Köle gibi çalışma

Hükümetin öve öve bitiremediği ocakla ilgili eleştiriler say say bitmiyor.

Mustafa Çakır/Cumhuriyet

Facianın meydana geldiği Soma’daki maden ocağına ilişkin birçok eksiklik dile getirildi. Ocakta çalışan işçiler işverenin 7/24 üretim yaptırdığını, üretim bandının hiç durmadığını belirterek, “o üretim bandı durursa tepedekiler bizi mahvederlerdi” dedi. Ocakta 700’ün üzerindeki işçinin vardiya değişimlerinin de yerüstünde değil, yeraltında gerçekleştirildiği öğrenildi. Can kaybının bu kadar yüksek olmasında bu vardiya değişimi de etkili oldu. Yeraltında bulunan trafonun çevresinde de beton tahkimat değil, tel örgü olduğu öğrenildi.

Maden ocağındaki arama çalışmaları dün gün boyunca devam etti. Ocağın önünde bekleyen işçiler ise madendeki eksikliklere dikkat çekti. İşçiler, ocakta yeraltında trafo bulunduğunu, ancak çevresinde beton tahkimat değil, tel örgü olduğuna dikkat çekti. Ocakta Somalı işçilerin yanı sıra, Balıkesir’den gelen işçilerin de çalıştığı öğrenildi. Vardiya değişimlerinin de üretimin hiç durmaması için yeraltında gerçekleştirildiği belirtildi. Ocakta işçilerin ücretlerinin kademelendirildiği, 18 yaşındaki işçilerin 1000 TL aldıkları ifade edildi.

Ölü sayısı 500’ü aşabilir

İşçiler, ocaktaki ölü sayısının ifade edilenin çok üzerinde olduğunu, 500’ü bile aşabileceğini ifade ettiler. Ocaktaki galerilere açılan ayak adı verilen kolların bazılarına henüz girilemediğine dikkat çekildi. Madende en az 5 mühendis de yaşamını yitirdi.

Daha önce aynı ocakta çalışan bir tekniker, “Çok derinlerde kömür vardı. Ancak bu kömürü çıkaramadık. Derinde olduğu için üzerini kül ile kapattık. Öğrendiğimize göre ocağın derinlerindeki üzeri kül ile kapatılan bu kömür oksijen ile temas ederek alev almış ve çökmüş. Yangın ocağın içerisine yayılmış. İşçiler de karbonmonoksit gazından zehirlenmişler. Ocak için için yanmaya devam ediyor” dedi. Ağaç tahkimatların da yandığını belirten tekniker, ocağın en az 6 ay çalışamayacağına işaret etti. Madene ilk müdahalenin de yanlış olduğuna dikkat çeken tekniker, ilk olarak oksijen basılmasının hata olduğunu, bunun yangını körüklediğini ifade etti. Tekniker, “bunun yerine alevlerin olduğu bölgeye kül pompalanması lazımdı” dedi.

Ocakta çalışan işçiler de madende hiç aralıksız 7/24 üretim olduğuna dikkat çekerek, “Üretim bandı hiç durmazdı. Eğer o üretim bandı durursa tepedekiler bizi mahvederlerdi. Amir korkusu vardı”dediler. Bu arada ocağın ilk olarak Çinliler tarafından yapıldığı bildirildi. Özelleştirmelere tepki gösteren işçiler, madenin hemen yan tarafında bulunan devlet tarafından işletilen diğer madene dikkat çekerek, “Buranın da devlette olması lazım. Özelleştirme yanlış. İşverenler maliyetli olduğu için devletin kullandığı yöntemleri kullanmıyor” dediler. Bu arada madenin sahibinin AKP’ye yakın bir isim olduğu da iddia edildi. İşçiler, işverenin son dönemde Soma’da üç ocak aldığına dikkat çektiler.