bizim evimizin içerisindekilerle ilgili, terörist olduğuna dair bir soruşturma varsa, bizim bununla ilgili işbirliği yapmamız gerek.

-Yasal standartlara uygun şekilde ciddi suçlamalarla tutuklandığını bilmemiz gerek.

-Personelimizin işlerini yaptıkları için tutuklanmayacağını bilmemiz gerek, çünkü talimatı veren ABD’li uzmanlar.

Kalın: Çözülür

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, ABD ile yaşanan karşılıklı vize sorunuyla ilgili, “Ben yakın bir vadede bu işin çözüleceğine inanıyorum. Çözülmemesi için bir gerekçe de yok. Bilgi alışverişi olsun, konsolosluklara ziyaretçilerin gitmesi, gözaltında olan veya tutuklu olan kişilerin ziyaret edilmesi, avukatlarıyla görüşmesi gibi konularda mutabakat sağlanıyor şu anda” dedi.

Görüşmeler sürecek

Dışişleri’nden bir yetkili, görüşmelerin ardından “Yapılan görüşmeler çerçevesinde vize konusunda bir an önce normale dönülmesi yönünde temasların sürdürülmesine karar verilmiştir. Adli ve güvenlik konularında bir Ortak Çalışma Komitesi kurulması konusu da bu çerçevede yapıcı şekilde ele alınmıştır” görüşünü paylaştı.

Sert tepki

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, ABD heyetinin vize krizinin bitmesi için sunduğu şartlara, “Türkiye dayatmalara boyun eğmez” diyerek sert çıktı. Çavuşoğlu, “Bizim çıkarlarımıza karşı gelen şeyleri kabul etmeyiz. Şartlar ne olursa olsun bir kişi suç işlemişse bu bizim elimizde değil. Hukuk gerekeni yapar. Vize krizi bizim için gereksiz bir krizdi. Bu tip lüzumsuz konuların iki müttefik ülkenin konusu olmamalı” dedi.