Kovid-19 aşısını gönüllü yaptıracak 100 genç aranıyor

Evrim Ağacı'nda yer alan bir makaleye göre, “virüs yükleme deneyi” fikri, bir grup akademisyen tarafından kamuoyuyla paylaşıldı. Harvard Üniversitesi tarafından internette yayınlanan iş teklifine göre, aşının işe yarayıp yaramadığına ilişkin hızlı bir kanıt sağlayarak test süresini aylar bazında kısaltabileceği öngörülüyor. Teklifi Harvard Üniversitesi salgın hastalıklar uzmanlarından Marc Lipsitch, Rutgers Üniversitesi biyoetikçilerinden Nir Eyal ve Londra Hijyen ve Tropikal Hastalıklar Akademisi istatistikçilerinden Peter Smith birlikte hazırladılar. 

Marc Lipsitch, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kullandı: "#Kovid19 nedeniyle ekonomiden, sağlık sisteminden veya her ikisinden de fedakarlık etme ikileminden kurtulmak için yeni fikirlere ihtiyacımız var."

Kimi uzmanlara göre salgının bitmesi için en iyi çözümün aşı olduğu söylenirken, Massachusetts’in Cambridge şehrindeki Moderna Therapeutics tarafından üretilen bir aşı adayı, ilk güvenlik testi aşamasında Washington eyaletindeki sağlıklı gönüllülere uygulanıyor.

Ancak henüz hiç kimse bilerek virüsü almaya gönüllü olmadı. Gönüllülere bu canlı virüsü yüklemek, ciddi hastalıklara ve ölüme bile yol açma riski taşıyan bu yöntem kimi uzmanlara göre etik açıdan tartışmalı.

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nin yayınladığı istatistiklere göre, ABD’de Kovid-19 nedeniyle hastaneye yatırılanların %20’sini 20-44 yaşları arasındaki kişiler oluşturuyor, bu yaş grubundakilerin ölüm oranı ise 750’de bir.

“RİSK ALMAYA DEĞMEZ"

Aşı yükleme testleri konusunda uzman olan, Maryland Üniversitesi’nden Myron Levine bu yöntem için risk almanın değmeyeceğini belirterek şu ifadeleri kullandı:

"1970’ten bu yana kolera gibi hastalıkların araştırmalarında yükleme deneyleri yapıyorum. Ancak araştırmalara belli senaryolar dahilinde izin veriliyor. Bu senaryolardan birinde deneklere virüsün zayıflatılmış veya etkisi hafifletilmiş versiyonları verilir. Diğer senaryoda ise aşının başarısız olma ya da işlerin ters gitme olasılığına karşı bir ilaç tedavisinin mevcut olması zorunluluğu aranır. Ancak Kovid-19’la birlikte görülen tehlikeli zatürre için henüz bir ilaç tedavisi yoktur."

Bu işin nasıl yapılacağına dair bir plan sunan üç araştırmacı, ilk olarak o zamana kadar virüsü kapmadıklarından emin olmak için genç gönüllüler iki haftalık bir karantinaya alınacaklar. Sonrasında virüs verilecek ve gelişmeler takip edilecek. Gönüllüler araştırma boyunca “güvenli ve rahat bir ortamda” izole edilecekler. Bu sırada doktorlar gönüllülerin boğazında virüs üreyip üremediğini ve semptomların ortaya çıkma süresini gözleyecekler. 

"SON TEKNOLOJİYE SAHİP TESİSLERDE KOVİD-19 TEDAVİSİ"

Araştırmacıların tahminleri ise şu şekilde: "Bu tip araştırmalar için gereken gönüllü sayısı, seçilen sonlanım noktasına göre değişir, bu araştırma için 100 civarında gönüllü gerekebilir. Çalışma sırasında enfekte olan gönüllüler, en son teknolojiye sahip tesislerde, yoğun bakım kaynaklarında öncelik verilerek, son derece özenli bir Kovid-19 tedavisi görecekler."

Moderna ve Ulusal Sağlık Enstitüsü ise aşı için güvenlik çalışmalarına başladıklarını, hayvanlar üzerindeki testlerin bitmek üzere olduğunu bildirdiler.

İş teklifinin yazarları aşı yükleme testinin hayata geçirilmesi üzerine şu şekilde konuştu: "Önemli bir ortak fayda için bile olsa insanlardan ağır hastalık hatta belki ölüm riskini almalarını istemek kabul edilemez gibi görünebilir. Ama aslında gönüllü itfaiyecilerden başkalarının yararı için alevler içindeki binalara girmelerini isterken tam da bu tip riskleri almalarını istiyoruz."