Koronavirüs sıkıştırılırsa ezilir mi yoksa parçalanır mı?

Koronavirüs sıkıştırılacak olsaydı, ezilir mi yoksa parçalanır mıydı? Bilim insanları, patojenlerin nasıl bir araya geldiğini ve parçalanabileceğini anlamak için virüslerin fiziğini araştırıyor.

Zeynep Çam

Koronavirüs ya da başka herhangi bir patojen vücudunuza girdiğinde antikorlar virüsün dikensi uçlarına yapışarak onun sağlıklı hücrelere girişini engellerler. Princeton'dan araştırmacılar daha önce, Covid-19'a neden olan virüsler gibi patojenler için bu sessiz bulaşma evresinin, başarılı bir evrim stratejisi olabileceğini bulmuştu. 

Şimdi ise virüslerin fiziğine ilişkin araştırmalar yapan ABD'nin Delaware Üniversitesi'nde biyofiziksel kimyager olan Dr. Juan Perilla, H.I.V. gibi virüslerin daha yumuşak olduğunu söylerken, gribe neden olan virüslerin yumurta gibi çatlamaya eğilimli ve daha kırılgan bir yapıya sahip olduğunu belirtti.

New York Times'dan Katherine J. Wu imzasıyla yayınlanan makale, garip bir soruya yanıt arıyor: "Koronavirüs sıkıştırılacak olsaydı, ezilir mi yoksa parçalanır mıydı?"

Dr. Perilla, bu soruyu, virüslerden bahsederken asla göz önünde bulundurmayacağını ancak bir virüsün nasıl birbirine bağlandığını anlamaya çalışmak için önemli bir atılım olduğunu kaydetti. 

FİZİKÇİLERDEN VİRÜS ÇALIŞMALARI

Diğer birçok mikrop gibi virüsler de, enfeksiyonun iç işleyişini anlamaya hevesli biyologlar için iyi bir fırsat olarak görülüyor. Ancak son yıllarda, fizikçiler de hücrelerin çoğalmasını ve çalışmasını sağlayan mekanizmalara rağmen virüslerin kendilerini nasıl bir araya getirdiğini ve bir yerden bir yere nasıl hareket ettiğini çözmeye istekli bilim insanları arasına katıldılar.

Dr. Perilla gibi bazı fizikçiler virüs parçacıklarının mekanik özelliklerini birbirinden ayırırken, diğerleri virüs parçalarını bir araya getiren veya parçalayan kuvvetleri izliyor. Hatta bazıları da, insan hücrelerinde virüsleri bir araya getiren güçleri bozarak veya kendi kendini kopyalayan bir aşı paketi oluşturarak, yeni nesil Covid-19 tedavilerini tasarlamak için fiziği kullanıyor.

VİRÜS NASIL SABİT DURUYOR?

Koronavirüsün oluşumunda oldukça önemli bir erken adım da virüsün RNA'sını sıkılaştıran, sabit durmasını sağlayan ve böylelikle kolay bir şekilde sarmalanmasını sağlayan nükleokapsid adı verilen bir protein tarafından gerçekleştiriliyor.

St. Louis'deki Washington Üniversitesi'nde biyokimyacı ve biyofizikçi olan Jasmine Cubuk ile araştırma ekibi yaptıkları çalışmada, nükleokapsid ve RNA'nin birlikte çalıştıkları sırada, bir salata sirkesinden ayrılan yağ küreleri gibi yapılarını, kendilerini çevreleyen moleküllere karşı kapattıklarını keşfetti. 

Onlarca yıllık çalışma, virüs birleştirme sürecinin olağanüstü derecede kararsız bir şekilde gerçekleştiğini yeniden doğruladı. 

İLAÇ ÇÖZÜM OLABİLİR Mİ?

Virüs parçalama konusunda uzman olan Indiana Üniversitesi Bloomington'da biyofizikçi Adam Zlotnick, yeni virüslerin oluşumunu yavaşlatmak veya durdurmak için ilaç veya başka bir tedavi uygulamanın önemli bir strateji olabileceğini söyledi. 

Ancak o ve meslektaşları, süreci hızlandırmak için ilaç kullanmanın da felaket getirebileceğini keşfetti. Ayrıca araştırmacılar, doğru gruplaşma olmadığı takdirde virüsün parçalarının, yanlış bir şekilde birbirine yapışabileceğini belirtti.