Körfez ülkelerinden Katar'a: Türkiye'nin askeri üssünü kapatın
Suudilerin başını çektiği 4 ülkenin Katar’a verdiği ültimatomdaki 13 talep içinde ‘Türk üssünün kapatılıp askerinin gönderilmesi ve Al Jazeera yayınının bitmesi’ var
DHASuudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn ve Mısır’ın “terörizmi desteklediği” gerekçesiyle abluka ve yaptırım uyguladıkları Katar’a ültimatom yolladığı öğrenildi. 13 talepten oluşan liste Kuveyt aracılığıyla Doha’ya ulaştırıldı. 5 Haziran’da krizin patlamasından beri Katar’a tam destek veren, hatta asker gönderen Türkiye’nin El Rayyan Askeri Üssü’nün kapatılması talebinin de yer aldığı liste şöyle:
1) İran’la diplomatik ilişkileri kes ve İran’daki ofislerini kapat. İran Devrim Muhafızları üyelerini Katar’dan gönder. İran’la askeri işbirliğini sonlandır. İran’la ticarette ABD yaptırımlarına uy. Yemen’de Şii Husilere mali desteği kes.
2) Müslüman Kardeşler, IŞİD, Kaidei Nusra ve Lübnan Hizbullah’ı gibi “terörist” örgütlerle ilişkini bitir, maddi desteğe son ver, resmen terörist ilan et.
3) Al Jazeera kanalını ve bağlantılı istasyonlarını kapat.
4) Arabi21, Rassd, Al Arabiya, Al Jadeed ve Middle East Eye da dahil olmak üzere direk veya dolaylı yoldan Katar fonlu olan medya kuruluşlarını kapat.
5) Türkiye’nin Katar’daki askeri varlığını derhal iptal et, Türkiye’nin askeri üssünü kapat. Katar toprağında Türkiye’yle askeri işbirliğini bitir.
6) Suudi Arabistan, BAE, Mısır, Bahreyn, ABD, Kanada ve diğer ülkeler tarafından terörist olarak görülen kişiler, gruplar ve organizasyonlara her türlü yardımı kes.
7) Suudi Arabistan, BAE, Mısır ve Bahreyn tarafından aranan teröristleri teslim et. Mal varlıklarını dondur. Hareketleri ve finansal durumları ile ilgili istenen bilgileri paylaş.
8) Başka ülkelerin içişlerine karışmayı kes. Suudi Arabistan, BAE, Mısır ve Bahreyn vatandaşlarına Katar vatandaşlığı verme. Katar vatandaşlığı bulunanların kendi ülkelerinin yasalarını ihlal etmeleri durumunda pasaportlarını iptal et.
9) Suudi Arabistan, BAE, Mısır ve Bahreyn’deki muhalif gruplarla tüm ilişkileri kes. Katar’ın bu gruplarla önceki ilişkileri ve bu gruplara sunduğu desteğin tüm belgelerini teslim et.
10) Katar’ın politikaları nedeniyle son yıllarda yaşanan can ve mal kayıpları için tazminat öde. Tazminat miktarı daha sonra Katar’la birlikte belirlenecek.
11) Askeri, politik, sosyal ve ekonomik olarak diğer Körfez ve Arap ülkeleriyle 2014’te Suudi Arabistan’da belirlenen çizgiye gel.
10 gün süre verildi
12) Tüm talepler Katar’a ulaştıktan sonra 10 gün içerisinde kabul edilmezse, talep listesi geçersiz olacaktır. Bu döküman, Katar’ın talepleri kabul etmemesi durumunda ülkelerin ne yapacağını açıklamaz.
13) Taleplerin kabulünden sonra ilk yıl için aylık denetimlere razı ol. İkinci yılda her çeyrekte, takip eden 10 yılda ise yıllık denetimleri kabul et.
Işık: İlişkilere müdahale
Katar krizinin çözümü için son günlerde Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Mekke’de Suudi Kralı Salman’la biraraya gelmesi ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Salman’la telefon görüşmesi yapmasına rağmen ültimatoma Türkiye de dahil edildi. İlk tepkiyi NTV’ye demecinde veren Savunma Bakanı Fikri Işık, “Bu talebi henüz resmi olarak görmedim ama varsa bu ikili ilişkilere müdahale anlamı taşıyabilir” dedi. “Bu biraz da ülkeler arasındaki güç ilişkisinin tezahürü olabilir. Katar’daki Türk üssü Katar askerinin eğitimi, Katar’ın ve bölgenin güvenliği içindir. Kimse bundan rahatsız olmamalı. Bu anlaşmanın yeniden masaya getirilmesi gibi bir düşünce yok” diye devam eden Işık “Suriye, Irak, terör DAEŞ, başka terör örgütleri. Bu kadar ağır sorunlarla uğraşılırken böyle bir krizin çıkması bizi üzüyor. Bu ülkeler arasındaki sorunların ambargoya dönüşmeden çözülmesi bizim en önemli isteğimiz. Bir sorun varsa masada oturulup çözülsün” çağrısı yaptı. Baştan beri Katar’a ablukanın kaldırılması çağrısında bulunan hükümet, Katar’a Türk askerinin konuşlanmasının önünü açacak kanun tasarısını da jet hızıyla TBMM’den geçirmişti. Pazar günü itibariyle TSK mensuplarının Katar’a intikali başlamıştı.
BAE: Ankara’ya güvenme BAE Dışişleri Bakanı Enver Gargaş ise Katar’ı talep listesini sızdırmakla suçlayıp “sızıntı, çocukça şekilde arabuluculuğu baştan başarısızlığa uğratma çabasıdır. Biz kardeşimizden böyle hareketler görmeye alıştık dedi. “Katar için akıllıca olan komşularının talepleri ve endişelerini ciddiye alması, yoksa boşanma gerçekleşecek” uyarısı yapan Gargaş “Kardeşimiz krizin çözümünün Tahran, Beyrut, Ankara ya da Batı başkentlerinde yahut medya organlarında olmadığını, komşularının güvenini yeniden kazanmasından geçtiğini anlamalı. Körfez’de Truva atı gibi davranmaya ya da aşırılıkçıların gündemi için platform oluşturmaya devam etmesini kabul etmemiz mümkün değil” diye çıkıştı. Arap Baharı döneminde isyancıları destekleyen, Müslüman Kardeşler’in sözcüsü gibi yayın yapan Katar kanalı Al Jazeera ise kapatılması talebine “İfade özgürlüğünü ihlal eden bir suç” tepkisini gösterdi.
İran füzeleri gösterdi İran’da her yıl ramazanın son cuma gününde düzenlenen ‘Kudüs Günü’ne bu yıl Suudi Arabistan karşıtı sloganlar damga vurdu. Yüz binlerce İranlının sokakları doldurarak ellerinde devrim lideri Ayetullah Humeyni’nin posterlerini taşıdığı gün kapsamında Devrim Muhafızları da Zülfikar ve Kadir füzeleriyle gövde gösterisi yaptı. Bu hafta Suriye’de ABD’nin Esad güçlerinin uçağını düşürmesi üzerine İran da 800 km uzaktan attığı Zülfikar füzeleriyle IŞİD’in Deyr ez Zor’daki üslerini vurmuştu. Dünkü mitinglerde ABD, İsrail, Suudi Kraliyeti ve IŞİD bayrakları yakılırken hepsi için “ölüm” sloganı atıldı. Tahran’daki Filistin Meydanı’na İsrail’in yok oluşu için gerisayım paneli yerleştirildi. Dini lider Ayetullah Hameney 2015’te İsrail’in 25 yıl içinde yok olacağını öne sürmüştü. Hamaney’in Kudüs Günü konuşmasının merkezinde ise ABD Temsilciler Meclisi’ne sunulan İran’a yeni yaptırım paketi vardı. Hamaney, tasarının 2015’te dünya güçleriyle imzalanan nükleer anlaşmaya aykırı olduğunu belirtti. |