Koronavirüsü keşfeden kadın

Bugün 500 binden fazla insanın hayatını kaybetmesine neden olan Covid -19’un atası, yani ilk koronavirüsün keşfini kimin yaptığını merak ediyorsanız işte cevabı: June Almeida! İskoç bir otobüs şoförünün kızı olarak dünyaya gelen Almeida, 1964 yılında Londra’daki St Thomas Hastanesi’nde bir elektron mikroskobunda görüntülediği koronavirüsü tanımlayan ilk bilim insanı olarak tarihe geçti.

1930’da doğan June Hart (Almeida), Glasgow’un kuzeyindeki Alexandra Park’ın yakınlarında büyüdü. June’un okul deneyimi de bir hayli enteresandı; resmi anlamda ciddi bir formal eğitim almadan okuldan ayrılan June, Glasgow Royal Infirmary’deki histopatoloji laboratuvarında teknisyen olarak çalışmaya başlamıştı.

Daha sonra kariyerini ilerletmek için Londra’ya taşındı. 1954’te Venezüellalı sanatçı Enriques Almeida ile evlendi. Çift, kızlarıyla birlikte Toronto’ya taşındı. Tıp yazarı George Winter’a göre Almeida, çalışmaya başladığı Ontario Kanser Enstitüsü’nde kullandığı elektron mikroskobu sayesinde yeteneğini bir hayli geliştirmişti.

Öyle ki virüsleri toplamak için antikorlar kullanarak daha iyi görselleştirilmesini sağlayan bir yönteme öncülük etmişti.

SOĞUK ALGINLIĞI KEŞİFLERİ

1964’te Londra’daki St Thomas’s Hastanesi’ne bağlı Tıp Okulu’nda çalışmaya başlayan Almeida, Salisbury’deki soğuk algınlığı ünitesinde araştırmalarını yürüten Dr. David Tyrrell ile işbirliği yapmaya başladı.

Tyrrell o dönem gönüllülerden toplanan burun akıntısı örnekleri üzerine çalışıyordu. O ve ekibi soğuk algınlığıyla ilişkili yaygın olarak görülen birkaç virüsü çoğaltabilmişlerdi. Ancak ekip, yaygın soğuk algınlığı semptomlarını gönüllülere aktarabilse de bunu rutin hücre kültüründe büyütemiyorlardı.

Tyrrell, bunun bir elektron mikroskobuyla görülüp görülemeyeceğini merak ederek influenza virüsü olarak tanımladıkları ama tam olarak aynı olmadığını anladıkları virüs parçacık numunelerini June Almeida’ya gönderdi. Ve böylelikle bugün koronavirüs olarak bilinen virüs tanımlanmış oldu. Almeida; fare hepatitini ve tavuklardaki bulaşıcı bronşiti araştırırken de daha önce böyle parçacıklar görmüştü.

REDDEDİLEN MAKALE

Asıl ilginç olan ise bu bulguyu değerlendirdiği makalesi, hakemli bir dergi tarafından reddedilmesiydi. Çünkü hakemler, ortaya çıkan görüntülerin grip virüsü parçacıklarının sadece kötü resimleri olduğunu düşünüyordu. B814 suşundan yapılan bu keşif, nihayet 1965 yılında British Medical Journal’de yer bulacak ve gördüklerinin ilk fotoğrafları iki yıl sonra General Virology Journal’da yayımlanacaktı.

Winter’a göre, viralin görüntüsünde onu çevreleyen taç nedeniyle bu virüse koronavirüs adının verilmesi de çalıştıkları hastanenin başındaki Prof. Tony Waterson ile birlikte Tyrrell ve Almeida’nın verdiği kararla olmuştu.

Daha sonra doktorasını Londra’da veren Almeida, kariyerini, virüs görüntüleme alanında çeşitli patentler de aldığı Wellcome Enstitüsü’nde sürdürdü. Almeida, Wellcome’dan ayrıldıktan sonra yoga öğretmeni olsa da 1980’lerin sonunda HIV virüsünün yeni fotoğraflarını çekmeye yardımcı olduğu viroloji çalışmalarına döndü. June Almeida’yı 2007’de, 77 yaşındayken kaybettik.

Koronavirüs çalışmalarının öncüsü olarak tanınması için ise ölümünün üzerinden 13 yıl geçmesi, daha doğrusu, üzerinde çalıştığı virüsün pandemiye dönüşmesi gerekecekti.