Konutta amorti süresi 30 yıla çıktı

İstanbul’da markalı konutların kendini geri ödeme süresi 20-25 yıllara, hatta bazı projelerde 30 yıla çıkmış durumda.

Şehriban Kıraç

Hangi emlakçı ile konuşursak konuşalım elimizdeki evi satamıyoruz ya da kiraya veremiyoruz diyor. Konut yatırımlarında geri dönüş süreleri 10 yıldan 30 yıla kadar çıktı. Türkiye’de konutun getirisi de düşüyor.

İstanbul’da markalı konutların kendini geri ödeme süresi 20-25 yıllara hatta bazı projelerde 30 yıla çıkmış durumda, çok değil 15 sene önce bu rakam 10-12 yıllardaydı. Şehrin gelişmekte olan yerlerinde markalı olmayan konutlarda amorti süresini 17-20 yıllarda olduğunu görüyoruz.

Evler boş kalıyor

EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı’ya göre 2000-2001 yıllarında amorti süreleri 10-12 sene civarındaydı. Ondan önceki dönemlerde de benzer istikrarda seyrediyordu. Konutun fiyat ve kira arasında makasına açılması ile amorti süreleri uzadı. Bu da son 15 senede gerçekleşti. Amortisman sürelerinin son dönemde hızla arttığı İstanbul’da özellikle markalı konutların kira geri dönüş süresi ortalamanın çok daha üzerinde. İstanbul’da konut metrekare fiyatlarında artış yaşandıkça kira geri dönüş sürelerinde de yükseliş gerçekleşiyor.

İşin özünde kira geliri konut fiyatı kadar artmayınca mülkün kendini ödeme süresinin uzadığını anlatan Yazıcı, “Kolayca kiraya verilemeyen gayrimenkulün uzun süre boş kalması, yatırımcı için değer kaybına sebep olmasına ve amortisman süresinin uzamasına neden olabiliyor. Amortisman süresini etkileyen birçok dinamik var, yalnız satış ve kira korelasyonu amortisman süresinin belirlenmesinde yeterli değil. Kolayca kiraya verilemeyen gayrimenkulün uzun süre boş kalması, yatırımcı için değer kaybına sebep olmasına ve amortisman süresinin uzamasına neden olabiliyor. Tüm bu gerçekler göz önünde bulundurulduğunda amortisman sürelerinin yıllar içinde kısalmayacağını ama artık artmayacağını düşünüyorum” dedi.

Getiri azaldı

Türkiye’de konut fiyatları mayısta bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 12.58 artarak, yüzde 12.73 seviyesindeki üç ay vadeli TL cinsi ortalama mevduat faizinden daha az getiri sağladı. Konut fiyatları, 2011 yılından bu yana ilk kez mevduat faizinin altında kaldı. İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER ) Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, konut fiyatlarının mevduat faizinden düşük kalmasının, inşaat firmalarının fiyat artışını dizginleyip üreticiye daha düşük fiyatlı konut sunmak istemesinin sonucu olduğunu savundu. Durbakayım, konut getirisindeki ‘tek taraflı fedakârlık’ sonucu oluşan getiri azalmasına karşın konut satışlarının olumsuz bir tablo çizmediğini ve gelecek vaat ettiğinini aktardı