Kömürde yaşam yok

Soma faciası sonrası gündeme gelen ‘yaşam odaları’ tebliği nihayet çıktı ancak en çok kaza kömür ocaklarında yaşanmasına karşın buralara sığınma odası yapılmayacak.

Mustafa Çakır

Soma’da 301 madencinin yaşamını yitirdiği facianın ardından gündeme gelen “sığınma (yaşam) odalarına” ilişkin tebliğ sonunda çıktı. Gerek Soma’daki, gerekse de Ermenek’teki faciaların ardından “Neden ocaklarda sığınma odası yoktu” sorusu gündeme gelmişti. Ancak düzenleme faciaların yaşandığı kömür madenlerini kapsamıyor. Tebliğe göre şartları taşıyan “metal” madenlerinde sığınma odaları kurulacak. Uygulama da 1 Temmuz 2018’de başlayacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, “Yeraltı Maden İşyerlerinde Kurulacak Sığınma Odaları Hakkında Tebliği” yayımladı. Tebliğde yer alan düzenlemeler özetle şöyle:

-İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası 20 Haziran 2012’de TBMM’de kabul edilmişti. Soma faciasının ardından ise “sığınma odaları” gündeme geldi. Yasada bu yönde değişiklik yapıldı. Tebliğ, bu yasada belirtilen yeraltı maden işyerlerinde kurulacak sığınma odalarına ilişkin usul ve esasları düzenliyor.

-Tebliğ sadece yeraltı “metal” maden işyerlerini kapsıyor. Faciaların yaşandığı kömür madenleri ise kapsam dışında kaldı.

-Tebliğe göre metal madenlerinde işveren sığınma odaları kuracak. Sığınma odalarının, çalışma alanlarına olan uzaklığı en fazla 700 metre olacak. Ancak hazırlık aşamasında olan ve üretim aşamasına geçmemiş faaliyet alanları için bu kural geçerli değil.

-Sığınma odası kurma zorunluluğu yoksa, acil durum senaryosuna göre sığınma odası kurulup kurulmayacağına işveren karar verecek.

 -İşveren sığınma odalarını her zaman kullanıma hazır durumda bulunduracak. Odaları “hayat hattı” ile erişime mümkün hale getirecek.

-Sığınma odalarının kullanılması durumunda içinde bulunan kişilere en az 36 saat yetebilecek solunabilir hava, klima, hava temizleme, nem alma, aydınlatma, uyarı ışıkları, haberleşme, gaz izleme sistemleri ve en az 36 saate kadar yedek enerji kaynağı bulundurulacak.

-Sığınma odası ve yerüstü arasında görsel veya sesli iletişimin kurulmasına olanak sağlanacak. Sığınma odasının kontrol ve bakımları en geç 6 ayda bir yapılacak.