Kimliklerdeki din hanesi ‘çip’te kaldı

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) kimlik belgesinden din hanesinin tamamen kaldırılması yönündeki kararı yine uygulanmadı.

YUSUF ÖZKAN

Kırıkkale’de dağıtımına önceki ay başlanan yeni kartlarda bu bölüm, isteğe bağlı olarak çip içine yerleştiriliyor. HDP İstanbul Milletvekili Garo Paylan, dağıtım başlamadan önce konuyu İçişleri Bakanı Efkan Ala’ya sorduğunu, kendisine din hanesinin çiplerin içinde, isteğe bağlı olarak yer alacağı bilgisinin verildiğini söyledi. Uygulamaya Kırıkkale’de başlandığını öğrendiklerini bildiren Paylan, AKP’nin AİHM kararının arkasına dolandığını, eski yasal düzenlemelere göre işlem yürütmeye devam ettiğini vurguladı.

AİHM’den din hanesinin kaldırılması kararını çıkartan Alevi kökenli yurttaş Sinan Işık da, “Bu düzenlemeyle AİHM kararını boşa çıkarmaya çalışıyorlar. Görünürden alıp görünmeze koymakla, bu hane kalkmış olmuyor. Oysa AİHM kararı çok net, ‘hane olmamalı’ diyor. AKP ise gizli fişlemeyi sürdürüyor. Bunu da özgürlük getirmiş gibi yansıtıyorlar. İsteyen yazdırır, isteyen yazdırmaz ama o hane orada duracak. Kartları İzmir’den dağıtmaya başlasalardı gider itirazımı yapar, AİHM’ye de ‘Türkiye Cumhuriyeti sizi kandırmış’ derdim” yorumunu yaptı.

Sözler tutulmadı

Işık’ın başvurusu üzerine AİHM, 2 Şubat 2010 tarihinde verdiği kararda, kimlik kartlarında “din hanesi” bulunmasının insan haklarına ve vicdan özgürlüğüne aykırı olduğunu vurgulamıştı. AKP’nin bu konuda herhangi bir adım atmaması nedeniyle Işık, bu kez 3 Mayıs 2013’te Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) bireysel başvuru hakkını kullandı. Ancak AYM, 6 Kasım 2014’te verdiği kararla, başvuruyu konu yetersizliği nedeniyle reddetti. Süreç içinde de İçişleri Bakanlığı’na bağlı Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü, Avrupa Konseyi’nin AİHM kararının gereğinin yerine getirilip getirilmediğini sorması üzerine, “Çipli kimlik uygulaması başlattık. Yenilerinde kesinlikle olmayacak” yanıtı verdi.