Köle olmaya hazır mısınız?

Hükümetin sosyal taraflara sunduğu taslak, işçi hakları açısından tartışmalı düzenlemeler içeriyor. Taşeron çalıştırmanın kapsamını genişletiyor. Özel istihdam bürolarına ‘işçi kiralama yetkisi’ veriyor.

Mustafa Çakır/ Cumhuriyet

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın, üçlü danışma kurulu toplantısında işçi ve işveren örgütlerine sunumunu yaptığı taslak, taşeron çalıştırmanın kapsamını genişletiyor. Özel istihdam bürolarına “işçi kiralama yetkisi” veriyor. Taslakta yer alan düzenlemeler şöyle:

Taşeronda kapsam genişleyecek: İş Yasası’ndaki alt işverenlikle ilgili tanım değiştirilecek. Yeni tanım şöyle olacak: “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin asıl işin teknoloji veya uzmanlık gerektiren bölümlerinde ya da yardımcı işlerinde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçileri sadece o işyerinde çalıştıran diğer işverene alt işveren denir.” Buna göre işveren “teknoloji veya uzmanlık gerektiriyor” gerekçesiyle hemen hemen her işte taşeron çalıştırabilecek.

Yasaya aykırılık halinde taşeron işçileri asıl işverenin emsal ücret ve sosyal haklarını alacak.

Taslağa göre asıl işverene, taşeron işçilerinin ücretlerini aylık olarak kontrol etme, işçi sağlığı ve iş güvenliğine uyumunu denetleme sorumluluğu verilecek. Taşeronun ödemediği ücret asıl işverence işçinin banka hesabına yatırılacak. İşin niteliğine göre alt işveren işçileri için bir ücret skalası belirlenecek. Süreklilik arz eden hizmetlerin sözleşmesi en az 3 yıllık yapılacak.

İşçiler kiralanacak: Özel istihdam bürolarına sendikaların karşı çıktıkları “işçi kiralama” yetkisi verilecek. İşveren, askerlik, doğum, izin, hastalık gibi nedenlerle işçi ayrıldığında, acil hallerde veya mevsimlik işlerde en fazla 6 ay süreyle işçi kiralayabilecek. Evde görülen temizlik, hasta, yaşlı ve çocuk bakım hizmetlerinde süre sınırı olmayacak.

İlle de fon: Bireysel kıdem hesabı sistemine geçilecek. Kıdem primi işçinin bu hesabına yatırılacak. Hesap nemalandırılacak. Sözleşmesi devam eden işçilere mevcut durumu seçme ya da yeni sisteme geçme hakkı tanınacak. Yasanın yürürlük tarihinden sonra işe girenler yeni sisteme tabi olacak. Bu durumda işten atılan ya da ayrılan işçi fon sistemine geçmek zorunda kalacak. Fona yükümlülüğünü aksatan işveren 5 puanlık prim indirimi ve istihdam teşviklerinden yararlanamayacak. Vaktinde yatırılmayan prim, faiziyle ödenecek.