Kilise, definecilere terk edildi

Şanlıurfa’da bulunan tarihi Ermeni Germuş Kilisesi kazılar nedeniyle delik deşik.

Zehra Özdilek

Şanlıurfa merkeze 10 kilometre uzaklıkta bulunan tarihi Ermeni Germuş Kilisesi (Surp Asdvadzadzin ) kaderine terk edildi. İnsani Yardım Derneği çalışanı Hatice Takuş, “Bu güzel iki katlı kilisenin en daimi ziyaretçileri define avcıları. Germuş Kilisesi’ne gittiğinizde içinde ve dışında irili ufaklı bir sürü çukur göreceksiniz. Biri kapanmadan bir diğeri açılan çukurlar. Kaderine terk edilen bu kilisenin akıbetini maalesef bu çukurlar belirliyor. Germuş Kilisesi günden güne yıkılıyor” diye konuştu. Şanlıurfa’da yaşayan A.D. ise “19. yüzyılda 7 kardeş tarafından yapılan kilise bir dönem ahır olarak kullanıldı. Kilise korumaya alınıp restore edilmeli. Yetkililere seslenmek istiyorum. Kilisenin restore edilip tekrardan ibadete açılmasını istiyoruz” ifadelerini kullandı.

‘Dokunulmayı bekliyor’

Germuş köyünün Ermenilerden kalma bir köy olduğunan değinen İnsani Yardım Derneği çalışanı Takuş, köyün yeni adının Dağeteği köyü olduğunu söyledi. Köye giden ince uzun yol takip edildiğinde tüm heybetiyle Germuş Kilisesi’nin insanları karşıladığını belirten Takuş, “Geçmiş zamanda 700’e yakın Ermeni ailenin burada yaşadığı biliniyor. Germuş köyünde yer alan, kapatılmış atıl bir şekilde duran, sadece define avcılarının sıklıkla ziyaret ettiğini her gittiğimde fark ettiğim Germuş Kilisesi, yaşadığım şehirde nefes alabilmek, durup düşünmek için kaçtığım mekânlardan birisi. Ermeni kilisesinin kitabesi olmadığından tam inşa tarihi bilemiyoruz. Ama 19. yüzyılda yapıldığı tahmin ediliyor” diye konuştu. Takuş şunları söyledi: “Kilisede malzeme olarak coğrafi şartlardan ötürü taş kullanılmıştır. Taşın zamana ve terk edilmişliğe karşı verdiği direnci yakından görüp dokunmalısınız. Şanlıurfa turizm açısından cazibe bölgesiyken Germuş Kilisesi tüm hüznü ve yalnızlığı ile dokunulmak istiyor.”

‘Ahır olarak kullanıldı’

Şanlıurfa’da yaşayan A.D. ise kilisenin 2015 yılına kadar ahır olarak kullanıldığını belirterek, “Tepkiler üzerine kiliseye hayvan konmamaya başlandı. 23 Ekim 2011 tarih/ 28093 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan kararla, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Turizm Gelişim Merkezi olarak ilan edildi. Alana bir tabela diken yetkililer, tarihi kilise ve çevresinde şimdiye kadar ne bir koruma önlemi aldı, ne de bir çalışma başlattı...Germuş köyünde 2 tane kilise vardı. Biri bakımsızlıktan yıkıldı. Yıkılan kiliseden sadece taş yığınları kaldı. Biz kilisenin sözde değil gerçekte koruma altına alınıp Hıristiyanlar tarafından ibadete açılmasını istiyoruz” dedi.